Köpekler genellikle yaklaşık bir yaşma geldiklerinde cinsel olgunluğa erişir. Ama dişiler bazen altı aylık olmadan ilk kızışma dönemine girer ve çoğunlukla altı ay arayla yılda iki kez kızışma dönemi geçirir. Dişilerde kızışma döneminin ilk belirtisi olarak dış üreme organı şişmeye başlar. Birkaç gün sonra üreme organından kanh bir akıntı gelir ve sidiğine erkekleri çeken kokulu bir madde karışır. Dişi ancak bir hafta ya da daha çok sürebilen akıntısı kesildikten sonra erkekle çiftleşmeye yanaşır. Kızışma dönemi boyunca genellikle birkaç kez çiftleşme gerçekleşir ve erkek ile dişi birbirine bazen yarım saati aşkın süre bağlı kahr. Döllenmeden sonra dölyatağı duvarına 21 gün kadar gecikerek yuvalanan embriyon başlangıçta çok yavaş gelişir. Dişiler yaklaşık dokuz hafta süren gebelik döneminin ardından sayılan ortalama 4-6 arasında değişen kör, sağır ve annelerinin yardımına muhtaç yavrular doğurur. Küçük soylar, bir batında 1-2, iri soylarsa 10’u aşkın yavru doğurabilirler. Genellikle bir yaşma değin balam altında beslenmeyen köpeklerin insanlara alışması ve eğitilebilmesi çok zordur. Köpeklerin iyi bakım altında ömrü 16 yıla kadar uzayabilir ve ender olarak bu yaşı aşar.

Köpeklere dadanan birçok bağırsak solucanı vardır. Bunlardan en önemlisi ve yavrularda yüksek oranda ölüme neden olanı ipliksolucanlanndan Ascaris1 tir. Öbür asalak ipliksolucanlan arasında yürek solucanı, kancalıkurt ve kırbaçkurdu sayılabilir.

Kuduz dışındaki köpek hastalıklarının çoğu insana bulaşmaz. Ama bir şerit türü olan Echinococcus granulosus normal olarak dışkı aracılığıyla koyunlara bulaşmakla birlikte insana, özellikle çocuklara da bulaşabilir.

Uyuz, kıl diplerinde yaşayan kenelerin neden olduğu önemli bir deri hastalığıdır. Uyuza yakalanmış bir köpeğin tüyleri dökülmeye başlar ve bu tüysüz bölgelerdeki cilt iltihaplanır, kaşınır. Bu kenelerin öldürülmesi oldukça güçtür ve başarılı bir tedavi haftalar sürer.

Bitler tüm yaşam çevrimlerini köpeğin üzerinde geçirir ve yeni konaklara ancak doğrudan temas yoluyla bulaşır. Tedavi genellikle, bitlerin boğulmasına yol açan yağlı bir maddenin iki ya da daha çok kez uygulanması ya da bir böcek ilacı kullanılarak yapılır. Erişkin bitler su ve sabunla bile ortadan kaldınlabilmekle birlikte sirkeleri son derece dayanıklıdır.

Pireler, yaşamlarının bir döneminde, üreme amacıyla köpekten ayrılır. Köpeğin üzerindeki pireler, piyasada bulunan ilaçların kullanılmasıyla kolayca ortadan kaldırılabilir. Ama pirelerden tümüyle kurtulabilmek için pirelerin ürediği yerlerin de bulunarak ilaçlanması gerekir.

Otluk ya da çalılık bölgelerde üreyen keneler, köpeğin kıllarına otlara süründüğü sırada yapışır. Keneler köpeğin vücuduna kerosen ya da başka bir yağlı maddenin sürülmesi sonucunda, soluksuz kalarak tutunduktan yeri bırakırlar.

Evcil köpeklerin en önemli hastahklarından biri gençlik hastalığıdır (bak. köpek gençlik hastalığı). Havadan geçen son derece bulaşıcı bir virüsün yol açtığı bu hastalık sinir sistemini yıkıma uğratır ve çoğu kez ölüme neden olur. Köpek yavrulannın aşılanması etkin bir çözümdür.
Köpek virüs hepatiti öncelikle karaciğeri etkiler. Çoğunlukla öldürücü olan ve idrarla temas yoluyla geçen bu hastalık, gençlik hastalığından daha az bulaşıcıdır ve aşıyla önlenebilir.
Mutlak olarak ölüme neden olan kuduz öbür köpeklere, memeli hayvanlara ve insanlara kolayca bulaşabilir.
Köpek soylan kuş köpekleri, tazı ve zağarlar, çoban ve kızak köpekleri, teriyeler ve süs köpekleri olmak üzere başhca beş grup altında toplanabilir. Ama birçok köpek soyu kesin olarak bu gruplardan birine sokulamaz. Kuş köpekleri olarak bilinen puanter, seter ve spanyel gibi tanınmış soylar genellikle kuş avında, avın yerini bulmak, avı kaldırmak ve vurulan avı getirmek üzere geliştirilmişlerdir. Tazılar ve zağarlar ise tavşandan geyiğe kadar çeşitli memeli hayvanların izini sürmek ve yakalamak amacıyla kullanılır. Tazı olarak bilinen ve çok hızlı koşan soylar avı gözleriyle, bloodhound, porsuk zağan, rakun zağan susamuru zağan, tilki zağan gibi zağar soylan ise koku duyulanyla izler.

En geniş grubu oluşturan çoban ve kızak köpekleri en eski köpek soylannı içerir. Ama Alman çoban köpeği gibi günümüzdeki özelliklerini görece geç bir dönemde kazanmış olanlar da vardır. Alaska kızak köpeği, Alman çoban köpeği, Belçika çoban köpeği, bokser, Briard, danua, Gal korgisi, İngiliz çoban köpeği, İskoç çoban köpeği, Kangal çoban köpeği, komondor, mastı, Newfoundland köpeği, Pirene köpeği, puli, Samoyed köpeği, Senbemar, Sibirya köpeği bu grupta yer alan köpeklerin başhcalandır. Bu köpekler genel olarak sürüleri gütmeleri, koruyuculuk yapmaları ve Kuzey Kutbu’na yakın bölgelerde kızaklara koşulmak için geliştirilmişlerdir. Günümüzde ise birçoğu polis köpeği, kılavuz köpeği olarak ya da öbür gruplarda da görüldüğü gibi daha değişik amaçlarla eğitilerek kullanılmaktadır.

Adını Fransızca terre (toprak) sözcüğünden alan teriye grubu en çok İngiltere’de yetiştirilmiştir. Bu soylar çoğunlukla tilki, sansar ve özellikle porsuk gibi toprağı kazan yırtıcı memelileri avlamakta kullanılır. Airedale teriyesi, Avustralya teriyesi, Bedlington teriyesi, foksteriye, Gal teriyesi, İrlanda teriyesi ve İskoç teriyesi teriye soylarının en iyi bilinenleri arasındadır.

Süs köpekleri farklı kökenlerden gelen, bazıları öbür soylann küçük yapılı benzerlerinden oluşan ve küçük yapılı olmalanyla ayırt edilen soylardır. Bodur İngiliz spanyeli (spanyel), Chihuahua, Japon spanyeli, küçük boy kaniş (kaniş), Pekin köpeği ve pug bu grupta yer alan soylar arasındadır. Aynca Boston teriyesi, buldog, çov-çov, Dalmaçya köpeği, Lhasa apso ve kaniş gibi soylar genel olarak ev köpeği olarak tanınır ve insanlara arkadaşlık etmesinin yanı sıra gösteri ve yanşma köpeği olarak da kullanırlar.

Köpekler ve köpek soylarıyla ilgilenen birçok kurum çeşitli yarışmalar düzenlemektedir. Köpek yanşmaları için kuralları ABD’de Amerikan Köpek Kulübü, İngiltere’de İngiltere Köpek Kulübü belirler (bak. köpek yarışması). Ayrıca köpek yanşı da birçok ülkede düzenlenmektedir.
Evcil köpek dışında köpekgillerden birkaç yabanıl türe de köpek adı verilir. Bu türler için bak. Afrika yaban köpeği; Asya yaban köpeği; çalıköpeği, rakunköpeği.