"Benden sonra peygamber gelse Hz. Ömer olurdu" hadisinin kaynağı nedir?

benden sonra peygamber gelse hz. ömer olurdu. hadisi şerifin kaynagı

Her sözü kendi yerinde değerlendirmek gerekir. Bu nedenle bir sözü kim söylemiş, kime söylemiş, niçin söylemiş ve hangi makamda söylemiş gibi konular çok önemlidir. Bunları iyi anlamadığımız zaman Ayet ve Hadisleri yanlış yorumlama ihtimali vardır.

Nitekim sadece Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer için değil, bir çok sahabi için önemli övgüler vardır. Örneğin Hz. Ali için de övgüler vardır:

Resulu Ekrem hicretin 9. yılında Tebük seferine çıkarken Hz. Ali'yi ehl-i beytin muhafazası için Medine'de bıraktı, ancak bu sefere katılamadığı için müteessir oldu. Bunun üzerine Resulullah: "Musa'ya göre Harun ne ise, sen bana karşı o olmak istemez misin?" dedi. Ali, bu iltifattan çok memnun oldu.

Şimdi bu açıklamayı gören bir kimse de Peygamberimiz neden bu sözü Hz. Ebubekir'e söylemedi, diyebilir.

Bu açıdan Hz. Ömer veya diğer sahabiler hakkında gelen övgüleri tek başına ele almak ve ona göre karar vermek doğru olmaz. Bunları bir bütün olarak değerlendirmek gerekir.

Hz. Ebu Bekr ve Hz. Ömer hakkında İbnu Abbas: Hz. Peygamber (aleyissalâtu vesselâm)'in "iki havarisi ve iki veziri" olarak tavsif eder (İbnu Kesir, Tefsir, 3, 143). ifadesini kullanır.

Resulullah (aleyissalâtu vesselâm)'ın devlet işlerinin yürütülmesinde bu iki zata ne kadar ehemmiyet verdiğini: "Ebu Bekr ve Ömer benim nazarımda, bir baş için göz ve kulak mesabesindedir" hadisinden anlayabiliriz.( Münavi, Feyzu'l-Kadir 1, 189) Hz. Peygamber bu kulak ve göz gibi kıymetli tuttuğu müşavirlerin görüşlerini ne kadar üstün tuttuğunu, "Ebu Bekr ve Ömer istişare sırasında bir meselede ittifak edip birleştiler mi asla itiraz etmem" sözüyle ifade eder (Heysemi, Mecmeu’z-Zevaid, 9, 53) Hz. Peygamber'in "İkinizle beni takviye eden Allah'a hamd olsun" dediği de rivayetler arasında gelmiştir. (Usdü'l-Gabe, 6, 10.)

Hz. Ömer için oğlu Abdullah: "Ömer'in birşey için: "Zannederim bu şöyle olmalıdır" deyip de onun zannettiği şekilde hasıl olmadığı vaki değildir" der.( Buhari, Menakıb 35) Yine Abdullah İbnu Ömer'in ifadesiyle ortaya çıkan bir meselede herkes bir görüş beyan ederken Hz. Ömer bir başka görüş beyan edecek olsa meseleyle alâkalı olarak gelen ayet her seferinde Hz. Ömer'i te'yid etmiştir(İbnu Hacer, Fethu'l-Bari, Kahire, 1959, 2, 51).

Nitekim bu durumlarda on beş kadarında Hz. Ömer'den "şöyle olsaydı" diye vaki olan temenniyi takiben, temennisine muvafık ayetler gelmiştir. Tesettür, münafıklara kılınan cenaze namazı, Bedir esirlerine uygulanacak muamele ile alâkalı vahiyler bunlardandır. Hz. Ömer'e vahy-i İlahî'nin muvafakatı olarak bilinen bu hadisler(Bak, İbnu Hacer, Fethu'l-Bari 2, 51; Heysemi a.g.e., 9, 67-69) onun ne kadar nafiz ve basiret ve ne kadar berrak bir fıtrat-ı selime sahibi olduğunun ve Hz. Peygamber (aleyissalâtu vesselâm)'in: "Benden sonra bir peygamber gelseydi bu Ömer olurdu" (Tirmizî, Menakıb ,48.) veya "Allah hakkı Ömer'in lisanına ve kalbine konmuştur"( Tirmizî, Menakıb 45; Heysemi a.g.e., 9, 66) iltifatlarının ne kadar doğru olduğunun en güzel delilleridir.

Hz. Ebu Bekir (radıyallahu anh)'in bu husustaki kapasitesini dile getiren rivayetler de çoktur. Onların burada zikrinden sarf-ı nazar ederek, onun görüşlerindeki isabetlilik derecesini ifade eden Hz. Peygamber (aleyissalâtu vesselâm)'in şu hadisini kayıtla yetiniyoruz: "Allah, Ebu Bekir'in (kararlarında) hata yapmasından, rahatsız olur"( Heysemi, a.g.e., 9, 46).

İşte her bir sahabiyi farklı özellikleriyle öven Peygamber efendimiz, kendinden sonra yerine geçecek dört halifeye de sırasıyla işarette bulunmuştur.