Tarihte Bugün - Sayfa 170

Tarihte Bugün / 10 Mayıs

1497 – Amerigo Vespucci, Yeni Dünya'ya doğru yapacağı ilk yolculuk için İspanya'nın Cádiz kentinden ayrıldı.
1503 – Kristof Kolomb, Cayman Adaları'na geldi ve burada gördüğü sayısız deniz kaplumbağasından dolayı buraya Las Tortugas adını verdi.
1799 – Cezzar Ahmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Akka'da Napolyon Bonapart'ın komutasındaki Fransız ordusunu yenilgiye uğrattı.
1876 – Osmanlı devletinde basına sansür uygulaması başlatıldı.
1921 – Mustafa Kemal Paşa, TBMM'de Müdafaayı Hukuk Grubu'nu kurdu.
1930 - Amerika'nın ilk planetaryumu(Gökevi) olan Chicago'daki Adler Planetaryumu kapılarını halka açtı.
1933 – Naziler Almanya'da Heinrich Mann, Upton Sinclair, Erich Maria Remarque gibi yazarların kitaplarını yakmaya başladı.
1940 – 2. Dünya Savaşı: Winston Churchill, İngiltere Başbakanı olarak görevlendirildi.
1941 – 2. Dünya Savaşı: Rudolf Hess, İngiltere ve Almanya arasında gerçekleşebilecek bir barış antlaşmasını başlatabilmek umuduyla İskoçya topraklarına gizlice paraşütle indi. 550 Alman uçağı Londra'yı bombaladı, yaklaşık 1.400 sivil öldü.
1960 – ABD'ye ait USS Triton nükleer denizaltısı Dünya çevresini su altından dolaştığı ilk seferini tamamladı.
1994 – Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ilk siyah devlet başkanı Nelson Mandela göreve başladı.
2008 – Türkiye'de ilk kez Psikologlar Günü kutlandı.

Bilim.org

Tarihte Dün / 9 Mayıs

Olaylar

1485 - Davutpaşa Lisesi, dönemin sadrazamı Davut Paşa tarafından 'Mekteb-i Sübyan' adıyla kuruldu. Okul 1874'te Rüştiye Mektebi'ne dönüştü.
1868 - Nevada Eyaleti'nde bulunan Reno şehri kuruldu.
1926 - ABD'li kaşif Amiral Byrd, Kuzey Kutbu'na doğru ilk uçuşunu yaptı.
1935 - Cumhuriyet Halk Fırkası Dördüncü Büyük Kurultayı toplandı. Kurultayda fırka yerine parti sözcüğü benimsendi. Altı ok daha ayrıntılı şekilde ele alındı. "Partinin güttüğü bütün bu esaslar Kemalizm prensipleridir" denilerek, Kemalizm ilk kez resmi olarak tanımlandı.
1936 - Benito Mussolini, İtalya Faşist İmparatorluğu'nu ilan etti.
1936 - İtalya resmen Etiyopya'yı ilhak etti.
1945 - Nazi gizli servisi Gestapo'nun şefi, Reichstag ve Hava Kuvvetleri Komutanı Herman Goering, ABD 7. Ordusu'na esir düştü.
1950 - Avrupa Günü, 1950'de Robert Schumann, Avrupa'nın güvenliği için kaçınılmaz olan birleşik bir Avrupa fikrini ortaya çıkardı. Schumann Deklerasyonu olarak bilinen bu sunuş, Avrupa Birliği'nin temellerini attı. Sonra, 1985 Milan Zirvesi'nde 9 Mayıs'ın Avrupa Günü olarak kutlanması kararı alındı.
1955 - Anneler Günü, Türkiye'de ilk kez kutlandı.
1955 - Batı Almanya NATO'ya katıldı.
1958 - 'Yeni Gün' gazetesi ve 'Akis' dergisi birer ay kapatıldı. Yazı işleri müdürleri Mehmet Altan Öymen 10 ay, Tarık Holulu 16 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1960 - ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ilk doğum kontrol hapının piyasaya sürülmesini onayladı.
1970 - Çoğu üniversite öğrencisi 75.000-100.000 dolayında savaş karşıtı Washington, D.C.'de ABD'nin Vietnam Savaşı'na son vermesi için gösteri yaptı.
1971 - Darüşşafaka Lisesi'ne kız öğrenci alınması kararlaştırıldı.
1975 - Ankara ve Mersin Öğretmen Okulları'nda çıkan öğrenci çatışmalarında 13 öğrenci yaralandı. Gazi Eğitim Enstitüsü 10 gün kapatıldı.
1978 - İtalya'da Kızıl Tugaylar örgütünün 16 Mart'ta kaçırdığı eski başbakan Aldo Moro'nun cesedi Roma'da bir arabanın bagajında bulundu.
1978 - Bir grup , Yıldız Teknik Üniversitesi'nde dersten çıkan öğrencilerin üzerine ateş açtı: 3 kişi öldü, 12 kişi yaralandı.
1979 - İstanbul'da tümsarraf ve kuyumcular, hükümetin altın piyasasını kontrol altına almayı amaçlayan kararını protesto için kepenk indirdiler.
1984 - Yaşar Kemal'e Fransız devlet nişanı "Legion d'Honneur" verildi.
1987 - Polonya havayollarına ait bir yolcu uçağı Varşova'dan New York'a gitmek üzere havalandıktan hemen sonra düştü: 183 kişi öldü.
1988 Mardin’in Nusaybin ilçesi Taşköyü’nün Behmenin mezrasını basan PKK'lı teröristler, bir aileden 8’i çocuk, 2’si kadın 11 kişiyi katlettiler, 2 çocuk ağır yaralandı. PKK'lı teröristlerin Şırnak baskınında kaçırdıkları 3 kişi de ölü bulundu.
2000 - Aralarında Uğur Mumcu suikasti faillerinin de bulunuduğu 9 kişinin sorgusu sürüyor. Ankara DGM Savcısı Hamza Keleş,Sorguda faili meçhullerle ilgili önemli bilgilere ulaşıldığını belirtti.
2000 - İstanbul DGM'de, Susurluk sanıkları ve Çakıcı aynı gün yargılandı.
2000 - Çankaya Köşkü'nü terk etmeden önce 80'e yakın devlet başkanına veda mektubu yazan Demirel; Esad, Kaddafi, Saddam, Miloseviç ve Müşerref'i listesine dahil etmedi.
2000 - Devlet Bakanı Recep Önal, Türkiye - Suriye arasındaki ticaret hacmini 1 milyar doların üzerine çıkarmayı hedeflediklerini açıkladı.
2000 - Macaristan'da düzenlenen ve olimpiyat elemelerine hazırlık niteliği taşıyan 17. Uluslararası Szeged Kürek Şampiyonası'nda Türk sporcuları iki altın, dört gümüş ve üç bronz madalya kazandı. Kürekçilerimiz, Türk Kürek tarihinde de en fazla madalya kazanan ekip oldu.
2000 - Schuman Bildirgesi'nin 50. yıldönümü AB kurumlarınca kutlandı.
2001 - Gana'nın başkenti Akra'da futbol maçında izdihamda 130 kişi öldü.
2002 - Taburcu olduktan sonra çalışmalarını evinde sürdüren Başbakan Bülent Ecevit, 'görevini bırakmayacağını' söyledi.

Doğumlar

1800 - John Brown, ABD'li kölecilik karşıtı, isyancı (ö. 1859)
1814 - John Brougham, İrlanda asıllı ABD'li oyuncu ve oyun yazarı (ö. 1880)
1909 - Gordon Bunshaft, ABD’li bir mimar
1936 - Albert Finney, 5 kez Oscar'a aday gösterilmiş İngiliz oyuncu
1937 - Rafael Moneo, İspanyol bir mimar
1940 - James L. Brooks, üç Oscar, 19 Emmy ödülü sahibi Amerikalı yapımcı, senarist ve film yönetmeni.
1962 - David Gahan, Depeche Mode solisti
1972 - Lisa Ann, ABD'li porno yıldızı.
1993 - Ryosuke Yamada, Hey! Say! JUMP grubu üyesi Japon sanatçı.

Ölümler

1805 - Friedrich Schiller, Alman şair ve düşünür
1931 - Albert Abraham Michelson, ABD'li Nobel Ödülü sahibi fizikçi (d. 1852)
1977 - James Jones, ABD'li yazar (d. 1921)
1978 - Aldo Moro, İtalya Başbakanı (kaçırılarak öldürüldü) (d. 1916)
1985 - Edmond O'Brien, ABD'li aktör (d. 1915)
1998 - Haşim Nezihi Okay, Türk şair (d. 1904)
2001 - Nikos Sampson, EOKA-B isimli örgütün lideridir
2011 - Wouter Weylandt, Belçikalı bisiklet sporcusu.
Tatiller ve Özel Günler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tatiller ve Özel Günler

Zafer Günü
Avrupa Günü (5 Mayıs ve 9 Mayıs)
Dünya İstatistik Günü


Tarihte Dünden Önceki Gün / 8 Mayıs

1861 – Amerikan İç Savaşı: Virginia eyaletinin Richmond kenti, Amerika Konfedere Devletleri'nin (Güneylilerin) başkenti olarak ilan edildi.
1886 – İlk Coca-Cola Atlanta'da Jacob'un eczanesinde satıldı.
1902 – Martinik'te Pelée Yanardağı patladı: 30 bin kişi öldü.
1912 – Paramount Pictures film yapım ve dağıtım şirketi ABD'de kuruldu.
1945 – Alman General Wilhelm Keitel, Sovyet General Jukov'a teslim oldu. Almanya savaşı kaybetti. Avrupa'da savaşın bittiği bu güne Zafer Günü adı verildi.
1949 – Almanya Federal Cumhuriyeti'nin ilanı.
1961 – Uluslararası Af Örgütü kuruldu.
1978 – Reinhold Messner ve Peter Habeler adlı iki dağcı ilk defa olarak Everest Dağı'na oksijen tüpleri olmaksızın tırmandılar.
1980 – Çiçek hastalığı'nın artık yeryüzünden kökünün kazınmış olduğu Dünya Sağlık Örgütü tarafından ilan edildi.
1984 – Sovyetler Birliği, Los Angeles Olimpiyat Oyunları'nı boykot edeceğini açıkladı.

Tarihte Bugün / 11 Mayıs

330 – Konstantinopolis (İstanbul) Doğru Roma İmparatorluğu'nun resmi başkenti olur. Daha önce Byzantion denen bu kente törenle Yeni Roma adı verilir ama daha çok Konstantinopolis adı kullanılacaktır.
1858 – Minnesota, Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı.
1867 – Lüksemburg, Fransa'dan bağımsızlığını kazandı.
1924 – Gottlieb Daimler ve Karl Benz şiketleri birleşerek Mercedes-Benz şirketini oluşturdular.
1927 – Oscar Ödülleri'ni dağıtan Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi kuruldu.
1938 – Atatürk, çiftliklerini ve taşınmazlarını ulusa bağışladı.
1949 – Siyam adını resmen Tayland olarak değiştirdi.
1960 – İlk kez doğum kontrol hapı piyasaya verildi.
1997 – IBM'in süper bilgisayarı Deep Blue, Rus satranç ustası Gary Kasparov'u yendi.
2005 – Galatasaray, Türkiye Kupası finalinde Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda, Fenerbahçe'yi 5-1 mağlup ederek 14. Türkiye kupasını kazandı.
2008 – 4.Petrol Ofisi Türkiye Grand Prix'ini üst üste 3.kez Felipe Massa kazandı.

Kaynak: Bilim org

Tarihte Bugün / 13 Mayıs

1277 – Karamanoğlu Mehmet Bey, Konya'yı Karamanoğulları topraklarına kattı ve Türkçe'yi resmi dil ilan etti.
1893 – Ahmet Ziyaeddin Gümüşhanevi Hazretlerinin (k.s.) vefatı.
1915 – Çanakkale'de, Muaveneti Milliye muhribi, Goliath zırhlısını torpilleyerek batırdı.
1955 – Türkiye Demir Çelik İşletmeleri ile Türkiye Selüloz ve Kağıt İşletmeleri kuruldu.
1965 – Batı Almanya, İsrail'i tanıdı. Karar nedeniyle dokuz Arap ülkesi Batı Almanya ile ilişkisini kesti.
2007 – Fenerbahçe 100.yıl şampiyonluğuna ulaştı.

Kaynak: Bilim org

Tarihte Bugün / 17 Mayıs

805 – İmam Muhammed'in vefatı.
1792 – New York Borsası kuruldu.
1874 – Norveç, İsveç'ten ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.
1902 – Yunanlı arkeologlar, Antik Çağ'ın mekanik analog bir bilgisayarı olarak kabul edilebilecek Antikythera düzeneği toprak altından çıkardılar.
1928 – Türkiye Cumhuriyeti Hıfzıssıhha Müessesesi kuruldu.
1940 – 2. Dünya Savaşı: Alman Orduları Belçika'yı işgal ederek Brüksel'e girdi.
1954 – ABD'de siyah çocukların beyaz çocuklarla aynı okula gitmelerini önleyen yasa yürürlükten kaldırıldı.
1983 – İsrail, Lübnan ve ABD arasında 17 Mayıs Antlaşması imzalandı.
1989 – Çin Halk Cumhuriyeti'nde 1 milyondan fazla gösterici başkent Pekin'deki Tiananmen Meydanı'nda siyasal özgürlüklerin genişletilmesi için açlık grevi yapan öğrencileri desteklemek amacıyla yürüyüş yaptı.
1992 – Dünya Sağlık Örgütü WHO, eşcinselliği akıl hastalıkları listesinden çıkardı.
1995 – Nasuh Mahruki, Everest'in zirvesine çıkan ilk Türk oldu.
2000 – Galatasaray UEFA Kupasını kazanarak Avrupa'da kupa kazanan ilk Türk futbol takımı unvanını aldı.

Kaynak: Bilim org

Tarihte Bugün / 20 Mayıs

1861 – Amerikan İç Savaşı: Kentucky eyaleti iç savaşta tarafsız olduğunu ilan etti. Bu tarafsızlığı 3 Eylülde Güney orduları eyalete girince sona erecektir ve Kentucky Kuzey'e katılacaktır.
1873 – ABD'de Levi Strauss ve Jacob Davis, bakır perçinlerin kullanıldığı ilk blue jean'in patentini aldılar.
1878 – II. Abdülhamit'i devirmek, Çırağan Sarayı'nda tutulan V. Murat'ı tahta çıkarmak amacıyla Çırağan baskınını düzenleyen gazeteci Ali Suavi öldürüldü.
1891 – Sinema tarihi: Thomas Edison'un kinetoscope adlı film gösterme cihazının bir prototipinin tanıtımı yapıldı.
1902 – Küba, ABD'den bağımsızlığını kazandı, Tomás Estrada Palma ülkenin ilk başkanı oldu.
1928 – Türkiye'de uluslararası rakamlar kabul edildi.
1932 – Amelia Earhart, Atlantik Okyanusu'nu uçakla tek başına ve hiç durmadan geçeceği yolculuğuna Newfoundland'dan başladı. Ertesi gün İrlanda'ya iniş yaptığında bunu başaran ilk kadın pilot ünvanını almış oldu.
1941 – 2. Dünya Savaşı: Alman paraşütçüleri Girit adasını işgal etti.
1955 – Karadeniz Teknik Üniversitesi, 6594 sayılı kanunla Trabzon'da kuruldu. KTÜ, Türkiye'nin İstanbul ve Ankara illeri dışında kurulan ilk üniversitesidir.
1956 – ABD, uçaktan atılarak yapılan ilk hidrojen bombası denemesini Pasifik Okyanusu'nda bulunan Bikini Atolünde yaptı.
1964 – İstanbul Teknik Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi dışında, üniversite ve yüksek okullara girişte merkezi sınav sistemi getirildi.
1971 – Kısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği kuruldu.
1980 – Quebec'te yapılan halk oylamasında, halkın %60'ı eyaletin Kanada'dan ayrılması ve bağımsız kalması yönünde meclise verilen teklifi reddetti.
1983 – AIDS'e yol açan HIV Virüsünün keşfedilmesiyle ilgili ilk makaleler Science dergisinde Luc Montagnier ve Robert Gallo tarafından ayrı ayrı yayımlandı.

Kaynak: Bilim org

Tarihte Bugün / 26 Mayıs

1421 – 5. Osmanlı padişahı I. Mehmet öldü.
1512 – 8. Osmanlı padişahı II. Bayezid öldü.
1566 –13. Osmanlı padişahı III. Mehmet doğdu.
1799 – Rus yazar Aleksandr Sergeyeviç Puşkin doğdu.
1889 – Eyfel Kulesi'nin ilk asansörü halka açıldı.
1894 – Rusya'nın son çarı II. Nikola taç giydi.
1926 – Milli Mücadele'ye katılmayan memurların görevlerine son verilmesine ilişkin kanun kabul edildi.
1938 – Atatürk, Ankara'dan son kez ayrıldı.
1970 – Sovyetler Birliği yapımı Tupolev Tu-144 süpersonik uçağı, Mach 2 hızını aşabilen ilk ticari hava taşıt aracı oldu.
1972 – ABD ve SSCB arasında balistik füzelerin sınırlandırılması antlaşması imzalandı.

Kaynak: Bilim org

Tarihte Bugün / 27 Mayıs

1703 – Rus Çarı I. Petro, Rus İç Savaşı sırasında Petrograd, Sovyetler Birliği döneminde Leningrad olarak anılan Sankt Petersburg şehrini kurdu.
1905 – Tsushima Savaşı başladı.Ertesi gün Japon donanmasının Rus donanmasını neredeyse yok etmesiyle son buldu.Bu savaş dünya tarihinin ilk modern deniz savaşı oldu.
1935 – Türkiye'de hafta tatili Cuma'dan Pazar'a alındı.
1941 – Alman zırhlısı Bismarck, İngiliz donanması tarafından batırıldı.
1942 – Elmalılı Hamdi Yazır'ın vefatı.
1944 – Latin harfleri ile ilk Cumhuriyet altını basıldı.
1953 – Paris'te Belçika, Fransa, İtalya, Lüksemburg, Hollanda ve Federal Almanya arasında Avrupa Savunma Birliği Antlaşması imzalandı.
1958 – Amerikan F-4 Phantom II çok amaçlı avcı-bombardıman uçağı ilk uçuşunu yaptı.
1960 – 27 Mayıs Darbesi: Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu. Silahlı Kuvvetler adına ülke yönetimini Milli Birlik Komitesi üstlendi. Orgeneral Cemal Gürsel Milli Birlik Komitesi'nin başına getirildi. Milli Birlik Komitesi ilk iş olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni ve hükümeti feshetti ve her türlü siyasi faaliyeti yasakladı.
1992 – Iğdır ve Ardahan il oldu.
1999 – Birleşmiş Milletler Savaş Suçluları Mahkemesi, Yugoslavya Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç'i Kosova'daki vahşetin sorumlusu olmakla ve etnik Arnavutlara karşı soykırım yapmakla suçladı.

Kaynak: Bilim org

Tarihte Bugün / 29 Mayıs

1453 – Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u fethetti. Bizans İmparatorluğu'nu (Doğu Roma'yı) sona erdirdi.
1807 – Kabakçı Mustafa ayaklanmasında Sultan III. Selim tahttan indirildi, IV. Mustafa tahta çıktı.
1848 – Wisconsin, 30. eyalet olarak ABD'ye katıldı.
1927 – Ankara - Kayseri demiryolu İsmet Paşa tarafından açıldı.
1935 – Zamanının en büyük hidroelektrik santrali ve dünyanın en büyük beton yapısı olan Hoover Barajı'nın inşaatı tamamlandı.
1936 – Türk Bayrağı hakkında kanun, TBMM'de kabul edildi.
1942 – Adolf Hitler, Nazi propaganda bakanı Joseph Goebbels'in tavsiyesiyle işgal altındaki Paris'te yaşayan tüm Yahudilerin sol göğüslerine sarı bir yıldız takmalarını emretti.
1953 – Yeni Zelandalı dağcı Edmund Hillary ile Nepalli şerpa Tenzing Norgay, Everest'e çıkan ilk insanlar oldu.
1985 – Avrupa Kupası finali için Liverpool – Juventus maçının yapıldığı Belçika'nın Heysel Stadı'nda çıkan olaylarda 38 kişi öldü, 350 kişi yaralandı.

Kaynak: Bilim org