Girit Türkleri

Girit Türkleri
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

Girit Adasında Rumlar (mavi) ve Türkler (kırmızı)'in dağılımı, 1861

Dil(ler): Türkçe, Yunanca (Girit lehçesi)
Din(ler): İslam
İlgili Etnik Gruplar: Türkler, Yunanlar

Girit Türkleri, Girit adasının Osmanlı Devleti yönetiminde kaldığı 1645-1908 döneminde meydana gelen Türk göçlerinden, ada halkı içinde ihtida (İslamiyet’i kabul) süreciyle ve çeşitli Osmanlı tebası toplumlar arasındaki kaynaşmalarla asimilasyondan oluşmuş ve bu şekilde özgün bir kültür oluşturmuş bir Türk toplumudur. Osmanlı öncesi ada halkından İslamiyet'e geçenlerin çoğu 19. yüzyıl başında Yunan milliyetçiliği akımlarının etkisinde kalarak Hıristiyanlığa geri dönmüş (irtidad), Girit Türkleri toplumunun dışına çıkmışlardır.
Bu toplumun 19. yüzyıl sonlarında başlayan ve Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi ile tamamlanan Anadolu'ya (veya komşu coğrafyalara) geri göç hareketinin günümüze uzanan bireyleri Girit Türkleridir. Türk Giritliler veya kısaca Giritliler de denilir.
Göç hareketi üç dalga halinde cereyan etmiştir. İlk dalga 19. yüzyıl sonlarında, adada Osmanlı hakimiyetinin zayıflamasıyla Anadolu'ya dönmeyi tercih edenler ve özellikle de adanın doğu kısmında 1897'de cereyan eden "toplu katliamlar"dan (terim olayların görgü şahidi olan İngiliz gazeteci-yazar Henry Noel Brailsford'a ait; "wholescale massacre" ) kaçabilenlerdir. İkinci dalga, yapısında adanın Türk-Müslüman azınlığı için temel haklar barındıran Girit Cumhuriyeti'nin (1896-1908) Osmanlı Devleti'nde II. Meşrutiyet'in ilanını takip eden dönemdeki otorite boşluğunu fırsat bilerek bir oldubitti ile Yunanistan'a bağlanması ile ayrılmak durumunda kalanlardır. Üçüncü ve son dalga ise, Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi ile dönmüştür.

Girit Türkleri
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Girit, Akdeniz’in dördüncü, Yunanistan’ın ise en büyük adası. Temiz havası, renkli tarihi, sağlıklı ve lezzetli mutfağıyla ünlü. Girit mükemmel bir doğaya, yumuşak Akdeniz iklimine veverimli topraklara sahip bir ada…

Adanın ürünleri arasında kalitesiyle dünyaca tanınan zeytinyağı, meyveler, sebzeler, kekik balı, yabani otlar, kaliteli şaraplar, koyun yoğurdu ve yerel peynir çeşitleri var. Bu ürünlerin harikulade bir kombinasyonu olan meşhur Girit mutfağı, doktorlar tarafından uzun ve sağlıklı bir yaşam için en uygun diyet olarak kabul ediliyor. Çünkü çeşitli dönemlerde yapılan araştırmalar, Giritlilerin kalp, damar ve diğer hastalıklara yakalanma açısından, hep en son sırada yer aldıklarını gösteriyor. Yani Akdeniz’in en sağlıklı ve en uzun ömürlü insanları Giritliler. Bunun sırrı hep zeytin yağına, sebzelere, otlara ve balığa dayalı bir beslenme olarak açıklanıyor. Hatta Girit sofrası otlara dayalı beslenme biçimi nedeniyle “yeşil sofra” olarak tanımlanıyor