Mayıs, ortaçağda ve günümüzde Avrupa’da geleneksel ilkbahar kutlamalarının yapıldığı gün; bütün dünya işçilerinin birlik, dayanışma ve mücadelesini simgeleyen bayram günü.

1 Mayıs’ta düzenlenen ilkbahar kutlamalarının Hıristiyanlık öncesi tarım ayinlerinden doğduğu sanılmaktadır. Yerel uygulamalar büyük farklılıklar göstermekle birlikte, bunlarda genellikle alay halinde yeşil dallar ve çelenkler taşınır, Mayıs kralı ve kraliçesi seçilir, Mayıs Ağacı ya da Mayıs Sırığı dikilirdi. Şenliklerin içeriğinin değişmesine karşın, Mayıs Sınğı Dansı günümüze değin varlığını korumuştur. Bu dans, genellikle dansçıların karmaşık biçimlerde ördüğü kurdelelerle ve yeşillik ya da çiçeklerle amacını taşıyan 1 Mayıs ilkbahar kutlamaları, birçok yerde zamanla bu özünü yitirerek yalnızca halk şenlikleri biçimini almıştır. Yaygın bir inanışa göre, 1 Mayıs sabahı yüzünü çiğ ile yıkıyanların teni güzelleşirdi.

1 Mayıs’ın uluslararası işçi bayramı olarak kutlanması, sekiz saatlik işgünü mücadelesinin bir ürünüdür. Amerikan İşçi Federasyonumun (AFL) sekiz saatlik işgünü için 1 Mayıs 1886’da ilan ettiği genel grevin odağı haline gelen Chicago’da polisin göstericilere ateş açması kanlı olaylara neden oldu. Olayların sorumlusu olarak tutuklanan sekiz işçiden dördü idam edilirken, dördü de ağır hapis cezasına çarptırıldı. AFL 1888’de yaptığı toplantıda, sekiz saatlik işgünü kabul edilinceye değin 1890’dan başlayarak her yıl 1 Mayıs’ta gösteri yapılmasını kararlaştırdı. II. Enternasyonal’in Paris’te toplanan 1. Kongresi’nin (14-21 Temmuz 1889) bu kararı uluslararası düzeyde uygulamayı benimsemesi üzerine 1 Mayıs, ABD’nin yanı sıra Avrupa ülkelerinde de işçi örgütlerinin bir eylem günü oldu. Zamanla sekiz saatlik işgünü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylece işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs’ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutlar; bazı ülkelerde 1 Mayıs siyasal bir eylem biçimini de alır.

Türkiye’de 1 Mayıs ilk kez 1908-12 arasında bazı kentlerde kutlandı. 1921’de işgal altındaki İstanbul’da, yasaklamalara karşın Şirket-i Hayriye, tersane ve tramvay işçileri büyük gösteriler yaptılar. 1922’de sosyalist partiler, dernekler ve birlikler Pangaltı- Kâğıthane arasında bir yürüyüş ve Kâğıthane’de bir miting düzenlediler. Ayrıca Ankara, İzmir, İzmit ve Adapazarı’nda da kutlamalar yapıldı. 1923’te 1 Mayıs İstanbul’da Umum Amele Birliği ile Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası’nın öncülük ettiği İşçi Teşkilatları Heyet-i Müttehidesi’nin düzenlediği iki ayrı törenle kutlandı. 1925’te tören yasaklandı, 1 Mayıs bildirisi dolayısıyla ağır hapis cezaları verildi. Aynı yıl çıkartılan bir yasayla 1 Mayıs günü “Bahar ve Çiçek Bayramı” ilan edildi. Mayıs 1935’te çıkarılan yasada Bahar Bayramı resmî tatiller arasında yer aldı.

27 Mayıs 1960’tan sonra Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nun çıkarıldığı gün olan 24 Temmuz işçi bayramı olarak ilan edildi. 1968’den başlayarak bildiri ve kapalı toplantılarla 1 Mayıs’ı kutlayan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 1976’da İstanbul Taksim Meydam’nda ilk kez kitlesel bir gösteri düzenledi. 1977’de gene aynı alandaki törende DİSK genel başkanı Kemal Türkler kapanış konuşmasını yaparken bilinmeyen kişilerce halka ateş açıldı, çıkan panik sonucu 34 kişi öldü, suçlular bulunamadı. DİSK bu eylemi 1978’de de sürdürdüyse de5 sıkıyönetim 1979 gösterisini yasakladı, İstanbul’da sokağa çıkma yasağı koydu. 12 Eylül 1980 harekâtından sonra 27 Mayıs Hürriyet ve Anayasa Bayramı’yla birlikte 1 Mayıs Bahar Bayramı da kaldırıldı. Buna karşılık 1980’lerin ikinci yarısından sonra Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ve Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu da (Hak-İş) 1 Mayıs’ı işçi bayramı olarak anmaya başladı. İlk kez 1992’de, DİSK, Türk-İş ve Hak-İş 1 Mayıs’ı ortak bir programla kutladılar.