Sahabelerin Dereceleri!

Çok kısa bir müddet için de olsa Peygamberimizi (s.a.v.) gören müminlere “Sahabe”denilmek­le beraber, onu görenler arasında diğerlerinden önce Müslüman olanlar ve bütün hayatlarını onun yanında geçirip, birlikte cihadlara katılanlar var­dır. Yine onunla birlikte İslam’ın yayılması, Allah’ın isminin duyurulması için çalışan, mücadele edenler bulunmaktadır. Peygamber Efendimizle beraber müşriklerin tehdidine, hakaretine uğ­rayanlar, işkence görenler, mallarını, yurtlarını, çoluk çocuklarını bırakıp başka beldelere gitmek mecburi­yetinde kalanlar ve Allah yolunda şehit olanlar vardır. Bu Sahabeler arasında derece far­kının olması gayet doğal bir durumdur. Fakat her Sahabeyi fazilet bakımından bir ve aynı mertebede saymak mümkün değildir. Sahabeler arasındaki bu farktan dolayı, İslam âlimleri onları tabakalara ayırmışlardır.

Bu minvalde Peygamber Efendimizden (s.a.v.) sonra bütün insanların en faziletlisi Hz. Ebû Bekir (r.a.), ondan sonra sırasıyla Hz. Ömer (r.a.), Hz. Osman (r.a.) ve Hz. Ali’dir (r.a.). Dört hali­feden sonra fazilet yönünden üstün olanlar dünyada iken cennetle müjdelenen “Aşere-i Mübeşşere”tabiriyle meşhur olan, kitabımızda da dört halifeden sonra zikredilen zatlardır. Bu zatlar da içinde olmak üzere Sahabelerin fazilet açısından derecelendirilmesi şöyledir;

• Dört Halife gibi ilk Müslüman olanlar.

• Dârü’n-Nedve Ashâbı:

  Hz. Ömer (r.a.) Müslüman olduktan sonra Dârü’n-Nedve’de bulunan Peygamberimizin yanına götürülmüştü. İslam’ın açıkça duyurul­duğu o sırada Mekkelilerden Müslüman olanlar bu sınıfa girmektedir.
• Habeşistan’a hicret eden Sahabeler.

• Birinci Akabe Ashâbı:

  Peygamberimize ilk olarak Akabe’de biat eden Medineli Müslümanlar.

• İkinci Akabe Ashâbı:

  İlk Muhacirlerden olup, Peygamberimiz Medine’ye girmeden önce Ku­ba’da iken kendisine yetişen müminler.
• Bedir Cihadı ile Hudeybiye Barışı arasında hicret edenler.
• Rıdvan Biatı’na katılanlar. Rıdvan Biatı, Peygamberimizin ve Sahabelerin Mekke müşrikleri tarafından umre yapmaktan men olunmaları üzerine gerçekleşmiştir. Burada Peygam­ber Efendimiz, gelecek sene umre yapmak için müşriklerle bir de anlaşma imzalamıştı. Hudeybiye, bir kuyunun bulunduğu yerin adıydı. Bu kuyunun yanında bir de ağaç vardı. Fetih Sûresi’nde bu zatlar hakkında mealen şöyle buyurulur: “Ağaç altında sana biat eden müminlerden Allah elbette razı olmuştur.”
• Hudeybiye ile Mekke’nin Fethi arasında hicret eden Sahabeler.Bu zatlar arasında Hâlid bin Velid, Amr bin El Âs ve Ebû Hureyre gibi zatlar bulunmaktadır.
• Mekke’nin Fethi'nden sonra Müslüman olanlar.
• Peygamberimizi Mekke’nin Fethi sırasında, Veda Haccı’nda gören çocuklar (Tecrid-i Sarih Tercemesi, 1:28).

Kaynak: Hayatü's Sahabe