Afrikalı Scipio

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Publius Cornelius Scipio Africanus Major (Latince: P·CORNELIVS·P·F·L·N·SCIPIO·AFRICANVS) (Afrikalı Scipio) (d. MÖ 236–MÖ 183) II. Pön Savaşı sırasında general ve Roma Cumhuriyeti'nde bir devlet adamıdır. Tarihin en iyi komutanlarından biri olarak bilinen Scipio, ünlü Kartaca komutanı Hannibala karşı Zama Muharebesi'ni kazanmış ve bundan sonra tüm Kartaca Roma hakimiyetine girmiştir. Kartaca'nın İberya'daki varlığına son veren IIipa Muharebesi'ndeki başarısı, Zama'daki zaferin gölgesinde kalmıştır. Afrika'da kazandığı savaşlar nedeniyle Africanus (Afrikalı) olarak anılmıştır.Scipio Zama'daki bu büyük başarısının ardından Anadoluya geçip Manisa Meydan Savaşında Selevkoslar devletinin ünlü kralı Antiakhos'u da yenerek ününe ün kattı. Antiakhos savaş sırasında kendisine taktik veren Hannibali dinleseydi eğer Scipio'yu kesin bir mağlubiyete uğratacaktı. Kartaca bitti ama Roma kendi kendini yemeye başladı.

Scipio rüşvetle suçlandı.Senatoda kendini savunduktan sonra son söz olarak şunları söyledi: Ben, Romanın bu büyük gününde Hanibali yenerek Romayı kurtardım. Şimdi de gelmiş beni rüşvetle suçluyorsunuz.

Kapitole gidip tanrıya dua edeceğim ve diyeceğim ki :

Tanrım Romanın başından benim gibi komutanları esirgeme. Scipio bu anlamlı konuşmasından sonra Kapitole gidip dua etti ve villasına çekildi.

Üç yıl dışarı çıkmadı ve üzüntüsünden öldü. Vasiyeti gereği mezar taşına şunların yazılmasını istedi:

NANKÖR VATAN, SANA KEMİKLERİMİ VERMEYECEĞİM...

SCİPİO Africanus (Publius Cornelius Scipio Africanus). romalı general (İ.Ö. 235 - Liternum 183), Publius Cornelius Scipio'nun oğlu. Ticino savaşı'nda babasının hayatını kurtardı ve Cannae'de kararlılığıyla kendini gösterdi. 212'de, gerekli yaşa gelmeden önce aedilis oldu. 211'de, cursus honorum kurallarına rağmen Ispanya'ya prokonsül olarak gönderildi. Cüretkâr bir baskınla Cartagena'yı aldı ve Kartacalılar’ın elindeki rehineleri kurtardı. Birçok yerli şefin kendisine bağlanmasını sağladı. Hasdrubal'ın İtalya'da Annibal'le buluşmasını engelleyemedi, ama Güney ispanya’yı fethetti ve düşmanlarını Gades'de (Câdiz) kuşattı, sonra kenti aldı ve hatta Afrika'da harekâtlar düzenlemeyi bile tasarladı. 206'da Roma'ya döndü. 205 yılı için konsül seçildiğinde, Kartaca’ya karşı savaşın sürdürülmesine karşılık Sicilya kendisine verildi. İtalyan gönüllüleri sayesinde bir ordu kurdu. Komutanlık görevi uzatılınca Utica yakınlarına çıkarma yaptı (204). Bir kararsızlık, çekişme ve tartışma döneminden sonra Zama zaferini kazanarak (202) ikinci Pön savaşı'na son verdi. 201’de büyük bir zafer töreniyle karşılandı ve Africanus unvanını aldı. Senatodaki hasımları, Scipio'nun kazandığı saygınlıktan telaşa kapılan Yaşlı Cato’nun çevresinde küçük bir grup oluşturdular. 199’da princeps senatus oldu. 194'te yemden konsül seçildi ve daha sonra Kartaca’yla Masinissa arasındaki diplomatik sorunları çözmekle görevlendirildi. 190'da legatus olarak kardeşi Lucius ile Asya'ya gitti. Antiokhos III Megas’a karşı düzenlenen muzaffer sefer (Magnesia e pros Sipyloi, 189), fiilen Scipio Africanus’un espridir. Roma’ya döndükten sonra eski Romalılar'ın kendi ailesine karşı giriştikleri saldırıyla karşılaştı: Scipiolar, Antiokhos’un ödediği 500 talanton savaş ödentisinin hesabını vermemekle suçlanıyordu. Lucius para cezasına çarptırıldı; bir tribunus tarafından yargılanan Africanus ise kendini temize çıkardıktan sonra Liternum’daki malikânesine çekildi.