Tarihte Bugün - Sayfa 67

Müttefik ordusunun bazı eski üyeleri, 24 Aralık 1865'te Pulaski'de (Tennessee, ABD) Ku Klux Klan isimli özel bir sosyal kulüp kurdular.

Başka neler oldu:

* 1638 - Osmanlı padişahı IV. Murat, Bağdat'ı ele geçirdi.
* 1871 - Giuseppe Verdi'nin Aida adlı operası, Süveyş kanalı'nın açılış kutlamalarında, Kahire'de ilk kez çalındı.
* 1923 - Arnavutluk'ta cumhuriyet ilan edildi.
* 1941 - İkinci Dünya Savaşında Hong-Kong Japonların eline geçti.
* 1943 - ABD başkanı Franklin D. Roosevelt, General Dwight D. Eisenhower'i müttefik kuvvetler komutanlığına atadı.
* 1951 - Libya İtalya'dan bağımsızlığını ilan etti.
* 1979 - Zeki Ökten'in yönettiği Sürü filmi Belçika Kraliyet Film Arşivi Uluslararası Seçkin Filmler Yarışması'nda Büyük Ödülü kazandı.
* 1994 - Cumhuriyet Halk Partisi ve Sosyal Demokrat Halkçı Parti birleşme kararı aldı.
* 1995 - Erken genel seçim yapıldı. Refah Partisi seçimden birinci parti olarak çıktı, ikinciliği milletvekili sayısı bakımından DYP, oy oranı açısından ANAP aldı.

Tarihte bugün kimler doğdu:

* 1166 - Yurtsuz John, Magna Carta'yı imzalayan İngiltere kralı (ö. 1216)
* 1761 - III.Selim, 28. Osmanlı Padişahı (ö. 1808)
* 1867 - Tevfik Fikret, Türk şair (ö. 1915)
* 1868 - Emanuel Lasker, Alman dünya satranç şampiyonu ve matematikçi (ö. 1941)
* 1961 - İlham Aliyev, Azerbaycan devlet başkanı

Tarihte bugün kimler öldü:

* 1524 - Vasco da Gama, Portekizli kaşif ve seyyah (d. 1468)
* 1868 - William Makepeace Thackeray, İngiliz yazar (d. 1811)
* 1935 - Alban Berg, Avusturyalı besteci (d. 1885)
* 1979 - Şadi Çalık, Türk heykeltraş (d. 1917)
* 1982 - Louis Aragon, Fransız yazar (d. 1897)

Başka neler oldu:

* 336 - İlk Noel kutlaması Roma'da yapıldı.
* 1522 - Rodos, Osmanlı egemenliğine girdi.
* 1638 - Osmanlı orduları Bağdat'a girdi.
* 1921 - Gaziantep işgalden kurtuldu.
* 1922 - TBMM’nin gizli oturumunda Başbakan H. Rauf Orbay’ın Lozan Konferansı hakkındaki açıklamaları ve görüşmeleri yapıldı.
* 1925 - Uluslararası takvim ve saat kabul edildi.
* 1932 - Çin'in Ganzu bölgesinde 7,6 şiddetinde deprem: 70.000 kişi öldü.
* 1963 - Kıbrıs'ta Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü EOKA, adanın her yanında Türklere karşı saldırılar düzenledi. Çok sayıda Kıbrıslı Türk öldü. Türk savaş uçakları Kıbrıs üzerinde uçuşlar yaptı.
* 1991 - Mihail Gorbaçov, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği başkanlığı görevinden istifa etti. Ülke ertesi gün resmen dağıldı.

Tarihte bugün doğanlar:

* 1642 - Isaac Newton, İngiliz matematikçi ve modern fiziğin kurucusu (ö. 1727)
* 1876 - Muhammed Ali Cinnah, Nobel Barış Ödülü sahibi, Pakistan'ın kurucusu (ö. 1948)
* 1906 - Ernst Ruska, Nobel Fizik Ödülü sahibi, Alman fizikçi (ö. 1988)
* 1908 - Yaşar Nabi Nayır, Varlık Yayınları'nın kurucusu, yazar (ö. 1981)
* 1918 - Enver Sedat, Mısır cumhurbaşkanı (ö. 1981)

Tarihte bugün ölümler

* 1683 - Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, idam edilen Osmanlı sadrazamı (d. 1634-35)
* 1938 - Karel Čapek, Çekoslovak yazar (d. 1890)
* 1973 - İsmet İnönü, Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı (d. 1884)
* 1977 - Charlie Chaplin (Şarlo), İngiliz sinemacı (d. 1889)
* 2006 - James Brown, ABD'li şarkıcı (d. 1933)

Başka neler oldu:

* 1925 - Uluslararası saat ve takvim'in kullanımı TBMM'de kabul edildi.
* 1934 - Menemen'de yapılan Kubilay anıtı törenle açıldı.
* 1938 - Cumhuriyet Halk Partisi olağanüstü kurultayı toplandı. Kurultay İsmet İnönü'yü değişmez genel başkan seçti.
* 1968 - İstanbul Üniversitesi'nde öğrenciler rektörlük binasını işgal ettiler. Üniversite süresiz kapatıldı.
* 1988 - Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, sinema alanındaki çalışmaları ve katkıları nedeniyle sinema yönetmeni Lütfü Akad'a verildi.
* 1991 - Sosyaldemokrat Halkçı Parti milletvekili Mahmut Alınak, "Geçenlerde iki kardeşimiz öldü, biri asker, biri PKK'li" deyince Meclis'te olay çıktı. Alınak zorla kürsüden indirildi.
* 1994 - 37 aydının Madımak Otelinde yakılmasıyla ilgili Sivas davası sonuçlandı. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi 22 sanığa verilen idam cezasını 15'er yıl ağır hapis cezasına çevirdi. Mahkeme, Aziz Nesin'in halkı tahrik ettiğini ve olayların çıkmasına yol açtığını öne sürdü.
* 1996 - TBMM, Susurluk Komisyonu'na bilgi veren Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Kontr-terör Daire Başkanı Mehmet Eymür, MİT'in Abdullah Çatlı'yı 1980 sonrası yurtdışı operasyonlarda kullandığını açıkladı.
* 2004 - Hint okyanusu tabanında (kuzey Endonezya, Aceh yakınlarında) meydana gelen 9,7 şiddetindeki güçlü depremin yarattığı tsunami, güneydoğu Asya'da okyanusa kıyısı bulunan 13 ülkede 200.000 den fazla kişinin ölümüne veya kaybolmasına yol açtı. Yalnızca Endonezya'da 128.000 kişi öldü.

Tarihte bugün doğanlar:

* 1791 - Charles Babbage, İngiliz matematikçi (ö. 1871)
* 1891 - Henry Miller, ABD'li romancı (ö. 1980)
* 1893 - Mao Zedung, Çin Komünist Partisi kurucusu, devlet adamı (ö. 1976)
* 1977 - Fatih Akyel, futbolcu

Tarihte bugün ölenler:

* 1890 - Heinrich Schliemann, Alman arkeolog (d. 1822)
* 1972 - Harry S. Truman, 33. ABD başkanı (d. 1884)
* 1981 - Suat Hayri Ürgüplü, eski başbakanlardan (d. 1903)
* 1997 - Cahit Arf, matematikçi (d. 1910)
* 2006 - Gerald Ford, ABD eski başkanlarından (d. 1913)

Benazir Butto, 27 Aralık 2007 tarihinde Ravalpindi'de düzenlediği seçim mitinginin ardından gerçekleştirilen saldırıda hayatını kaybetti.

Başka neler oldu:

* 537 - Ayasofya'nın yeniden inşası, Bizans İmparatoru I. Justinian'ın kişisel gözetiminde tamamlandı. II. Theodosius tarafından yaptırılan ikinci Ayasofya 532 yılındaki Nika ayaklanmaları sırasında yanmıştı.
* 1907 - Paris'te 2. Jön Türk Kongresi yapıldı. Sonuç bildirgesi'nde Sultan Abdülhamit yönetimi eleştirildi.
* 1919 - Samsun'da ateşlediği kurtuluş mücadelesinin ardından Erzurum ve Sivas kongrelerini toplayan Mustafa Kemal Paşa, Heyeti Temsiliye üyeleriyle Sivas'tan Ankara'ya geldi.
* 1928 - İstanbul Belediyesi, eski harflerle yazılı tabelalarını değiştirmeyen dükkan sahiplerini cezalandırdı.
* 1936 - Şair Nazım Hikmet gözaltına alındı.
* 1939 - Erzincan'da Richter ölçeğine göre 8 şiddetinde bir deprem oldu; 32.962 kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 100 bin kişi yaralandı.
* 1949 - Türkiye-ABD arasında Kültür Antlaşması imzalandı.
* 1979 - Özel eğitimli bir Sovyet birliğinin Kabil Havaalanı'nı ele geçirmesinin ardından, Kabil'deki Afgan hükümeti devrildi. Afganistan'ın başına Babrak Karmal getirildi.
* 1999- Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, türbanın yüksek öğretim kurumlarında serbest sayılan kıyafet kapsamında düşünülemeyeceğine karar verdi.
* 2002 - Çeçenistan'ın Moskova yanlısı hükümet karargahına bombalı kamyonla intihar saldırısı düzenlendi: 72 kişi öldü.

Tarihte bugün kimler doğdu:

* 1571 - Johannes Kepler, Alman astronom (ö. 1630)
* 1822 - Louis Pasteur, Fransız kimyacı ve bakteriyolog (ö. 1895)
* 1867 - Tevfik Fikret, Türk şair (ö. 1915)
* 1901 - Marlene Dietrich, Alman sinema oyuncusu (ö. 1992)
* 1981 - Emilie de Ravin, Avustralyalı oyuncu

Tarihte bugün kimler öldü:

* 1849 - Jacques-Laurent Agasse, İsviçreli ressam (d. 1767)
* 1936 - Mehmet Akif Ersoy, şair (d. 1873)
* 1953 - Şükrü Saraçoğlu, Türkiye başbakanlarından (d. 1887)
* 2002 - George Roy Hill, ABD'li yönetmen (d. 1921)
* 2007 - Benazir Butto, Pakistanlı politik lider (d. 1953)

Türk-Sovyet işbirliğiyle inşa edilen İskenderun Demir Çelik Tesisleri, Başbakan Süleyman Demirel ve Sovyetler Birliği Başbakanı Aleksey Kosigin'in de katıldığı törenle 28 Aralık 1975'te açıldı.

Başka neler oldu:

* 1612 - Galileo Galilei, Neptün'ü keşfeden ilk astronom oldu, fakat yanlışlıkla onu bir yıldız olarak tanımladı.
* 1908 - Sicilya Messina'da 7,5 büyüklüğünde deprem: 80 bin kişi öldü.
* 1938 - Hasan Ali Yücel, Milli Eğitim Bakanlığı'na getirildi.
* 1973 - İsmet İnönü devlet töreniyle Anıtkabir'e defnedildi.
* 1973 - Aleksandr Soljenitsin, Sovyet hapishanelerini anlattığı "Gulag Takımadaları" adlı eserini yayımladı.
* 1979 - Kahramanmaraş katliamının yıldönümünde derse girmeme eylemine katılan 1711 öğretmen görevden alındı.
* 1981 - ABD'li ilk tüp-bebek Elizabeth Jordan Carr, Norfolk-Virjinya'da dünyaya geldi.
* 1991 - Türkiye'de ilk Kürtçe gazete Rojname yayımlandı.
* 1996 - Hakkında 2 yıl kesinleşmiş hapis cezası bulunan Aczmendi Müslüm Gündüz, müridi olan bir kadın ile İstanbul'da yakalandı.

Tarihte bugün doğanlar

* 1856 - Thomas Woodrow Wilson, ABD'nin 28. Başkanı (ö. 1924)
* 1954 - Denzel Washington, ABD'li sinema oyuncusu
* 1969 - Linus Benedict Torvalds, Linux İşletim Sisteminin Yaratıcısı ve Geliştiricisi.
* 1977 - Keremcem, Türk müzisyen, sinema oyuncusu.
* 1978 - Özgü Namal, Türk oyuncu

Tarihte bugün ölenler

* 1912 - Ahmet Mithat Efendi, gazeteci ve yazar (d. 1844)
* 1937 - Maurice Ravel, Fransız besteci (d. 1875)
* 1986 - Andrei Tarkovsky, Rus film yönetmeni (d. 1932)
* 2004 - Susan Sontag, ABD'li yazar, aktivist (d. 1933)

14 OCAK
1923- Mustafa Kemal, Batı Anadolu'da geziye çıktı.
1923- Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım, İzmir'de öldü.
1923- Londra-New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.
1938- Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında imzalanan Sadabad
Paktı, TBMM'de onaylandı.
1943- Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles De
Gaulle, Casablanca Konferansı'nda bir araya geldi.
1944- ''Milli Şair'' Mehmet Emin Yurdakul 75 yaşında öldü.
1953- Josip Broz Tito, Yugoslavya Devlet Başkanı oldu.
1963- Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle, İngiltere'nin
Ortak Pazar'a girmesini reddetti.
1964- Meclis, Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.
1970- Milli Mücadele kahramanlarından, Genelkurmay ikinci
başkanlarından Orgeneral Asım Gündüz öldü.
1974- Türk-İş Genel Başkanı Seyfi Demirsoy, tedavi gördüğü
Londra'da 54 yaşında öldü.
1987- Vehbi Koç, Uluslararası Ticaret Odasınca ''Dünyada
Yılın İş Adamı'' seçildi.
1990- Eski Milli kaleci, iş adamı Sabri Dino, Boğaziçi
Köprüsü'nden atlayarak intihar etti.
1994- Türk sinemasının 53 yıllık emektarı Nubar Terziyan öldü.
1995- İlk kez düzenlenen Uluslararası Nazım Hikmet Şiir Ödülü,
İstanbul'da yapılan törenle Lübnanlı şair Adonis'e verildi.
1996- Besteci Onno Tunç, Bursa'dan İstanbul'a gelirken
kullandığı tek motorlu uçağın Armutlu Bozburun'da düşmesi
sonucu yanındaki Hasan Kanık ile beraber öldü.
1998- Türk sanat müziği sanatçısı Safiye Ayla, tedavi gördüğü
hastanede vefat etti.
2005- Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti
harekatına katılarak, Kabil Çok Uluslu Tugay Komutanlığı
görevini 27 Ocakta altı ay süreyle üstelenecek 28'inci Mekanize
Piyade Tugayı için uğurlama töreni düzenlendi.
2005- Avrupa Uzay Ajansına (ESA) ait Huygens sondası, Satürn'ün
gizemli uydusu Titan'a inişe geçti.
2007- Amerikalı ünlü caz müzisyeni tenor saksafoncu Michael
Brecker, kan kanserinden öldü.