Fahri Korutürk

Korutürk Fahri (Sabit)

(d. 15 Ağustos 1903, İstanbul - ö. 12 Ekim 1987, İstanbul),
asker ve devlet adamı. Türkiye Cumhuriyeti’nin altıncı cumhurbaşkanıdır.

Şûrayı Devlet eski üyelerinden Osman Sabit Bey’in oğluydu. 1923’te teğmen rütbesiyle Bahriye Mektebi’ni (sonradan Deniz Harp Okulu) bitirdi. İlk olarak “Yavuz” zırhlısında görev aldı. 1925’te Deniz Assubay Okulu’nda matematik öğretmenliğine getirildi. 1927’de bölük komutanı olarak “Hamidiye” kruvazörüne atandı. Daha sonra yüzbaşı oldu ve “Birinci İnönü” denizaltısmda görev aldı. 1930’da denizaltı gemileri komutanlığına atandı. Aynı yıl girdiği Deniz Harp Akademisi’nin ilk yedi mezunundan biri oldu (1933).

1935’te Roma deniz ataşeliğine atandı. Bu görevi sırasında, Montreux Sözleşmesi’ni (1936) imzalayan Türk heyetinde deniz müşaviri olarak görev aldı. Aynı yıl binbaşılığa, 1941’de yarbaylığa yükseldi. Berlin büyükelçiliği deniz ataşeliğine (1942), ardından da II. Denizaltı Filosu komutanlığına (1943) atandı. 1944’te albaylığa terfi ettikten sonra 1945’te Deniz Harp Akademisi komutanlığına getirildi. 1950’de tuğamiralliğe yükselerek Denizaltı Filosu komutanı oldu. 1953’te tümamiral rütbesiyle Harp Filosu komutanı olduktan sonra aynı rütbedeyken Deniz Eğitim komutanlığı, Genelkurmay İstihbarat Dairesi başkanlığı yaptı. 1956’da koramiral oldu ve Kuzey Deniz Saha komutanlığına getirildi. 1957’de aynı rütbedeyken Deniz Kuvvetleri komutanlığına atandı. 1959’da oramiral oldu.

27 Mayıs 1960 hareketinden iki ay sonra askerlikten emekli oldu ve Moskova büyükelçiliğine atandı. 1964’e değin Moskova’ da kaldı, ardından Madrid büyükelçiliğine getirildi. 1965’te istifa ederek Türkiye’ye döndü. 1968’de dönemin cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından kontenjan senatörü seçildi ve Cumhuriyet Senatosu’na girdi. Bir süre kontenjan grubu başkanlığı yaptı.

Cevdet Sunay’m görev süresinin dolmasından sonra, yeni cumhurbaşkanının seçimi için adayların hiçbiri TBMM’de yeterli oyu sağlayamayınca, TBMM’de grubu bulunan Adalet Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi ve Cumhuriyetçi Güven Partisi, seçimin uzamasından doğabilecek siyasal bunalımı önlemek amacıyla aralarında anlaşarak Korutürk’ü ortak aday gösterdiler.

Böylece Fahri Korutürk 6 Nisan 1973’te Türkiye Cumhuriyeti’nin altıncı cumhurbaşkanı seçildi. Görev süresinin 6 Nisan 1980’de dolmasından sonra 12 Eylül 1980 harekâtına değin Cumhuriyet Senatosu’ndaki doğal üyeliği sürdü. Atatürk’ün 100. doğum yılı nedeniyle Atatürk’le Karşıkarşıya (1981) adlı bir kitap yazdı. Bir kalp krizi sonucu ölen Korutürk’ün cenazesi Ankara Devlet Mezarlığında toprağa verildi.