ETER
Org. kim. (fr. ether, yun. aither, temiz hava; lat. aether).
Bakışımlı (genel formülü R—O—R) ya da bakışımsız (genel formülü R—O—R') alkil ya da aril oksitlerin genel adı.

—Anestezyol. Etil oksit, sülfürik eter ya da alelade etere günlük kullanımda verilen ad. ll Eter koklatma, eter dumanı koklatılarak yapılan genel anestezi

—Petrokim. Petrol eteri, ayırımsa! damıt mayla petrolden elde edilen ve çözücü olarak kullanılan hidrokarbon karışımı.

—ANSİKL. Anestezyol. Yüzyıla yakın bir süre kloroformla birlikte genel anestezi aracı olarak kullanılan eter artık yerini damariçi barbitüratlara ve halojenli anestezik maddelere bıraktığından günümüzde hemen hemen hiç kullanılmamaktadır Eter ilk kez 1842 yılında Clarke, daha sonra W. H. Morton tarafından kullanılmıştır.

Çeşitli olumsuz yönleri vardır: kolay tutuştuğu için alevle birlikte kullanılması tehlikelidir;! hava ve oksijenle birlikte patlayıcı bir karışım oluşturur; gırtlak ve bronş mukozasını tahriş ederek aşırı salgıya yol açar; beyin omurilik sıvısı basıncını yük seltir; kan şekerini artırır ve son olarak da böbrek ya da karaciğer yetmezliğine neden olabilir Eterin anestezide kullanılmasının nedeni, kullanımının kolay ve kasları gevşetici etkisinin kuvvetli olmasıdır.

—Eczc. Eczacılıkta kullanılan eter saflaştırılmış etil oksittir Günümüzde spazm çözücü olarak ağız yoluyla (kapsül, şurup) ve bayılan kişiyi ayıltmak amacıyla hafifçe koklatılarak kullanılmaktadır.
Dıştan uygulamada, derinin ve sebore durumunda saçlı derinin temizliğinde kullanılır. (Genellikle 90 derecelik eşit miktarda alkol ile birlikte Hoffman sıvısı biçiminde kullanılırsa da çoğu kez ikincil bir hipersebore tepkimesi gözlenmiştir.) Çok uçucu olması nedeniyle geçici yerel anestezi sağlar. Yapışmış pansumanları deriden ayırmak için de kullanılır.

—Org. kim. Eskiden hem halojenürlere (halohidrin eterleri), hem de esterlere (karboksilik eterler, sülfürik eterler vb.) “eter" adı verilirdi, oysa günümüzde bu ad, yalnızca oksitleri ya da eter-oksitleri kapsa maktadır.
Bakışımsız eter-oksitler iki genel yönteme göre elde edilir:
1. Williamson bireşimi,
ROM + R'X - ROR' + MX; bu denklemde M, alkali ya da toprak alkali bir metali, R'X ise bir halojenür ya da sülfonik esteri göstermektedir.
2. Asit ortamda bir alken üzerine bir alkolün katılması.
ROH + R'CH = CH2
- RO-R'CH—CH3,
alkollerin (ROH) 140 “C'ta sülfürik asitle ya da 280 °C’ta alüminle su yitirerek bakışımlı eter oksitleri (ROR) vermesi, bu son yöntemin değişik bir uygulamasıdır.
ROR' eterleri, genel olarak benzerbi- çimli hidrokarbonlara (RCH2R') yakın fiziksel özellikler taşır; ancak bunlar içerdikleri oksijen atomu nedeniyle hidrokarbonlardan çok daha iyi çözücüdür Oksijen atomu, serbest elektron çiftleriyle tuzların metalsel katyonlarını, proton verici çiftkutupsal bileşiklerin (su gibi) hidrojen atomuyla birbirine bağlayabilir.

Eterler, kimyasal özellikleri bakımından benzerbiçimli hidrokarbonlara benzer, ancak bir noktada bunlardan ayrılır: karbon -oksijen bağlarından birinin kopması bir asit eşliğinde gerçekleşir ve bir alkol ile halojenürün oluşumuna yol açar.
ROR' + HL - ROH + R'L;
bu tepkime sonunda, nükleofil ornatma tepkimesinin en zor olduğu R ya da R' grubuna denk düşen ROH alkolü oluşur. Doymuş eterler, seçimsel olarak oksijen atomuna bağlı karbon atomlarından biri üzerinde köksel ornatma tepkimesine girer:
RCH2-OCH2R + Cl2
- RCHCI—OCH2R + HCI.
Aromatik eterler ise, çekirdek üzerinde (orto ve para konumlarında) benzerbiçimli hidrokarbonlara göre daha kolay elektroncul ornatma tepkimeleri verir.
En önemli eterler, etil, izopropil ve butil oksitler ile anisoldür; bunların tümü çözücü olarak kullanılır.

—Polim. Selüloz eteri, selülozun, işlevsel alkol gruplarının işlevsel eter gruplarıyla bölümsel ya da tümüyle yerdeğıştirmesinden elde edilen bir türevi. (Pek çok selüloz eteri tanımlanmıştır; bunlardan bazılarının ilginç uygulamaları vardır, ilgili aril ya da alkil sülfatın ya da klorürün selülozla tepkimesinden elde edilirler. Bunların en önemlileri arasında metil-, etil- ve benzilselülozlar sayılabilir.)