Futbolda teknik neden önemlidir, teknik oyuncu nasıl olunur?

Teknik oyuncu denildiginde akla ilk ne gelir? Mesela Messi veya Ronaldo dunya genelinde en iyi futbolcu olarak aniliyor. Peki bu futbolcular teknikler mi? Messi ve Ronaldo'dan daha teknik oyuncu ornegi vermek gerekirse akla ilk hangi futbolcular gelir?

Futbolda Teknik Beceri ve Taktiğe İlişkin Farklı Bir Bakış

Futbolu teknik anlamda değerlendirebilmek ve bazı fikirler ileri sürebilmek onun evrensel olan genel oyun teknolojisini çizebilmekle mümkündür. Uzmanlık alanına giren ancak, toplumsal futbol kültür düzeyini de yakından ilgilendiren bu kavramlar genel futbol teorisi ile ilgili kavramlardır.
Futbolda oyuncuların becerileri, futbol topunu amaca uygun olarak en kısa en ekonomik ve en doğru biçimde yönlendirmeleri ile değerlendirilir.
Top ile bütünleşebilme, atletik ve koordinatif bir şekilde topu kullanabilme bir futbolcunun teknik yetisinin göstergesidir. Tüm sportif oyunlarda olduğu gibi futbolda da teknik beceri oyunsal performansın belirleyici özelliklerinden birisidir.
Tekniğin müsabaka anında uygulanabilirliği (maç tekniği) oldukça önemli bir konudur. “Salt teknik “ dediğimiz, durağan ve herhangi bir olumsuz koşul olmadan uygulanan top becerileri, müsabaka açısından değerlendirildiğinde belirleyici olmaz iken, top becerisini tüm olumsuz koşullara rağmen en iyi biçimde uygulayabilme müsabaka sonucunu belirleyen bir etken olmaktadır.
Futbolcunun tekniğini diğer takım arkadaşları ve takımın yararı için kullanabilmesi, tekniğin amaca uygun kullanılması anlamına gelmektedir. Teknik, bireysel bir yetidir;. ancak futbol bireysel bir oyun değildir.
Futbolun bireysel bir oyun olmayışı, grup davranışlarını gerektirmesi, çeşitli görevler ve sorumlulukların paylaşılması gereğinin bir ürünü olarak grupsal davranışları bir yönteme dayandırma ihtiyacı doğmuştur. Ayrıca rakip takımın davranışlarının analiz edilmesi ile de farklı yöntemler ve stratejiler geliştirme yani taktik gündeme gelmiştir.
Oyunun nasıl oynanacağı, oyun anında ne zaman ne yapılacağı gibi kazanma-kaybetmeme amacına dönük davranışların birleştirildiği ve çeşitlendirildiği tüm stratejik davranışlar, taktik olarak değerlendirilir. Futbolda sistemlerin (4:4:2, 3:5:2, 4:3:3 vb.) ortaya çıkışı da taktik arayışlarının bir sonucudur.
Sportif oyun müsabakalarında başarılı olmada etken rol oynayan taktik; bireysel, grup ve takım taktiği olarak bölümlendirilmektedir (Bizans, 1982:3).
Herhangi bir takım yarışmasında, oyunun karakterine bağlı olarak çok fazla aksiyon söz konusu ise, özellikle rakip oyuncuların ve rakip takımın davranışları dikkate alınarak bazı oyun formları oluşturmak gerekiyorsa taktik gündeme gelmektedir. Futbolda taktiği belirleme, uygulama sadece rakibe göre değil;

• Kendi takımının durumuna,
• Kendi oyuncularının yeteneğine ve özelliklerine,
• Hava ve saha koşullarına,
• İç sahada-dış sahada oynama durumuna gibi etkenlere göre saptanmaktadır.

Çağdaş Futbol Yaklaşımı

Çağdaş futbol kavramı ya da diğer bir anlatımla modern futbol, uluslararası platformda futbol alanındaki, özellikle futbolun oynanışındaki yeniliklere uyum sağlama anlamında kullanılmaktadır. Bu, genelde oyun sistemi (oyun düzeni)ve oyun anlayışında (mentalitesinde) odaklanmaktadır.
Modern futbolda (çağdaş futbol kavramında), her şeyden önce sadece gol yememe ya da sadece gol atma düşüncesi yoktur. Buna bağlı olarak sadece savunma temeline dayanan bir oyun düzeni ile sadece hücum (atak) temeline dayanan bir oyun anlayışı da modern futbol ile bağdaşmayan bir tutumdur.
Bunun yanısıra, futbolun bir takım oyunu olduğu, oyun anında herkesin bir çok rolünün bulunduğu ve dolayısıyla, başarılı olmanın tek bir sporcuya bağlanmaması gereği çağdaş futbol kavramının bir başka ifadesidir.
Koşullara göre değiştirilebilen oyun düzeni ve oyun temposu, oyunu yönlendirebilme ve oyundaki kalite seviyesinin yıl boyunca korunabilmesi (istikrar) gibi kriterler çağdaş futbolun gerekleridir. Çağdaş futbolun bir göstergesi olarak oyun anındaki varyasyon ve kombinasyon çeşitliliği de gösterilebilir. Ayrıca, gerek top yitirildiğinde alınan oyun düzeni, gerek top kazanıldığında alınan oyun düzeni ve sonuca gitmedeki farklı yollar bilişsel (cognitive) özelliklerin gelişmişliğini gösterir. Bu olgu, tekdüze (standart) bir sistemle oynanan futbolun ötesinde modern futbol anlayışını yansıtan bir ölçüttür.
Bilimsel bulguları sporcuların gelişiminde kullanarak kondisyonel, teknik, taktik ve zihinsel performansı arttırmak ve bunu futbol oyununa yansıtmak çağdaş futbolda belirleyici olan faktörlerdir. Ancak, çağdaş futbolun oynanması için yeterli değildir. Çağdaş futbolda belirleyici olan pratikteki oyun anlayışıdır.
Futbolda bilimsellikle, çağdaş olma birbirini tamamlayan iki yaklaşımdır, ama aynı şeyler değildir.
Çağdaş futbol kavramının gerekleri olan bazı yaklaşımları aşağıdaki görüleceği gibi sıralamak olasıdır:

• Rakibin topla olan zamanını azaltmak, oyun alanını daraltmak.
• Her yerde ve hangi konumda olursa olsun rakibe savunma-pres uygulayabilme.
• Hücumda sürekli boşa kaçma ve boş alan yaratma, savunmada ise rakibi kovalama-rahatsız etme.
• Taktik uygulama sürati yeterliliği.

Futbolda Stil

Konumuzla ilgisi açısından sözcük anlamı olarak stili; üslup, biçim, tarz (The Oxford English-Turkish Dictionary, 1986:528) olarak tanımlamak olasıdır. Buradan hareketle, sporcular küçük yaşlardan itibaren edindikleri motorsal öğrenmeleri esnasında kendi vücut yapılarına ve bilişsel yetilerine bağlı olarak hareketlerinde kendilerine özgü bazı farklılıklar oluşturmaktadırlar.
Futbolda stil, daha çok oyuncunun tekniğini uygulamada gündeme gelmektedir. Pas, top kontrolü, şut vb. teknik becerilerde bazı oyuncuların kendilerine özgü bir biçim geliştirmiş olmaları onların stili olarak yorumlanır.
Futbolda, becerilerin öğreniminden ve uygulanmasından sonraki aşamalarda sorun yaratmayacak bir şekilde, gençlerin stil oluşturulmalarına izin verilmelidir. Ancak, stil geliştirmek adına da yanlış teknik beceri öğrenimine izin verilmemelidir.
Stil, bireyin kendine özgü becerisidir. Aktarılamaz ve öğretilemez bir özelliktir. Stil ancak kazanılabilir. Yeti ve yetenekle yakından ilgili bir özellik olup, çok çalışmayla da kazanılabilecek bir ayrıcalıktır. Futbol dünyasında, birçok futbolcunun kendisine özgü bir stili vardır ve bu tür özelliğe sahip oyuncuların başarılı olmaları açısından bu bir avantaj oluşturmaktadır.
Stili sadece görsel estetik açısından değil, yapılacak olan işi, örneğin gol atmayı, daha kolay ya da daha olanaklı kılmak açısından bir özellik olarak değerlendirmek gerekir. Yani, salt göze hoş gelen estetik hareketler yapıyor diye bir futbolcuyu yararlı saymak ya da böyle bir futbolcuya stil sahibi demek yanlıştır. Stil, mutlaka amaca dönük pozitif hareketlerin özgünlüğüdür.

• Futbol temel eğitiminde ve sonraki gelişim süreçlerinde belli bir hareket ve davranış özgürlüğü sağlama (demokratik tutum) yaratıcılığı, dolayısı ile stili geliştirici bir etkendir.
• Bir futbol oyun kültüründe, stilin önemli yeri vardır. Ekolü doğuran faktörlerden birisi de stildir. Pozitif anlamda, farklı stildeki oyuncuları bünyesinde taşıyan takımların başarılı olma olasılıkları daha fazladır.
• Performans antrenmanları ve müsabakalarda futbolcuların bireysel anlamda kendi doğal ve kazanımsal hareket kültürlerini oyun düzenini bozmamak koşulu ile müsabakalara yansıtabilmelerine olanak sağlanmalıdır. Bu, takım içi demokrasi anlayışının da pratikteki bir yüzüdür. Bu davranış, takım performansını da arttıracaktır.

Futbolda Ekol

Ekol; bilim, felsefe alanlarında dünyaca kabul görmüş yaklaşımları, bakış açılarını, teknik ve yöntemleri ile ortaya konmuş düşünceleri ifade eder.
Ekol bir tavrın, yaklaşım biçiminin, düşünüş ve uygulama biçiminin bir gruba, topluma ya da ulusa ait olmasıyla anlamını bulur. Stil kavramından ayrıldığı en önemli nokta da buradadır.
Futbol açısından ekol kavramı, belirginleşmiş bazı oyun anlayışlarının futbol dünyasında kabul görmesidir.
Futbol oyuncusunun özelliklerini oluşturan kondisyonel özellikler, teknik özellikler ve taktik özelliklerden birisinin oldukça ön plana alınarak futbol oyununun kurgulanması ve bunun belli ölçüde kabul görmesi yine bir ekol kavramı ile yorumlanabilir. Görüleceği üzere, günümüz futbolunda sadece tekniğe dayalı ya da sadece kondisyona dayalı bir futbol anlayışı geçerli olmamasına rağmen, böylesi bir futbol ekol olarak değerlendirilmektedir. Ekol, futbolda “dört dörtlük” bir model anlayışı demek değildir. Ekolden algılanması gereken, sıradanlığın dışına çıkma, farklı bir şeyler ortaya koyma ve elbette bu farklılıkların dünya ölçeğinde kabul görmesidir.
Tarihsel bir süreç olarak futbol ve ekol kavramlarının ilişkileri incelendiğinde, ekol açısından kabul gören tüm ulus ve kıta takımlarının başarısından söz etmek gerekir. O halde, ekol “en doğru” olan olmasa bile, genel olarak bir başarı göstergesi olabilmektedir. Ekol, sonuçta, bir düşünce biçimini pratikte uygulayabilmenin sonucudur.
Ekol olabilmek, bir düşünceyi (futbol oyun anlayışını) seçmek, ulusal özelliklerden bir şeyler ekleyerek ve öncelikle bu anlayışın (felsefenin) çalıştırıcılarını yetiştirerek, yıllarca ısrarlı bir şekilde eğitim-öğretim ve performans süreçlerinde çalışarak, zamanın ve koşulların gereği bazı yeniliklere de uzak kalmadan bir futbol kültürü oluşturabilmektir.