Çevgan Nedir? Çevgan
Ziyaretçi
Çevgân (Çevgen) Oyunu
Çevgân oyunu genel kuralları nelerdir?
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tarihi milattan öncesine dayanan,Orta Asya Türkleri tarafından at üzerinde oynanan bir tür savaş oyunudur.
Oyun; geniş bir alanda,iki takım halinde ayrılmış atlıların, ellerindeki ağaçtan sopalarla keçi derisinden yapılmış topu, karşı tarafın kalesine atmaları esasına dayanmaktadır.
Kaşgarlı Mahmutun Divan-ı Lügatı Türk'te de bahsettiği oyunun amacı aynen ciritte olduğu gibi kişinin at üzerinde hareket kabiliyetlerini geliştirmesini sağlamak,savaşa hazırlamaktır.
Orta Asyadaki Türklerin yanı sıra batıya göçen Türklerde bu oyunu oynamaya devam etmişlerdir.Örneğin Osmanlı Devleti zamanında da Çevgan oynandığı Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesinde bahsedilmektedir.Günümüzde Türki Cumhuriyetlerde kural ve oynanış itibariyle çevgana benzeyen Gökbörü halen oynanmaktadır.Çevgan,tarihi süreç içinde Polo adıyla İngilizler vasıtasıyla Dünyaya yayılmıştır.
-Uzakdoğu ve Ortadoğu ülkelerinde çok eski çağlardan beri bilinen ve oynanan çevgân, ucu eğri bir değnek ve yaklaşık 10-15 cm çapında toplarla, at üzerinde oynanır, iki takım halinde ayrılmış olan oyuncular atlarını koşturarak ellerindeki değnekle topu kendi kalelerine sokmaya çalışırlar. Önceden saptanan sayıya en önce ulaşan ya da belli bir süre içinde en fazla sayıyı yapan, oyunu kazanır. Başlıca iki türü vardır. Daha çok Uzakdoğu ülkelerinde oynanan biçiminde, değneğin eğri ucunda bir ağ bulunur. Amaç topu bu ağ yardımıyla alıp belli bir yerdeki deliğe sokmaktır. Her iki takımın hedefi de aynıdır. Yedi topu bu delikten geçiren oyunu kazanır. Çevgân'ın bu türünde kullanılan değneklerin uzunluğu 120-150 cm kadardır. Toplar söğüt ya da akçaağaçtan yapılmış ya da yuvarlak bir taşın çevresine saman sarılarak oluşturulmuştur. Çapı 10-15 cm'dir.ikinci tür çevgân oyununda ise değneğin ucunda ağ bulunmaz. Oyun iki takım halinde yaklaşık 240 x 160 m boyutlarındaki geniş bir alanda oynanır. Takımlar genellikle 4 kişiden oluşmakla birlikte bu sayı 3 ile 10 arasında da değişebilir. Oyuncular at üzerinde değnekleriyle çeldikleri topu birbirinden 5-6 m uzaklığa konmuş iki taş sütun arasından geçirmeye çalışırlar. Her biri yarım saat süren 2 ya da 3 devre içinde en çok sayıyı yapan oyunu kazanır. Çevgân konusunda en eski bilgilere, İran kaynaklarında rastlanmaktadır. Orta Asya'da yaşayan Türkler arasında da yaygın olan çevgân, bazı araştırmacılara göre, polo ve golf oyunlarının ilk biçimidir.
Evliya Çelebi'nin Seyahatname (XVII. yy.) adlı yapıtında verdiği bilgiye göre Türkler'in oynadığı çevgân oyunu şöyledir: oyun alanının iki yanına, kale yerine geçmek üzere, ikişer sütun dikilir. Takımlar bu kalelerin arkasında dururlar. Alanın ortasına ağaçtan yapılmış büyük bir top konur. Oyun başlayınca her iki takımdan birer kişi fırlayıp değnekleriyle ortadaki topu kendi kalelerine doğru sürmeye çalışırlar. Her takımdan ikişer kişi arkadaşlarına yardım eder. Topu kendi kalesine en çok sokan oyunu kazanır. Bu oyunda binilen atlar özel olarak yetiştirilmişlerdir. Çok tehlikeli bir oyundur. D. Anadolu'da özellikle Bitlis yöresinde buna benzer bir oyunun günümüzde de oynandığı bilinmektedir. Altın' top, top'-u çevgân da denir.
kaynak
Çevgân oyunu genel kuralları nelerdir?
Sponsorlu Bağlantılar
Tarihi milattan öncesine dayanan,Orta Asya Türkleri tarafından at üzerinde oynanan bir tür savaş oyunudur.
Oyun; geniş bir alanda,iki takım halinde ayrılmış atlıların, ellerindeki ağaçtan sopalarla keçi derisinden yapılmış topu, karşı tarafın kalesine atmaları esasına dayanmaktadır.
Kaşgarlı Mahmutun Divan-ı Lügatı Türk'te de bahsettiği oyunun amacı aynen ciritte olduğu gibi kişinin at üzerinde hareket kabiliyetlerini geliştirmesini sağlamak,savaşa hazırlamaktır.
Orta Asyadaki Türklerin yanı sıra batıya göçen Türklerde bu oyunu oynamaya devam etmişlerdir.Örneğin Osmanlı Devleti zamanında da Çevgan oynandığı Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesinde bahsedilmektedir.Günümüzde Türki Cumhuriyetlerde kural ve oynanış itibariyle çevgana benzeyen Gökbörü halen oynanmaktadır.Çevgan,tarihi süreç içinde Polo adıyla İngilizler vasıtasıyla Dünyaya yayılmıştır.
-Uzakdoğu ve Ortadoğu ülkelerinde çok eski çağlardan beri bilinen ve oynanan çevgân, ucu eğri bir değnek ve yaklaşık 10-15 cm çapında toplarla, at üzerinde oynanır, iki takım halinde ayrılmış olan oyuncular atlarını koşturarak ellerindeki değnekle topu kendi kalelerine sokmaya çalışırlar. Önceden saptanan sayıya en önce ulaşan ya da belli bir süre içinde en fazla sayıyı yapan, oyunu kazanır. Başlıca iki türü vardır. Daha çok Uzakdoğu ülkelerinde oynanan biçiminde, değneğin eğri ucunda bir ağ bulunur. Amaç topu bu ağ yardımıyla alıp belli bir yerdeki deliğe sokmaktır. Her iki takımın hedefi de aynıdır. Yedi topu bu delikten geçiren oyunu kazanır. Çevgân'ın bu türünde kullanılan değneklerin uzunluğu 120-150 cm kadardır. Toplar söğüt ya da akçaağaçtan yapılmış ya da yuvarlak bir taşın çevresine saman sarılarak oluşturulmuştur. Çapı 10-15 cm'dir.ikinci tür çevgân oyununda ise değneğin ucunda ağ bulunmaz. Oyun iki takım halinde yaklaşık 240 x 160 m boyutlarındaki geniş bir alanda oynanır. Takımlar genellikle 4 kişiden oluşmakla birlikte bu sayı 3 ile 10 arasında da değişebilir. Oyuncular at üzerinde değnekleriyle çeldikleri topu birbirinden 5-6 m uzaklığa konmuş iki taş sütun arasından geçirmeye çalışırlar. Her biri yarım saat süren 2 ya da 3 devre içinde en çok sayıyı yapan oyunu kazanır. Çevgân konusunda en eski bilgilere, İran kaynaklarında rastlanmaktadır. Orta Asya'da yaşayan Türkler arasında da yaygın olan çevgân, bazı araştırmacılara göre, polo ve golf oyunlarının ilk biçimidir.
Evliya Çelebi'nin Seyahatname (XVII. yy.) adlı yapıtında verdiği bilgiye göre Türkler'in oynadığı çevgân oyunu şöyledir: oyun alanının iki yanına, kale yerine geçmek üzere, ikişer sütun dikilir. Takımlar bu kalelerin arkasında dururlar. Alanın ortasına ağaçtan yapılmış büyük bir top konur. Oyun başlayınca her iki takımdan birer kişi fırlayıp değnekleriyle ortadaki topu kendi kalelerine doğru sürmeye çalışırlar. Her takımdan ikişer kişi arkadaşlarına yardım eder. Topu kendi kalesine en çok sokan oyunu kazanır. Bu oyunda binilen atlar özel olarak yetiştirilmişlerdir. Çok tehlikeli bir oyundur. D. Anadolu'da özellikle Bitlis yöresinde buna benzer bir oyunun günümüzde de oynandığı bilinmektedir. Altın' top, top'-u çevgân da denir.
kaynak
Son düzenleyen _Yağmur_; 3 Temmuz 2013 09:27
Sebep: düzenlendi.
