PAMUKKALE

Ege bölgesinde Denizli'nin 19 km K.'inde Büyük Menderes’in kollarından Çürüksu'nun K. kenarında, yaklaşık 400 m yükseltideki düz bir sahanlığın üzerinde ve yamacında meydana gelmiş travertenleri ve sıcak kaynakları ile ünlü dinlence yeri ve turizm merkezi.

Pamukkale travertenleri, gerisindeki eski billurlu temeli, sahanlığı oluşturan Neojen çökellerinden ayıran bir fay boyunca çıkan sıcak kaynakların içerdikleri kirecin, açık havada karbondioksit gazının uçması sonucunda çökelmesiyle meydana gelmişlerdir. Sıcaklığı 35 °C dolayında olan kaynak suların içinde litrede 2,2 gram çözünmüş kireç vardır. Bunun yaklaşık 0,84 gramı traverten olarak çökelir. Kaynakların akımı dakikada 40 m3 dolayında olduğuna göre, günde yaklaşık 20 m3 kadar traverten çökelir. Travertenler kalınlıklarından çok, meydana getirdikleri saçak, havuz, taşlaşmış çağlayan biçimindeki güzel görüntüleri ile ünlüdür. Son zamanlarda doğal olanlardan başka yapay olarak da çeşitli traverten biçimleri oluşturulmaktadır. Pamukkale, antik Hierapolis kentinin kalıntıları, doğal ve yapay havuzları ve giderek artan turistik kuruluşları ile Türkiye'nin yerli ve yabancılar tarafından en çok ziyaret edilen yörelerinden biridir.

PAMUKKALE kaplıcaları

Denizli nin K.'inde Pamukkale sahanlığını D.’dan sınırlayan fay boyunca sıralanmış sıcak su kaynakları ve kuruluşlar. G.-D.-K.-B. doğrultusunda üç grup oluştururlar. En G.'de Pamukkale travertenlerini de çökelten üç kaynak yer alır. Bikarbonat, sülfat, kalsiyum, sodyum, magnezyum ve karbondioksit içeren bu kaynak sularında toplam olarak litrede 2,36 gram mineral madde vardır. Sıcaklıkları 33-35,5°C arasındadır. Suyun radyoaktivitesi yüksek, tadı acıdır. Antikçağ'dan beri ünlü olan bu kaynaklar etrafında 1950'li yıllardan sonra birçok kuruluş açılmıştır. Akımı en yüksek olanın çevresi genişletilerek yarı yapay bir havuz haline getirilmiş ve Denizli Özel idaresi tarafından işletmeye açılmış, onu çevredeki birçok turistik kuruluşlar izlemiştir Diğer iki kaplıca, 5 km kadar daha K.’deki Karahayıt ve Kızılleğen kaplıcalarıdır. Bunların suları da kimyasal bakımdan aynı bileşimde, fakat sıcaklıkları daha yüksektir (Karahayıt 56 °C, Kızılleğen 40 °C). Karahayıt kaplıcası yüksek akımı ile (40 l/sn) dikkati çeker Pamukkale kaplıcaları çeşitli hastalıkların tedavisinde önerilir.