Tavla Sanatı
“Tavlaya nerd tabir olunur. Nuşirevan-ı Adil’in veziri Nerdiçihri tarafından icat edilmiştir. Dört cihette altışardan oniki kapı bulunur ki bunlar dört mevsim ile 12 aydan kinayedir. Toplam otuz pul, bir ayın otuz gününe tekabül eder. İki adet zar, kaza ve kaderin temsilidir. Siyah ve beyaz pullar gece ile gündüze teşbih olunur…
Bizatihi tavla dünyanın değişkenliği ve tebeddül içinde olduğunun remzidir ki hal diliyle insanoğluna her daim şöyle haykırır; “-Ey ölmüş hayvan kemiğini elinde tutup da ölümden ibret almayan gafil! Nasıl ki iki zarın hareketiyle geceni gündüze, gündüzünü geceye katıştırıyorsan; kaza ve kaderin tedviri ile de hayatın öylece katıştırılmaktadır. Altı kapıyı alınca altı yöne (sağ sol, ön arka, alt üst) hükmettiğini mi sanırsın? Heyhat!… Dört hanenin ömründeki dört mevsim olduğunu hissetmez misin?!…
… Tavla böyle iken İran’da insanlar azıp tavladan ibret alamaz olunca Nuşirevan buna bir çare olmak üzere başka bir oyunun icadını ferman buyurmuştur. İşte o oyun şatrançtır.”
