Gazete yapılırken hangi aşamaları inceler?

gazete yapılırken hangi aşamaları inceler?

BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK (PREPRESS): Her türlü yazı, fotoğraf ve görsel malzemenin işlenip kullanılması sonucu, manuel olarak veya elektronik ortamda oluşturulan sayfadan kalıp çekimine uygun film veya elektronik dosya elde edilmesine kadar geçen tüm süreci kalıp işlemi dahil kapsar.

BASKI (PRESS/PRINTING) : Gazetenin basılma işlemidir. Prepress işlemi sonucu elde edilen kalıplar baskı makinesine bağlanır ve baskı sonucu katlanmış gazete elde edilir.

BASKI SONRASI/PAKETLEME (POSTPRESS/MAILROOM) : Baskı makinesinden katlanmış olarak çıkan gazetelerin (varsa ilave ve ticari insertlerinin) dağıtım için uygun duruma getirilme (istifleme/insert/paketleme) aşamasıdır.

Editoryal

Yazı işleri toplantılarında gazeteyi oluşturacak sayfaların genel yapısı belirlenir. Haber ajanslarından gelen haberler, editörlerin yazıları, köşe yazarlarının yazıları, grafikerlerin yaptığı grafikler, karikatüristlerin çizdiği karikatürler ve gazetede yer alacak ilanların ilavesi ile masa üstü yayıncılıkla ilgili yazılımlar kullanılarak sayfa sekreterleri tarafından gazete elektronik ortamda hazırlanır.

Baskı Öncesi (PrePress)

Yazı işlerinde hazırlanan elektronik ortamdaki gazete sayfalarına ait elektronik ortamdaki bilginin baskı makinesi yardımıyla kağıda aktarılması için sırasıyla ilk önce filme sonra kalıba ya da direkt olarak kalıba aktarılması gerekmektedir. Gazetelerin editorial merkezlerinin bulunduğu binalardan bu bilgi aynı anda eşzamanlı olarak tüm baskı tesislerine uydu veya karasal kiralık telekom hatları üzerinden gönderilmektedir.

Gazete sayfaları gönderildiği baskı tesislerinde film çıkış veya direkt kalıba çıkış alınarak, hangi baskı makinesinde basılacaksa, o baskı makinesinde kullanıma uygun ebatta kalıplar hazırlanmaktadır.

Gazete üretiminin temel aşamalarındaki bu ana süreçler, kullanılan teknoloji ve otomasyona bağlı olarak, işletmelerde farklılık gösterebilmektedir.

CTP (Computer to Plate)

Bilgisayardan kalıba pozlama işlemi digital dosyanın direkt olarak kalıba pozlanması işlemidir. Alışılmış film sisteminden CTP sistemine geçişin avantajları aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

*Hız, diğer bir deyişle zaman tasarrufu
*Daha az üretim aşamaları, daha az hata
*Personel tasarrufu
*Daha iyi register ve mürekkep dengesinden ötürü, baskı sırasında daha az başlangıç bozuğu
*Daha çevreci bir üretimi başarılır kılması
*İş akışında verimliliğin artması
*Editoryal değişikliklerde esneklik kazanılması
*Aynı baskı makinesi üzerinde aynı anda hem konvansiyonel hem de ctp kalıpların kullanılabilirliği
*Daha keskin ve temiz bir dot kalitesi
*Aynı ctp cihazı üzerinde farklı ebatlardaki kalıplara pozlama yapabilme esnekliği



Genel olarak CTP sistemleri görülebilir ışık ( violet veya green ) – veya termal laser kullanan sistemler olmak üzere iki gruba ayrılır. Bu sistemlerde kullanılan kalıplar farklı özelliklere sahiptir.
Termal laser kullanan sistemlerin en büyük avantajı kalıpların gün ışığından etkilenmemesidir. Genel olarak ticari matbaalar termal sistemleri tercih etmektedirler. Görülebilir ışıklı laser kullanan sistemlerin en büyük avantajı hızlı olmasıdır. Banyosunda daha az aşama bulunmasıdır. Dolayısıyla kalıp tüketiminin fazla olduğu gazete basım sektörü bu sınıfa giren ctp cihazlarını tercih etmektedir. Bu tip ctp cihazlarında silver ve photopolimer ve hibrit kalıplar olmak üzere üç tip kalıp kullanılabilir. Ancak hibrit kalıplar çok fazla kimyasal kullanımı gerektirdiği için dezavantajlıdır. Kullanılan kalıp tipine göre kalıp banyo makinesinin özellikleri ve kullanılan kimyasallar farklılaşmaktadır. Bununla birlikte üreticiden üreticiye işlemler ve kullanılan kimyasallar da farklılaşmaktadır. Kullanıcılar kalıp üreticisi olan firmanın ürettiği kimyasalları kalıp banyo işleminde kullanmak zorundadır. Kullanılan ctp kalıp ve kimyasalları hala konvansiyonel kalıp ve kimyasallarından pahalıdır.

Aşağıda bulunan şemada visible ve termal kalıplara ait banyo prosesleri arasındaki farklar görülmektedir.
Ayrıca termal sistemlerin enerji tüketimi visible light sistemlerle kıyaslandığında çok daha yüksektir.
Günümüzde bazı üreticilerde violet laser ( blue laser) diod kullanan ctp sistemleri de bulunmaktadır. Blue laser ilk önce DVD playerlarda kullanılmıştır. Fiyat avantajı sebebiyle bugün ctp cihazlarında da tercih edilmektedir.

Baskı (Press/Printing)

Günümüz gazetelerinde en yaygın olarak kullanılan baskı yöntemi lithograpy(offset) dir. Baskıda kullanılan kalıpların yüzeyi kimyasal olarak farklı iki alana sahiptir. Bunlar imajsız ve imajlı alanlardır. Bu baskı yönteminde hazne suyu imajsız alanı ıslatırken mürekkepte imajlı alanını ıslatır. Hazne suyunun kalıptaki mürekkebi yıkayabilmesi onun deterjan özelliği ile ilgilidir.

Kalıptaki mürekkep, blanket silindirine oradan da kağıda geçer ve böylece baskı yapılmış olur.

Planlanmış sayfa planına göre makine kontrol sisteminde sayfaların yer alışları (imposition) makine kontrol sistemi yardımıyla baskı operatorleri tarafından programlanır. Bu sayfa düzenine ilişkin olarak makineye uygun kağıtlar çekilir.

Bunu takiben baskı başlamadan önce makinenin bu baskıya göre olan katlama, mürekkep, su sistemi kontrolu ve bunun gibi ayarlar yapılır. Prepress bölümü tarafından üretilen kalıplar baskı makinesinin kazanları üzerinde daha önceden programlanmış yerlerine baskı elemanları tarafından takılır. Tüm sayfalar tamamlandıktan sonra baskıya başlanır.

Mailroom
Baskı işlemi sırasında baskı makinesinde özel bir taşıyıcı konveyor ile toplanan gazeteler mailrooma gönderilir. Mailroom’da gazeteler otomatik olarak sayılır, istiflenir, paketlenir ve etiketlenir, dağıtıma hazır hale gelir. Baskısı yapılan yayınlar eğer içlerine insert atılacaksa roll olarak isimlendirilen gazeteyi toplamaya ve üzerinde biriktirmeye yarayan büyük tamburlara sarılır.

Daha sonra sarılmış gazeteler Müller Martini Newsliner sisteminde insertleri gazete içine atılır. DPC İstanbul Tesisinde 4 adet Newsliner sistemi bulunmaktadır. Her bir Newsliner sisteminin nominal hızı 40.000 adet/saat’tir. Her Newsliner’da 5 adet besleyici bulunmaktadır. Newsliner’lara gazeteleri ve de insertleri besleyici olarak adlandırılan istasyonlardan yapılır. Bunların biri ana gazeteyi diğer 4′ü ise insertleri beslemek amacı ile kullanılır.

Tesis tam kapasite çalıştığında saatte maksimum 1.280.000 adet insert 160.000 adet gazete içine atılabilmektedir.

Kalite Kontrol

Üretim sırasında veya üretimi takiben baskısı yapılan yayınların kalite problemleri kontrol edilir. Üretimi tamamlanmış yayınlara ait bir müşteri şikayeti varsa incelenip raporlanır. Bölge DPC Tesislerinde üretimi yapılmış yayınların rastgele alınmış örnekleri incelenerek, eğer varsa kalite problemleri raporlanmaktadır.

Üretimde kullanılan kağıt, mürekkep, baskı kimyasalları ve diğer baskı malzemelerinin üretim için uygunluğu kontrol edilir ve raporlanır. Gerektiğinde ilgili laboratuvarlarda örnekler teste gönderilir. Laboratuarlardan gelen raporlar değerlendirilir.

kaynak