GLİSERİN
a. (fr. glycerine). Yağ. mad. Sanayisel olarak elde edilen ve piyasada satılan, gliserol kökenli çeşitli ürünlerin genel adı.

—Eczc. Tıbbi gliserin, antiseptik, laksatif ve yumuşatıcı etkileri nedeniyle tedavide kullanılan az akışkan sıvı. (Eşanl. GLİSEROL.)

—Org. kim. Gliserin giderme, bir lipidi, gliserin ve yağ asidine ayıran kimyasal tepkime. (Eşanl. SABUNLAŞMA.)

—ANSİKL. Eczc. Gliserin şeker hastalığında şeker yerine kullanılır. Kabızlıkta, çok seyreltik lavman ya da fitil olarak, bağırsak sığamsal hareketlerini artırmak için verilir Krom şapı ile birlikte damardan, varisleri sertleştirme tedavisinde kullanılır. Dıştan yalnız deri üzerine uygulanabilir ya da sabunlara katılabilir. Ayrıca, özellikle çok sayıda kolutuar, kulak damlası, gliserole, losyon ve pomat formülüne sıvağ olarak girer.

—Yağ. mad. Ham gliserin, yağ asitlerini üretmek için uygulanan yağlı maddelerin sanayisel hidrolizi sonucu (sabunlaşma gliserini) hazırlanabildiği gibi sabun üretiminde yağlı maddeleri sabunlaştırma sırasında da (tuzlama gliserini) elde edilebilir. Ham gliserinler arılaştırma, sonra damıtma işlemlerinden geçirilerek 'dinamit" gliserinleri ve eczacılıkta tüketilen gliserinler üretilir; bunlar gliserol ve % 3 su içerir. Gliserin sanayisel bireşim yoluyla propilenden de elde edilebilir. Ayrıca nitrogliserinin elde edilmesinde, yağlı boyaların önemli bileşenlerini oluşturan gliseroftal reçinelerin üretiminde, besin, kozmetik ve ilaç sanayilerinde de gliserinden yararlanılır.