Hipotermiya nedir?

Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.

Hipotermiya, vücut sıcaklığının tehlikeli boyutlarda düşük olmasıdır. Normal vücut sıcaklığı 36.2 ile 37.5 arasında değişmektedir. Vücut sıcaklığınız normalin birkaç derece altına düştüğünde, vücut fonksiyonlarınız yavaşlamaya başlar. Eğer vücut sıcaklığınız çok düşük derecelere iner ve birkaç saat boyunca bu halde kalırsa, organlarınız zarar görebilir ve ölüm riski oluşur.

Neden ortaya çıkar?

Soğuk hava koşullarında, vücut sıcaklığınız yavaş yavaş düşebilir. Bu durum aşağıdaki koşullarda gerçekleşebilir:

• Soğuk bir odada çok fazla zaman geçirmek.
• Soğuk, rüzgar, yağmur ve kara karşı hiçbir koruyucu giysi olmaksızın, soğuk havada dışarıda kalmak.
• Soğuk ve ıslak kıyafetleri uzun süre giymek.

Eğer donmuş, soğuk suyun içine düşerseniz, vücut sıcaklığınız hızlı bir şekilde düşecektir.

Hipotermiya, genellikle kaza gibi hareket etmenizi ve yardım istemenizi engelleyen durumlarda ortaya çıkar. Ayrıca kalp krizi veya felç sonrası da hipotermiya görülebilir.

Küçük çocuklarda ve yaşlılarda hipotermiya daha sık görülür. Çok küçük çocuklar ve çok yaşlı kişiler enerjilerini çok hızlı tüketirler, bu nedenle soğuk ortamlarda vücut sıcaklıklarını kontrol altında tutmaları onlar için oldukça zordur. Hipotermiya riski yüksek diğer kişiler uyuşturucu ve alkol bağımlısı kişilerdir.

Nasıl teşhis edilir?

Teşhis, bulunduğunuz ortama ve semptomlarınıza bağlı olarak belirlenecektir. Sağlık uzmanı, titreme, bilinç bulanıklığı ve diğer hipotermiya semptomlarını kontrol edecektir. Ayrıca vücut sıcaklığınızı ölçecektir ve bu genellikle 35.5 C’nin altında olmaktadır.

Nasıl tedavi edilir?

Hipotermiya acil bir durumdur ve hemen tedavisinin yapılması gerekir. Bu durumda hemen yardım istemeli veya 112’yi aramalısınız.
Eğer hipotermik bir kişinin yanındaysanız, ona yardımcı olmak için şunları yapabilirsiniz:

• Eğer hasta nefes almıyorsa veya kalbi durmuşsa, yapay solunum ve kalp masajına (CPR) başlamalısınız.
• Eğer hasta nefes alıyorsa:

1. Soğuk ve ıslak kıyafetlerini çıkartın.
2. Hastayı battaniyelere veya diğer kuru örtülerle sarın (mümkünse battaniyeleri ısıtın). Eğer dışarıda kalmak zorundaysanız, hastanın başını da sarın, ancak yüzünü kapatmayın ve soğuk yerle direkt temastan koruyun.
3. Hastayı en kısa zamanda sıcak bir yere dikkatli bir şekilde taşıyın ve onu ısıtmaya başlayın.

Kana ihtiyaç duyan hayati organların yüzeylerinde hızlı kan akışını önlemek için, ısıtma yavaş yavaş yapılmalıdır. Eğer ısıtma işlemi uzman bir sağlık görevlisi tarafından yapılmıyorsa, şunlara dikkat edilmelidir:

• Hastanın üstündeki ıslak kıyafetleri çıkarmalı ve kuru giysiler giydirmelisiniz veya battaniyelerle hafifçe sarmalısınız.
• Eğer hasta uyanıksa ve boğulma tehlikesi yoksa, ılık içecekler verin.
• Hastanın ılık bir odada yavaş yavaş ısınmasını sağlayın.
• Hastaya ılık bir banyo yaptırabilirsiniz, ancak suyun sıcak olmamasına dikkat etmelisiniz.

Hipotermik bir kişinin bakımıyla ilgileniyorsanız:

• Hastaya sıcak içecekler vermemelisiniz.
• Hastayı bir şeyler yemesi veya içmesi için zorlamamalısınız.
• Alkollü içecekler vermemelisiniz.
• Cildinin soğuk bölümlerini ovalayarak veya masajla ısıtmaya çalışmamalısınız.
• Hastayı ağır katmanlar halinde battaniyelere sarmamalısınız.
• Hastanın yürümesine müsaade etmemelisiniz.
• Sıcak su torbaları, ısıtıcı pedler, veya elektrikli battaniye kullanmamalısınız.

Ağır hipotermiya görülen bir kişinin, en kısa zamanda hastaneye götürülmesi gerekir.

Hipotermiyanın etkileri ne kadar sürer?

Hipotermiyanın etkilerinin ne kadar süreceği, kişinin organlarında meydana gelen zararın büyüklüğüne bağlıdır. Çoğu durumlarda hasta, tedaviyle 3 ile 12 saat arasında iyileşir. Ağır durumlarda, hipotermiya ölüme neden olabilir.

Hipotermiyayı nasıl önleyebilirim?

Hipotermiyadan korunmanın en etkili yolu, hazırlıklı olmak ve uygun kıyafetleri giymektir. Kalın tek bir giysi yerine, kat kat pek çok kıyafetler giymelisiniz. En iyi giysiler, iyi bir koruma sağlayan ve cildi nemden uzak tutanlardır. Bunun için en iyi malzemeler, polipropilen, polyester ve yündür. Dışarı çıkarken su geçirmeyen ve aynı zamanda nefes alan bir giysi tercih etmelisiniz. Ayrıca başınıza şapka takarak ve boynunuza atkınızı sararak, vücut sıcaklığınızın korunmasına yardımcı olabilirsiniz.

Ancak her türlü tedbire rağmen hipotermiya görülebilir. Bu durumda şunlara dikkat etmelisiniz:

• Ani hava değişimlerine karşı hazırlıklı olun. Dışarı çıkarken, kötü hava koşullarına karşı uygun kıyafetleri çantanızda bulundurun.
• Hava ani olarak değiştiğinde, dışarıda çok fazla vakit geçirmeyin.
• Kıyafetleriniz ıslandığında, onları hemen kuru ve sıcak olanlarıyla değiştirin.
• Alkolsüz içecekler için. Hipotermiya görülen kişilerde genellikle dehidrasyon da görülür.
• Hipotermiya semptomlarını ve yapılması gereken acil müdahaleyi öğrenmelisiniz.
• Battaniyelerin arasında, sıcaklığı korumak için, plastik veya alüminyum katmanlarla boşluklar oluşturun, ve acil bir durum için yanınızda yüksek enerjili hazır yiyecekler bulundurun.

Eğer yaşınız 65’in üstündeyse, soğuk havalara karşı aşağıdaki önlemleri almalısınız:

• Kışın, düzenli olarak sizi kontrol etmesi için birinden rica etmelisiniz. Çok soğuklarda, günde en az bir defa kontrol edilmelisiniz.
• Evinizin uygun izolasyona sahip olmasına dikkat etmelisiniz.
• Yaşadığınız yerin 18.3 C’den yüksek ısıda olmasına dikkat etmelisiniz.
• Vücut sıcaklığınızın korunmasına yardımcı olmak için, kat kat sıcak kıyafetler giyin. Eğer vücut sıcaklğınızı korumakta zorlanıyorsanız, evde bile olsanız, başınızı ve boynunuzu sarmalısınız.
• Kuru kalmalısınız.
• Yeterli sayıda battaniye kullandığınızdan emin olun.
• Yeterli düzeyde istirahat, egzersiz, ve besleyici gıdalar tüketmek gibi sağlıklı alışkanlıklar edinin.
• Elinizin altında kolayca hazırlayabileceğiniz besleyici yiyecekler olsun. Gün içinde sıcak yemekler yiyin ve sıcak içecekler için. Eğer yemek yapamıyorsanız, dışarıdan evinize yemek getirilmesini sağlayın.
• Alkollü içeceklerden uzak durun.
• Kullandığınız ilaçların hipotermiya riskini yükseltip yükseltmediğiyle ilgili doktorunuzla görüşün. Kardiovasküler ilaçlar, sakinleştiriciler, ve antidepresanlar, bedenin soğuğa karşı yanıt verme kabiliyetini azaltır.
• Ara sıra vücut sıcaklığınızı ölçün.
• İhtiyacınız olduğu zamanlarda, sağlık şirketlerinden, veya hastanelerden yardım istemelisiniz.

BAKINIZ İnsan vücut sıcaklığı (Vücut ısısı)