Zeybek Hakkında Genel Bilgiler
Ege denilince akla Zeybek gelir. Mert, cesur, atılgan, mazluma dost, haksızlığa düşman olarak tanınırlar. Türk köylüsünün tipik bir örneğidir. Kurtuluş savaşında gösterdikleri başarılar ünlerine ün katmıştır. Bugün Zeybeklik tarihi bir anı olarak yaşatılmaktadır
Zeybek oyunları mertlik, yiğitlik ve gururun simgesidir. Sonsuz kahramanlık öykülerini içerir ve oldukça gösterişli ve etkileyicidir. Şahin ve kartalın hareketlerinden esinlenerek sert ve cesur bir tavırla oynanır. Kolların koltuk altlarına kadar çekilip daha sonra kaldırılması, ayak çekerken başın biraz öne eğilmesi, otururken göğe doğru keskin bir bakış atılması hep kartaldan esinlenmelerdir..
Bölgenin oyun türü Zeybektir. Batı Anadolu'nun hemen hemen her, yerinde ''Zeybek'' türündeki oyunlar,görülür. Afyon, Antalya, Isparta, Burdur, Sakarya çizgisinin batı tarafında kalan illerimizde bu tür oyunun büyük etkileri vardır.
Genel de oyunları ikiye ayırmak mümkündür. - Ağır Zeybekler
- Kıvrak Zeybekler (yürük).
Ancak Halikarnas Balıkçısına göre oyun oynanışı bakımından 3 ayrılır. - Meydanı dolaşıp elleri havaya kaldırma
- Üzüm salkımı koparıp diz üstüne düşerek sepete koyma
- Sepetteki üzümü ezerek şarap suyu çıkarma.
Halk Müziği:
Yörenin ritmik özelliği, dokuz zamanlı oluşudur. Divan, bağlama, tambura, cura, üçtelli, zurna, sipsi, kaval, zillimaşa, davul, kaşık, kabak kemane.
Yörede kadınların oynadığı oyunlara ''Kadın Zeybek'', erkeklerin oynadığı oyunlara ''Erkek Zeybek" denilmektedir. Kadınların oynadığı oyunlar erkeklerin oynadığı oyunlara göre daha yürüktür. Erkek oyunlarının yöredeki bir diğer adı da "Ağır Zeybek" tir. Ege nin bir çok yerinde oynanan bu tür oyunların en ağırlarına İzmir, Aydın, Muğla, Manisa illerinde rastlamak mümkündür. Zeybek oyunlarının diğer oyunlara (Bar, Halay, Horon v.b.) göre en büyük özelliği tek olarak serbest oynanmasıdır. Toplu olarak oynanan Zeybek oyunlarında oyuncular arasında müzik ve ritim hariç hiçbir bağ bulunmaz. Oyunu oynayan kişi hiçbir kurala bağlı kalmadan tamamen içinden geldiği gibi oynar.Zeybek oyunları toplu olarak oynandığında, yöresel olarak daire formu kullanılır
HARMANDALI
( Ege Bölgesi Ağır Zeybek )
AYDIN ZEYBEĞİ
( Aydın Yöresi Ağır Zeybek )
TAVAS ZEYBEĞİ
( Denizli Yöresi Ağır Zeybek )
AL YAZMA
( Denizli Yöresi Ağır Zeybek )
AVŞAR ZEYBEĞİ
( Teke Yöresi Kırık Zeybek )
HATCEM ÇIKMIŞ GÜL DALINA
( Afyon Yöresi Kıvrak Zeybek )
CEMİLEM
( Denizli Yöresi Kıvrak Zeybek )
FETHİYE KADIOĞLU ZEYBEĞİ
( Muğla Yöresi Ağır Zeybek )
YAĞMUR YAĞAR ZEYBEĞİ
( Denizli Yöresi Ağır Zeybek )
BAS BAS ZEYBEĞİ
( Denizli Yöresi Ağır Zeybek )
YÖRÜK ALİ
( Aydın Yöresi Ağır Zeybek )
ET ALDIM
( Denzli Yöresi Düz Oyun )
GIMILDAN
( Manisa Yöresi Kıvrak Zeybek )
TEPSİ TEPSİ
( Denizli Yöresi Kıvrak Zeybek )
DİRMİL’İN ÇALGISI
( Teke Yöresi Kıvrak Zeybek )
SARI ZEYBEK
( Teke Yöresi Kadın Oyunu )
