Tomografi Nedir?

Tomografi

X ışınlarını vücudun herhangi bir düzleminde odaklayarak vücuttaki derin dokuları net olarak görüntüleyebilmeyi sağlayan radyoloji tekniği. Başka organlann arkasında kalan ya da sınırları yeterince belirgin olmadığından konvansiyonel radyoloji teknikleriyle saptanamayan yumuşak dokular bu yöntemle kolayca görüntü haline getirilebilir.

En basit yöntem olan çizgisel tomografide X ışını lambası (röntgen lambası) tek bir doğrultuda düz çizgi üzerinde, film ise öbür doğrultuda hareket eder. Bu sırada X ışını lambası ışınım yaymayı sürdürdüğünden vücudun incelenen bölümündeki yapıların çoğu hareket nedeniyle flu çıkar; yalnız lamba ile film arasındaki çizginin merkez noktasıyla çakışan düzlemdeki yapılar odaklanabilir ve net görülür. Çok doğrultulu tomografi olarak bilinen daha karmaşık bir yöntemde film ve X ışını lambası dairesel ya da elips biçimli hareketler yaparken oluşan görüntü daha nettir. Lamba ve film eşzamanlı olarak hareket ettiği sürece odak düzlemindeki yapıların net görüntüsü alınabilir. Bu teknik böbrekler ve hemen aynı yoğunluğa sahip dokular tarafından çevrelendiği için öbür X ışını teknikleriyle ayırt edilemeyen başka karın organlarıyla kulakta görece yoğun şakak kemiğiyle çevrili olan küçük kemikler ve öbür yapıların incelenmesi için kullanılır.

1970’lerde İngiliz Godfrey Hounsfield ve ABD’li Ailen Cormack tarafından geliştirilen bilgisayarlı tomografi ya da bilgisayarlı eksenel tomografi daha da karmaşık bir tekniktir. Tanı koymak amacıyla yaygın olarak kullanılan bu teknikte ince bir X ışını demeti vücudun bir bölümünün üzerinden geçerken gürüntü film üzerinde değil, bir ışınım detektörünce (algılayıcı) elektrik darbeleri halinde kaydedilir. Bu taramalar sonucunda toplanan veriler, ışınım soğurma görüntülerinden yararlanarak dokuların Dinlerce noktadaki yoğunluğunu belirleyen bir bilgisayarca bütünleştirilir. Yoğunluk değerleri bir ekranda değişik parlaklık dereceleri olarak belirirken incelenen organın kesiti ayrıntılı olarak görüntülenmiş olur.