Tarihte Bugün - Sayfa 29

Bugün Ölenler (4 Ocak):

Sponsorlu Bağlantılar

1927. Şair ve yazar Süleyman Nazif;

1960. Veba adlı romanıyla ünlü Fransız yazar Albert Camus;

1965. Amerikan asıllı İngiliz şair ve oyun yazarı T. S. Eliot.

5 OCAK

1895- Fransa'nın askeri sırlarını Almanya'ya vermekten mahkum edilen Yahudi
kökenli Fransız subay Alfred Dreyfus'un rütbeleri söküldü. ''Dreyfus Olayı''
olarak bilinen adli skandal başladı.
1921- Çerkez Ethem ve kardeşleri, işgal kuvvetlerine sığındılar.
1929- Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolları ile Haydarpaşa Garı
devletleştirildi.
1953- Türk karikatürünün ustalarından Ramiz Gökçe, 53 yaşında öldü.
1968- Çekoslovakya Komünist Partisi liderliğine Alexander Dubçek getirildi.
Dubçek, reformcu kişiliğiyle tanınıyordu.
1981- Atatürk'ün doğumunun 100. yıl dönümü kutlamaları, ''1981 Atatürk
Yılı'' adıyla başladı.
1983- Türkiye Yazarlar Sendikasının 17 yöneticisi ve 1 üyesi hakkında açılan
davaya, 1 Numaralı Ankara Sıkıyönetim Mahkemesinde başlandı. 1985'te sona eren ve
tüm sanıkları beraat eden davada Aziz Nesin, Bekir Yıldız ve Asım Bezirci gibi
yazarlar yargılanmıştı.
1987- 1986 mayıs ve haziran çay sürgünlerinde radyasyon bulundu; 56 bin ton
çay imha edildi.
1993- Avrupa Konseyince her yıl verilen ''Yılın Müzesi'' ödülünü İstanbul
Arkeoloji Müzeleri aldı.
1997- Sabancı suikastı sanıklarından Mustafa Duyar, Şam'da Türk
Büyükelçiliğine teslim oldu.
1997- Rusya, barış anlaşması uyarınca Çeçenistan'daki son askerlerini de
geri çekti.
1999- Adalet Bakanlığı, bir genelgeyle bekaret kontrolünü yasakladı.
2004- AK Parti Grup Yönetimi, TBMM kulisinde bulunan Mareşal üniformalı
Atatürk resminin kaldırılarak yerine sivil bir Atatürk fotoğrafı asılması
önerisinde bulunan
Adıyaman Milletvekili Fehmi Hüsrev Kutlu'nun, Grup Disiplin Kuruluna sevkine
karar verdi.
2004- TL'den 6 sıfır atacak yasa tasarısı TBMM'ye sunuldu.
2005- Gazeteciler Federasyonunun adı, ''Türkiye Gazeteciler Federasyonu''
olarak değiştirildi.
2006- Kapıkule Sınır Kapısı'ndaki rüşvet ve irtikap suçlamasıyla 55 gümrük
memuru ve 19 polisin tutuklandığı olayla ilgili soruşturma kapsamında, aralarında
gümrük başmüdürü, gümrük başmüdür yardımcıları ve gümrük
müdürlerinin de bulunduğu 12 kişi hakkında daha ''irtikaba sebebiyet''
iddiasıyla soruşturma başlatıldı.

6 OCAK
1838- Samuel Morse, kendi geliştirdiği ''Morse Alfabesi''ni açıkladı.
1921- Yunan birliklerinin Eskişehir ve Afyon
doğrultusundaki taarruzuyla I. İnönü Savaşı başladı.
1938- Nazi baskısından kaçan Sigmund Freud, Londra'ya gitti.
1955- On iki ada karasuları sınırının saptanması için, Yunanistan ile
görüşmelere başlandı.
1959- Dilbilimci Baha Toven 78 yaşında öldü.
1960- Mersin Rafinerisinin temeli atıldı.
1963- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Siirt'te zengin bir petrol damarı
buldu.
1969- ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Komer'in makam aracı, Orta Doğu
Teknik Üniversitesi bahçesinde yakıldı.
1971- İstanbul'da Devlet Güzel Sanatlar Akademisinde işten atılan 15 model,
çıplak olarak protesto gösterisi yaptı.
1984- Türk Parasını Koruma Kanunu'nda yapılan değişiklikle, döviz taşımak
suç olmaktan çıkarıldı.
1991- İlk Türk operası ''Özsoy''un bestecisi Ahmet Adnan Saygun, 84 yaşında
öldü.
1993- Balet Rudolf Nureyev öldü.
1997- Tarikat kisvesi altında bazı kadınlarla evlilik dışı ilişki kurduğu
iddia edilen Ali Kalkancı, Fadime Şahin adlı kadının ihbarı üzerine gözaltına
alındı.
1998- Anayasa Mahkemesi Başkanlığına Ahmet Necdet Sezer seçildi.
2005- Afyon ilinin adı Afyonkarahisar olarak
değiştirildi.

7 OCAK

1714- İngiliz mühendis Henry Mill daktilo makinesinin
patentini aldı.
1944- Çorap imalatı hakkı Sümerbank'a verildi.
1946- CHP'den ayrılan Celal Bayar ile Adnan Menderes,
Fuad Köprülü ve Refik Koraltan, Demokrat Parti'nin
kuruluş başvurusunu yaptılar.
1946- İlk başarılı yüksek hızlı elektronik bilgisayar
''Eniac'', ABD'de kullanıma girdi. ''Eniac'', elektronik-
dijital bilgisayara giden yolda atılmış büyük adımlardan
biri olarak 1955'e kadar kullanıldı.
1950- Karabük Demir ve Çelik İşletmelerinde ''Zeynep''
adı verilen yüksek fırın hizmete açıldı.
1979- Hindistan'da yapılan seçimleri, İndra Gandhi'nin
Kongre Partisi kazandı.
1984- Fotoğraf ve sinema sanatçısı Baha Gelenbevi, 77
yaşında öldü.
1989- Japon İmparatoru Hirohito öldü.
1999- ABD Başkanı Bill Clinton'ın azli istemiyle açılan
dava başladı.

8 OCAK

1329- İtalyan seyyah Marco Polo, Venedik'te öldü.
1642- Astronomi bilgini Galileo öldü.
1916- Müttefik kuvvetleri, Osmanlı ordusunun Çanakkale
direnişini kıramadı. İngiliz Deniz Kuvvetleri Komutanı
Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.
1918- ABD Başkanı Woodrow Wilson, Avrupa'da kalıcı
barışın sağlanması için kendi adıyla anılacak 14
prensibi açıkladı.
1933- I. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
1935- Rock şarkıcısı Elvis Presley doğdu.
1945- Büyük İskenderun Limanı hizmete açıldı.
1986- 8 sanatçıya Yükseköğrenim Kurulunca ''profesörlük''
unvanı verildi. Bu sanatçılar arasında Yıldız Kenter,
Hikmet Şimşek ve Nevit Kodallı da vardı.
1997- Vehbi Koç'un çalınan naaşı, Zincirlikuyu
Mezarlığında boş bir mezarda bulundu ve çalanlar
yakalandı. Koç'un naaşı, 10 Ocakta ikinci kez toprağa
verildi.
1998- Karşıyaka Müftüsü Nadir Kuru'nun, İzmir'de Dr.
Tibet Kızılcan'ın cenaze namazını kıldırırken ''İsteyen
hanımlar namaza gelebilir'' sözleri üzerine kadınlar,
erkeklerle saf tutarak cenaze namazı kıldı.
2003- İstanbul-Diyarbakır seferini yapan THY'nin RC-100
tipi uçağı, Diyarbakır'a inişi sırasında düştü: 74 kişi
öldü, 3 kişi yaralı kurtuldu.
2004- Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği
Yönetmeliğinin gizliliğini kaldıran yasanın ardından
hazırlanan yeni yönetmelik de yürürlüğe girdi. MGK Genel
Sekreterliği, yönetmelikte, başbakana bağlı bir kuruluş
olarak tanımlandı.
2005- Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen ve Edebiyat
Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Sadettin Güner ile oğlu
Selçukhan Güner otomobillerine açılan çapraz ateş sonucu
öldüler. Prof. Dr. Güner ve oğlunu öldüren İsmet Meral
ile yeğeni Burak Reis bir gün sonra Engin Bayramoğlu'nu
öldürdüler. Güner ve oğluna yönelik saldırının
''yanlışlıkla'' yapıldığı belirlendi. Olayla ilgili
dayı ve yeğen ile bir kişi 14 Ocakta tutuklandı.
2006- Papa II. Jean Paul'e yönelik suikast girişimi
nedeniyle İtalya'da 24 yıl cezaevinde kaldıktan sonra 14
Haziran 2000'de Türkiye'ye iade edilen, gazeteci-yazar
Abdi İpekçi'nin öldürülmesi ve ''gasp'' suçundan Kartal
H Tipi Cezaevi'nde bulunan hükümlü Mehmet Ali Ağca'nın,
Cezaevi Müdürlüğünün ''cezasını tamamladığı'' yönündeki
yazısı üzerine Kartal Ağır Ceza Mahkemesince tahliyesine
karar verildi.

9 OCAK

1792- Osmanlı Devleti ile Rusya arasında beş yıllık savaşın ardından ''Yaş
Anlaşması'' imzalandı.
1853- Osmanlı Devleti için ''hasta adam'' tabiri ilk kez Rus Çarı I. Nikola
tarafından kullanıldı.
1926- Piyango çekilişinin yalnızca Tayyare Cemiyetine ait olduğuna ilişkin
kanun kabul edildi.
1936- Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Atatürk'ün de
katıldığı törenle öğrenime başladı.
1937- Josef Stalin'in sürgüne gönderdiği Lev Troçki, Meksika'ya gitti.
1942- Türk Tarih Kurumu Ziya Gökalp'in bütün eserlerinin yayımlanmasına,
Türk Dil Kurumu da yeni bir Kuran çevirisine karar verdi.
1955- Devlet Operası sopranosu Leyla Gencer, temsiller vermek üzere
İtalya'ya gitti.
1964- Halide Edip Adıvar, 80 yaşında İstanbul'da öldü.
1990- Şair Cemal Süreya, 59 yaşında İstanbul'da öldü.
1991- Toplu taşım araçlarında sigara içilmesi ve tütün mamullerinin
reklamının yapılması yasaklandı.
1996- Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Sabancı, Toyotasa Genel
Müdürü Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe, Sabancı Center'da vurularak
öldürüldü. Olayı terör örgütü DHKP-C üstlendi.
1996- Balerin, koreograf Duygu Aykal 45 yaşında öldü.
1996- Evrensel gazetesi muhabiri Metin Göktepe'nin cesedi, Eyüp Spor
Salonu'nun yakınındaki arsada bulundu. Gazeteci Göktepe, bir gün önce görevini
yaparken gözaltına alınmıştı. Göktepe'nin cenazesi, 11 Ocakta toprağa verildi.
2003- Aile mahkemeleri kuruldu.
2005- Kış mevsiminde yolları 6 ay kapalı kalan Van'ın Bahçesaray ilçesinde
yol ağının Karayolları Genel Müdürlüğüne devredilmesiyle ulaşım rahatlıkla
sağlanmaya başladı.

10 OCAK

1863- Dünyanın ilk metrosu olan Londra metrosunun ''Metropolitan'' adı
verilen ilk hattı açıldı.
1900- Dünya Şampiyonu, Pehlivan Kara Ahmet, ''Şampiyonlar Şampiyonu''
unvanını aldı.
1920- Milletler Cemiyeti kuruldu. ABD, Cemiyete katılmadı.
1921- I. İnönü Zaferi: Albay İsmet Bey komutasındaki Türk ordusu, Yunan
ordusu ile İnönü'de karşı karşıya geldiler.
Yunan ordusu yenildi. Zaferin ardından, Albay İsmet Bey, 1 Mart 1921'de
generalliğe terfi ettirildi; TBMM Hükümetinin uluslararası itibarı da hızla
yükseldi.
1926- Alman sinema yönetmeni Fritz Lang'ın ''Metropolis'' adlı filmi
gösterime girdi.
1928- Sovyetler Birliği, Troçki'nin sürgüne
gönderilmesine karar verdi.
1944- Nuri Demirağ'ın fabrikasında üretilen yolcu uçağının uçuş denemesi
Yeşilköy'de yapıldı.
1945- Teşrinievvel, teşrinisani, kanunuevvel ve kanunusani aylarının adları,
ekim, kasım, aralık ve ocak olarak değiştirildi.
1947- Demokrat Partinin 1. Kongresi'nde, ''Hürriyet Misakı'' kabul edildi.
1961- Basın çalışanlarıyla ilgili 212 sayılı Yasa yürürlüğe girdi.
1968- Atatürk'ün silah arkadaşı, Kurtuluş Savaşı komutanlarından Ali Fuat
Cebesoy öldü.
1972- Askeri Yargıtay; Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan hakkındaki
ölüm cezalarını onadı.
1982- Ressam Nurullah Berk, 76 yaşında öldü.
1984- Kürtaj yasallaştı.
1984- Yazar Reşat Enis Aygen, 75 yaşında öldü.
1995- The Marmara Oteli pastanesinin 30 Aralık 1994'te bombalanması
sırasında ağır yaralanarak tedavi altına alınan Cumhuriyet gazetesi sinema
eleştirmeni, yazar Onat Kutlar öldü.
1999- Susurluk davası kapsamında aranan Haluk Kırcı yakalandı.
2000- Emekli Büyükelçi Semih Günver, 93 yaşında Ankara'da öldü.
2001- Türk edebiyatının usta kalemlerinden, ünlü şair ve yazar Necati
Cumalı, 80 yaşında vefat etti.
2006- İran'ın nükleer programı uluslararası krize yol açtı. Tahran atom
bombası sahibi olmak istediği iddialarını reddederken, nükleer programının sivil
olduğunu ve programını geliştirmeye devam edeceğini açıkladı. 25 Ocakta Fransa,
İngiltere ve Almanya ile ABD, İran'a ekonomik ve ticari yaptırımları kabul
ettirmeye çalıştı ama tasarı başlangıç aşamasında Rusya tarafından reddedildi.

12 OCAK

1920- İstanbul'da son ''Osmanlı Meclisi Mebusanı''
açıldı.
1923- Paris'te Pasteur Enstitüsünde tetanosa karşı serum
geliştirildi.
1934- Osmanlı Devleti ile Sevr Antlaşması'nı imzalayan
Yunanistan'ın eski başbakanı Elefterios Venizelos,
Atatürk'ü Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterdi.
1944- Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak, yaş
haddinden emekliye ayrıldı. Genelkurmay Başkanlığı'na
Kazım Orbay getirildi.
1945- Tasviri Efkar gazetesi sahibi ve başyazarı Velid
Ebuzziya, İstanbul'da öldü.
1952- ABD yönetimi, Marshall Planı çerçevesinde
Türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasını
onayladı.
1959- Sovyet uzay aracı Luna, güneş çevresindeki
yörüngesine yerleşti. Luna yer çekiminden kurtulan ilk
uzay aracı oldu.
1998- Eski başbakan yardımcılarından Sadi Koçaş,
İstanbul'da öldü.
2000- Hükümeti oluşturan partilerin genel başkanları,
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin, idama mahkum edilen
terör örgütünün elebaşı Abdullah Öcalan hakkında verdiği
ihtiyati tedbir kararına uyulmasını kararlaştırdılar.
2006- Mehmet Ali Ağca, yaklaşık 5.5 yıldır hükümlü
bulunduğu Kartal H Tipi Cezaevi'nden tahliye oldu. Ağca,
tahliye olmasının ardından askerlik durumu nedeniyle
Maltepe'deki Pendik Askerlik Şubesine götürüldü.
Askerlik şubesinden Tuzla Piyade Okulundaki
revire, ardından Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA)
Haydarpaşa Eğitim Hastanesine giden Ağca, daha sonra
serbest bırakıldı. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, tahliyenin
bütün yönleriyle incelenmesi için yazılı emir yoluyla
Yargıtay'a başvuracağını bildirdi.
2006- Hac farizasını yerine getirmek üzere Mekke
yakınlarındaki Mina'da bulunanlardan 364'ü çıkan
izdihamda öldü, 300 kadar kişi yaralandı.