Rumeli'deki iskan siyaseti sebep ve sonuçları nelerdir?

Osmanlı Devletinin Rumeli’de Uyguladığı Fetih ve İskan Siyaseti

Osmanlı Devleti, Rumeli’ye geçtiği andan itibaren yerli halkla iyi geçinme politikası uygulamış, “istimalet” vererek yerli halkın Osmanlı’ya meyletmesini sağlamışlardır[1]. Prof. Dr. Halil İnalcık’ın tespitine göre Osmanlı padişahları bürokraside de bu prensibi uygulamış “Reaya fukarası” nı “zi-kudret ekabire karşı” korumuşlardır[2]. Özellikle Balkanların fethinde “Toprak ve reaya sultanındır” prensibini ilan ederek yerli feodallere karşı toprağı ve köylü emeğini; devlet veya tımar rejiminin garantisi altına sokmuşlar, yerel feodallerin yerine merkezi imparatorluk rejimini ihya etmişlerdir. Balkan tarihçilerinden N. İorga; anarşiden bıkmış olan köylülerin Osmanlının merkeziyetçi yapısını uygun bulduklarını ve benimsediklerini kaydetmiştir[3].

Osmanlıların Balkanlarda görünmesi ile birlikte Ortodoks halk Papalıkla Macar Krallarının Katoliklik propagandasından ve mezhep değiştirmek için yaptıkları baskıdan kurtulmuştur. Devlet, halkın yanı sıra Ortodoks kilisesine karşı da koruyucu bir politika gütmüş, Ortodoks kilisesinin bütün ayrıcalıklarını ve hiyerarşisini aynen tanımıştır. Kilise gibi Manastırların ayrıcalıklarını, bağışıklıklarını Hıristiyan devletler döneminde nasılsa o biçimde bırakmış[4], Balkanlarda Hıristiyan dinini yok etmek isteyen tutucu bir davranış içine girmemiştir. Hatta Yıldırım Bayezid Balkan halklarından sağladığı askerlere Anadolu Beyliklerine, Ankara savaşında Timur’a karşı ordusu içinde yer vermiştir.


Sonuç

Osmanlı Devleti Rumeli’ye yerleşme kararıyla geçmiş ve yerli halkla iyi geçinme politikasını uygulayarak halkın Osmanlı’ya meyletmesini sağlamıştır. Süleyman Paşa Gelibolu’ya geçer geçmez Rumeli’de iskan hareketi başlamıştır.

Devletin kuruluşunda etkili olan gaza politikası Rumeli’nin fethinde de devam etmiştir. Gaziler ve aşiret reisleri seferlerde başarılı olup tımar sahibi olarak devlete sürekli hizmet etmeyi amaç edinmiş, pek çoğu bu emeline ulaşmıştır. Gerek gaziler gerek aşiret reisleri ve Osmanlı’ya tabi beyliklerin mensupları XIV. yüzyılda Rumeli’deki seferlere katılırken kahramanca ün yapmanın yanı sıra ekonomik güç elde etmeyi de arzu etmişlerdir. Rumeli’nin fethinde hizmeti çok büyük olan akıncılar yerleşme konusunda da öncülük etmişlerdir. Rumeli’de hizmet etmek için “İl ve boy” halinde karşı yakaya geçen Akıncılar arasında yerleşenlerin sayısı bir hayli fazladır.

daha açıklayıcı olabilirdi her şey yeri yerine uygun ama eksik dikkate alınmamış noktalar var
yararlanılır bir bilgi teşekkür ederim..

Çok güzel bir bilgi olmuş eline sağlık

OSMANLI DEVLETİNİN BALKANLARDAKİ İSKAN POLİTİKASI
Osmanlı beyliği Trakyada toprak kazanmaya başladıkça, buradaki yerli ahaliyi
Müslümanlaştırmak ve ayrılıkçı güç oluşturmalarını engellemek için buralara Anadoludan Müslüman Türk aileler göndermiştir.
Trakyaya ilk iskan edilen aileler, Karamanoğulları, Menteşeoğulları, ve Karesioğulları
olmak üzere bu üç uç beylik olsada, çoğunluk Karamanoğulları beyliğindendi; sebebi ise o tarihlerde Türkleri tek çatı altında toplayabilecek olan beyliklerden Osmanlı beyliğine alternatif olabilecek tek beylik olması ve Karamanoğulları beyliğinin kendisini Anadolu Selçukluların başşehri Konyada yaşamasından dolayı, Selçukluların devamı olarak görmesidir.
Doğu Trakyada fetihlerini hızlandıran Osmanlı devleti İstanbulun da alınmasıyla
Avrupaya doğru büyük bir koridor elde etmiş fakat Karamanoğulları beyliğinin de topraklarını genişletmesinden tedirgin olmuştur. Bunun için Fatih Sultan Mehmet Karaman üzerine bir sefer düzenlemiş ve bu beyliğin askeri gücünü bitirmiş, yönetiminede oğlu Mustafa’yı getirmiştir. Fakat beylerine sadık olan yerli halk yaklaşık altı yıl Toros dağlarına çıkıp Osmanlıyla mücadele etsede, Osmanlının Akkoyunlulara karşı kazandığı Otlukbeli zaferinden sonra Güney ve Doğu sınırlarını güvenlik altına almak için buradaki yerli halkın bir kısmı Trakyada fethedilen topraklara göç ettirilmiştir. Ayrıca Osmanlı devleti göçebe yaşayan ahaliyi düzene sokmak, isyan eden aşiretleri dağıtmak, kendi himayesine aldığı beyliklerin kişi yoğunluğunu azaltıp Trakyada fethedilen toprakları güvenlik altına almak için birçok kişiyi buralara iskan ettirmiştir.
Osmanlı devleti Anadoludan getirdiği aileleri daha önce yaptıkları işe, bulundukları bölgeye ve yaşadıkları iklime benzerlik gösteren yerlere iskan ettirmeye özen göstermiştir. Getirdiği ailelerin mağduriyetini önlemek için onlara Trakyada fazlasıyla toprak vermiştir

________________________________________
OSMANLILARIN RUMELİ'DEKİ İSKAN SİYASETİNİN ÖZELLİKLERİ:
1)- Yeni fethedilen yerlere öncelikle göçebe Türkler yerleştirilir, böylece bunların yerleşik hayata
geçmeleri sağlanırdı.
2)- Fethedilen yerdeki yerli halktan ayaklanma çıkarma ihtimali olanlar başka yerlere iskan
edilirlerdi.
3)- Göçmenler iskan yerine yakın yerden alınırlardı. Böylece halkın yeni yere uyumu daha kolay
olurdu.
4)- İskan edilenlere ihtiyacı olan malzeme verilir ve bir süre vergi alınmazdı.