Arama

Dingil Nedir? - Tek Mesaj #3

Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
12 Temmuz 2018       Mesaj #3
Safi - avatarı
SMD MiSiM
DİNGİL
—ANSİKL. Dy. Lokomotif, vagon ve demiryolu taşıtlarında tekerlekler dingil uçlarına sıkıca geçirilip kamalanır ve dingille birlikte dönerler. Dingil düz ya da dirsekli olabilir. Dirsekli dingiller bir ya da birkaç devindirici biyel ucunda krank mili işlevi görür ve özellikle kimi buharlı lokomotiflerde silindirler kazanın altına, şasinin boylamaları arasına yerleştirildiğinde kullanılır. Dingil, yol boyunca rulman kutularının etkisiyle iki tekerleğin uygun konumu korumasını, ayrıca çekme açıklığında ve koşut iki düzlem içinde kalmasını sağlar Demiryolu dingillerin yapımı, işlenmesi ve takılması özen gerektiren işlemlerdir.
Dingil ve iki tekerlekten oluşan bütüne komple dingil (günlük dilde yalnız dingil), çıplak dingile ise aks-dıngil adı verilir.

—Oto. Dingilin birçok işlevi vardır: şasinin »ekerlekler üzerine oturmasını sağlar; devindirici tekerleklerin kumanda organlarını ve direksiyon çubuk takımını taşır; ayrıca tekerlekler arasındaki açıklığı sabit tutar.

Klasik ön dingil, makaslarla şasiye bağlanan çift T kesitli dövme çelikten bir çubuktu; tekerlekler bu çubuğun iki ucuna, bir pime eklemle bağlı bir aksla takılıyordu. Bu düzenleme ağır taşıtlarda, kamyonlarda ve otobüslerde hâlâ kullanılır. Dingil aks pimi birçok organı, özellikle tekerlek frenini ve direksiyon parçalarını taşır.
"Bağımsız ön tekerlekli” ya da "bağımsız dört tekerlekli" arabalarda dingil işlevini, şasiyi tekerleklere bağlayan sabit ya da eklemli organlar sağlar. Bu organlara ön takım ve arka takım adı verilir.

Arka tekerlekleri devindirici olan arabalarda ya da ağır yük taşıtlarında arka dingile arka köprü denir.
Parçalı ya da eklemli dingiller, bağımsız tekerlekli bir taşıtın enine dengesi üzerindeki yalpa etkisini belirlemek için yapılan araştırmalar sonucunda doğmuştur. Yalpa, asılı kütlenin ağırlık merkezine uygulanan enine bir kuvvetin etkisinden kaynaklanır. Yalpa açısı, askı donanımı yaylarının esnekliği ile eğme momentinin çarpımıyla doğru orantılı ve asılı kütlenin ağırlık merkezi ile taşıtın orta düzlemi arasındaki uzaklığın karesinin iki katıyla ters orantılıdır Devrilme momenti ise asılı kütlenin ağırlık merkezini askı donanımı yaylarını içeren düzlemden ayıran uzaklık ile enine kuvvetin çarpımına eşittir Yalpa açısının değerini azaltmak için, yaylar birbirinden maksimum uzaklıkta tutulur; bu da olabildiğince geniş bir dingil aralığı seçmek demektir; yayların esnekliği yoltutumuyla uyuştuğu ölçüde yumuşar ve yalpa ekseninin ağırlık merkezine uzaklığı minimum düzeyde olması gerekir.

Bükülmez bir dingil, askı donanımı yaylarının yarı uzaklığında ve bunların ortalama düzlemi düzeyinde yer alan bir yalpa merke zi oluşturur. Bağımsız tekerlekli bir dingilde ise tekerlekler, biçim değiştirebilen koşutkenar türünde bağlantılarla taşıtın düşey bakışım eksenine koşut kalmaya zorlanır; böylece yalpa merkezinin zemine değin alçaldığı görülür. Tek noktadan eklemli ve parçalı arka dingillerden oldukça uzun bir süre yararlanıldıktan sonra, genel eğilim iki noktadan eklemli düzeneklerin ya da denetimli biçim değiştirme gösteren tekparça dingil kullanımı yönündedir (ön tekerlekleri devindirici olan taşıtların durumu).
Kaynak: Büyük Larousse
SİLENTİUM EST AURUM