Ekosistem
Belli bir alanda hayatlarına devam eden canlı ya da cansız fark etmeksizin tüm varlıklar arasında bir ilişki bulunmaktadır. Ekosistem ise kısaca varlıklar arasındaki ilişkinin temel ve özel boyutlarını inceleyen bilim dalı olarak kendini göstermektedir. Ekosistem hakkında yapılan araştırmalarda ya da genellikle ödev teslimlerinde en büyük hata, sadece canlı varlıkların aralarındaki iletişimlerin konu edilmesinden kaynaklanmaktadır. Daha önce de belirtildiği gibi ekosistem, doğa üzerindeki canlı ya da cansız tüm varlıkları kapsayan oldukça büyük bir alanı konu edinmiştir.
Ekosistem Bileşenleri
Ekosistem oldukça geniş bir konu başlığı oluşturduğundan ötürü gerektiği gibi inceleme yapılabilmesi için temel bileşenlere ayrılmış durumdadır. Ekosistem bileşenleri olarak tanım alan konu başlıkları dört temel üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ders kitaplarında da kaliteli kaynaklarda da ekosistem bileşenleri;
- Birincil Üretici;
- Tüketici,
- Cansız Varlık,
- Ayrıştırıcı, olarak verilmektedir.
Ekosistemin bileşenlerinde birincil üreticiler, besin piramidinin de temelini oluşturmaktadır. Sözlük anlamı ile birincil üreticiler; fotosentez yaparak yüksek enerji potansiyeli bulunan organik bileşenleri sentezleyebilen organizmalardır. Birincil üreticilere bitkiler örnek olarak verilmektedir. Ekosistemin temelinde bulunan besin piramidinde birincil üreticilerden sonra ise tüketiciler yer almaktadır.
Ekosistemde besin piramidi tüketicileri; birincil, ikincil ve üçüncül olarak kendi arasında gruplara ayırmıştır. Birincil tüketiciler, birincil üreticilerin üst kısmında yer almaktadır. Otçullar olarak da bilinen birincil tüketiciler, ot ile beslenen hayvanlardan oluşmaktadır. Birincil tüketicilere fil, inek, kelebek ya da koyun gibi hayvanlar örnek gösterilmektedir. Besin piramidinin bir üst basamağında ise ikincil tüketiciler yer almaktadır. İkincil tüketiciler etçil hayvanlardan meydana gelmektedir. Belli bir düzeni bulunan besin piramidindeki etçiller, birincil tüketiciler, yani otçullarla beslenmektedir. Piramidin tepesinde bulunan üçüncül tüketiciler ise yırtıcılardan oluşmaktadır. Son grupta bulunan canlılar ise, etçil ve otçul beslenme şekline sahiplerdir. Genel tanımda üçüncül tüketicilere, etçillerle beslenen etçiller olarak da yer verilmektedir.
Ekosistemi oluşturan bileşenlerden biri de cansız varlıklardır. Bu kapsamda
ekosistem ve çevre incelenmektedir. Çevre koşullarının belli olmasını ve canlıların hayatlarını etkileyen cansız değişkenlerden olan iklim bu alandaki ilk konu başlığıdır. İklim de tüketiciler gibi kendi içerisinde güneş enerjisi ya da ışık olmak üzere değişik alt başlıklar bulandırmaktadır. Ekosistemin cansız varlık olarak tanımlamış olduğu değişkenlerden diğerleri ise; toprak ve sudur.
DEVAMI Ekosistem