Arama

Türkeli - Sinop

Güncelleme: 15 Ocak 2013 Gösterim: 2.140 Cevap: 0
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
15 Ocak 2013       Mesaj #1
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye
Türkeli, Sinop
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Sponsorlu Bağlantılar

Sinop iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. İlçe, Karadeniz kıyısında ve Sinop'un 94 km. batısında kurulmuştur. Halkın başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Türkeli, Sinop'un ilçeleri içinde en az nüfusa sahip olanıdır.
  • Yüzölçümü 295 km2, ilçe nüfusu
  • 17.352, merkez
  • nüfusu 5.209 (1997).
Türkeli
— İlçe —
a7vw88tg
Sinop İlçeleri
sinopturkeyprovincesloc
Sinop
  • Ülke Türkiye
  • İl Sinop
  • Coğrafi bölge Orta Karadeniz Bölgesi
Yönetim
  • - Kaymakam Suat Yıldız
  • - Belediye başkanı Halil Dilek Özcan (MHP)
Yüz ölçümü
  • - Toplam 236 km² (91,1 sq mi)
  • Rakım 20 m (66 ft)
Nüfus (2011)[4]
  • - Toplam 14,554
  • - Kır 8,960
  • - Şehir 5,594
Zaman dilimi
  • DAZD (+2)
  • - Yaz (YSU) DAYZD (+3)
Posta kodu 57900
İl alan kodu 368
İl plaka kodu 57
Web sitesi: http://www.turkeli.bel.tr

Türkeli, Sinop ilinin batısında, Kastamonu sınırında, Karadeniz kıyısında bir ilçedir. Türkeli 1957 yılında ilçe statüsü kazanmıştır. Günümüzde ilçeye bağlı 1 belde (Güzelkent) ile 31 adet köy bulunmaktadır.

Kızılırmak Havzası'nda yer alan Türkeli İlçesi, İsfendiyar Dağları eteklerinde, iç kesimleri orman alanları ile kaplı bir ilçedir. Tarım Master Planı'nda sahil kesimini kapsayan I. agro-ekolojik alt bölgede yer alan ilçe topraklarının büyük kısmı VI ve VII. sınıf tarım topraklarından oluşmaktadır.

Türkeli ilçesinin koordinatları

41° 57.0' 34° 19.8'

Nüfus
Türkeli nüfus büyüklüğü açısında ildeki altıncı büyük ilçedir. 2000 yılı nüfus sayımına göre ilçe nüfusu 20.904 kişi olup, bunun 6.977 kişisi kentsel, 13.927 kişisi kırsal nüfusu oluşturmaktadır. Bu durumda, kentsel nüfus oranı %44.9, kırsal nüfus oranı %55.1’dir. Bölüm başındaki tablolarda, Türkeli İlçesi nüfusunun 1980'den itibaren az da olsa azaldığı görülmektedir. İlçede de 1980'li yıllardan itibaren kentsel-kırsal nüfus dağılım oranları kentsel nüfus lehine değişiklik göstermiştir. Türkeli İlçesi'ndeki kentsel-kırsal nüfus artış oranları da giderek azalmaktadır.

adsz111r

Ekonomi
“Ekonomik yapı” bölümünde tespit edildiği ve aşağıdaki grafikte de görüldüğü gibi, Türkeli İlçesi’ndeki sektörel dağılım hizmetler, sanayi ve tarım şeklindedir. İlçede hizmetler sektörü oranı %81.6 iken; ilçedeki hizmetler sektörünün il genelindeki payı %4.6’dır. İlçe deniz kenarında ve Karadeniz coğrafyasına sahip olması nedeni ile deniz, dağ sporları ve yayla turizm, potansiyeline sahiptir. İl genelinde turistik yatak kapasitesinin %5’i ilçede bulunmaktadır.

Türkeli Güzelkent Beldesi'nde bir adet parke ve bir adet cam fabrikası ile kereste biçim atölyeleri, mobilya atölyeleri, marangozhaneler, tekstil ve tel fabrikaları mevcuttur. İlçede bir küçük sanatlar sitesi de bulunmaktadır. Sanayi sektörünün il geneli içindeki oranı %13.6; ilçe içindeki sektörel dağılımdaki oranı ise %0.1’dir.

Tarım sektörünün ilçe genelindeki oranı %4.7 iken, il genelinde oluşturduğu pay %3.4’tür. Tarım topraklarının az olması nedeni ile tarımsal üretim halkın kendi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak yapılmaktadır. Ticari hayvancılık da yapılmamaktadır. Buna rağmen, 1999 yılında, Hacıköyü'nde kurulmuş bir devekuşu çiftliği bulunmaktadır. Çatak-Örencik ve Gökçealan Köyleri’nde alabalık tesisleri kurulmuş olup, ilçe ekonomisine canlılık getirmiştir. Ormancılık da ilçedeki bir başka geçim kaynağıdır.Balıkçılığın da yaygın olduğu ilçede bir adet balıkçı barınağı bulunmaktadır.Her ne kadar ilçede tarıma elverişli arazi çok sınırlıysa da,devlet katkısı ve halkın teşvik edilmesiyle meyve üretimi konusunda oldukça elverişlidir.Kendiliğinden yetişen kestane inkar edilemiyecek ölçüde bir gelir kaynağı teşkil etmektedir.Son yıllarda halkın ceviz ve diğer meyve türlerini yetiştirmeye başladığı görülmektedir.Bu çalışmalar şimdilik amatör düzeyde olsa da ileride halkın bilinçlenmesiyle profesyonel olarak devam edeceği kuşkusuzdur.

İklim
İlçemizi Batı ve Doğu Karadeniz iklim özelliklerinin geçiş noktasındadır. Yaz ve kış sıcaklık ortalamalarında büyük farklılıklar görülmektedir. Her mevsim yağışlı geçer ve nem oranı yüksektir. Ortalama olarak açık gün sayısı 74, yarı açık gün sayısı 83, kapalı gün sayısı 198’tür.İlçemiz sismik bakımından genel olarak aktif bölgeler dışında 4. derece deprem kuşağı bölgesi içinde yer almaktadır.İlçede don olayları çok kısa sürmektedir. Toprağın ancak 2-3 cm derinliğine kadar inebilmektedir

Bitki örtüsü
Kıyılardan iç kesimlere gidildikçe yeşil ormanlarla kaplı alanlar çoğalır. Yörede yeşilin ve sarının bütün tonlarını görmek mümkündür. Kıyılarda Akdeniz ve Karadeniz iklimi karışık durumda olduğu için yaz ve kış yaprağını dökmeyen kısa boylu bodur ağaçlar yer almaktadır. Bunlar mersin, bilyedin, zeytin ve defne ağaçlarıdır.İlçe orman bakımından ilin en zengin ilçelerinden birisidir. Zindan ormanlarında çam, köknar, kayın, gürgen, meşe, kestane, kavak ve dişbudak başlıca ağaç türlerini teşkil eder. Orman diplerinde sarı ve mor renkli orman gülleri bulunmaktadır.İlçenin gür ormanlarında defne (dafinus) bol miktarda yetişmektedir. Islah çalışmaları yapıldığında yöre için önemli bir gelir kaynağı olacaktır.

Tarihçe
Türkeli ilçe merkezi, yerleşim yeri olarak yüzyıla yakın bir geçmişe sahiptir. İlçe önce Rum Pontusların, sonra Selçukluların, daha sonra İsfendiyaroğulları Beyliği'nin yönetiminde kalmış; 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet'in Sinop'u almasıyla Osmanlı yönetimine geçmiştir.

İlk kurulduğu zamanki adı Yarna'dır. Daha sonra cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte sahildeki bir gemi kalıntısına istinaden Gemiyanı adı verilmiştir. 1 Mayıs 1957'de Türklerin yerleşim yeri anlamına gelen Türkeli adını alarak ilçe olmuştur. İlçe olmadan önce Ayancık ilçesine bağlı bir bucaktı.

Sinop ilinin sahil şeridindeki üç ilçesinden biri olan Türkeli, ilin batı kıyısında yer alır. Doğusunda Ayancık, Batısında Kastamonu'nun Çatalzeytin ilçesi, Güneyinde Taşköprü ilçesi, Kuzeyinde ise Karadeniz bulunur. Toplam ilçe nüfusu 21.904, Yüzölçümü 421 km²'dir.

Geçim Kaynakları
İlçe halkının ve köylerdeki nüfusun % 80’i yurt dışında işçi olarak çalıştığından ortalama 7.000 olan nüfus 7. ve 8. aylarda 10-12 bini bulunmaktadır. Bunun sonucunda da ilçeye bol miktarda döviz girişi olmaktadır. Bu da modern bina yapımlarını dolayısıyla inşaat sektörünü geliştirmekte, ilçe ticaretine canlılık katmaktadır. İnşaat işçiliği ve ustalığı halkın önemli geçim kaynakları içerisindedir. Yörenin en önemli geçim kaynağı ise orman ürünleri ve ormancılıktır. Genel olarak Türkeli Malmüdürlüğüne bağlı 814 mükellef kayıtlıdır. 22 dernek, 15 kahvehane, 3 pastahane, 2 otel, 2 adet içkili lokanta, 4 adet internet cafe oyun yeri, 1 adet cafe ve 1 adet düğün salonu bulunmaktadır.

Orman köylerinin tamamı geçimini müsaadeli orman kesimi ve nakliyesi ile karşılamaktadır. İlçede bu ürünleri bir araya toplayacak Orman İşletme Müdürlüğü deposunun bulunması ile, orman ürünleri, ilçe nakliyecileri, kereste fabrikaları, atölyeleri, parke fabrikası için malzeme ve gelir kaynağıdır. İlçenin zengin ormanlarında yetişen kestane ağaçlarından elde edilen kestane, bölgenin bir başka ürünüdür. Islahı yapılmamış kestane ağaçlarının meyvesi küçük fakat lezzetlidir. Bol miktarda bulunan kestane ağaçlarının aşılanması ile daha kaliteli ürün alınabilecek, düşük fiyat ve varolan pazarlama sorunu çözümlenecektir.

Çevrede bol miktarda bulunan deniz ürünleri de önemli geçim kaynaklarındandır. Pek çok türde balık bulunmakta ve avlanmaktadır. Bunlar: Hamsi, istavrit, palamut, kefal, dil balığı, izmarit, tirsi ve hatta mersin balığıdır. İlçedeki akarsularda da tatlı su balıkçılığı yapılmaktadır. Az da olsa kırsal alanlarda arıcılık da vardır. Tarım ve hayvancılık halkın geçim kaynakları arasında önemli bir yere sahiptir.

Güzelkent beldesinde bir adet parke fabrikası, cam fabrikası, kereste biçim atölyeleri, mobilya atölyeleri, marangozhaneler, tekstil ve tel fabrikaları mevcuttur. İlçe merkezinde irili ufaklı marketler, atölyeler, sanayi alanı, küçük el sanatları atölyeleri vardır. İlçe belediyesine ait sanayi sitesinde 30 işyeri hizmet vermektedir. Ayrıca her perşembe günü belediye ait pazar alanında haftalık pazar kurulmaktadır.

Turizm
Coğrafi yapı ve tabiat güzelliği ile deniz ve ormanın kucaklaştığı ilçede turizm alanında gelişmeler her yıl artmaktadır. Son yılda ulaşımda sağlanan ve sağlanmakta olan gelişmelerle turist sayısında artışlar görülmektedir. İlçe merkezinde modern bir otel ve bir adet öğretmen evi bulunmaktadır. Merkez sahilinde bol miktarda çay bahçeleri piknik alanları bulunmakla birlikte yeterli değildir. Sahil şeridinde denize girmeye elverişli çok sayıda plaj vardır. Belediyenin düzenlediği plaj ise 2 tanedir. İlçenin doğusunda 5 km uzaklıktaki Güzelkent sahilleri, çay bahçeleri 2 adet oteli, diskosu, cafeleri ile turizme hizmet vermeye çalışmaktadır. İlçe ve çevresinde yaz turizmi daha fazla gelişmiştir. Bunun sebebi olarak ta göç nedeniyle yurt dışına ve yurt içine çalışmak için gidenlerin tatillerini memleketlerinde geçirmek istemeleri söylenebilir. Yazları nüfus 2-3 kat artmaktadır. İlçe ve beldelerinde turizm etkinliklerine çoğunlukla yazın rastlanmaktadır. Festivaller, futbol turnuvaları, çeşitli yarışmalar bu dönemde fazlaca yapılır. Halk da kendini buna göre ayarlamış; düğün nişan, borç ödemeleri, eğlenceler yaz döneminde yapılmaktadır. İlçeyen 5 km uzaklıktaki Oymayaka Köyü Güllüsu sahili, deniz banyosu için en güzel köşelerindendir. İlçe merkezinin güneybatısında Kirengediği mevkiinde sahilden 10 km içerde yer alan Kurugöl yaylası, yayvan yapraklı orman dokusuna sahip olup, çevrede açık alanlar mevcuttur. Orman dibi bitki örtüsü sarı, mor ve beyaz renkli orman gülleri ile donatılmıştır.Zindan ormanlarında ve bu ormanda yer alan Çatak yaylalarında yaban hayvan avcılığı yapılmaktadır. Yaz aylarında çok soğuk suları, tertemiz havası ve yeşilin tüm tonları ile zindan ormanları ve Çatak yaylaları görülmeye, gezilmeye , piknik ve kamp yapmaya değer güzelliktedir. Gökçealan ve Çatak Köylerinde hizmet veren alabalık tesislerinde her zaman taze alabalık yiyebilir, merakınız varsa Hacıköyünde deve kuşu çiftliğini gezebilirsiniz. İlçemiz bol kaynak suları, günü birlik piknik alanları, doğal plajları, enfes deniz ve doğa manzaralarıyla gözde turizm merkezi olmaya adaydır.

Ulaşım
İlçemizde her gün İstanbul ve Samsun hatlarında otobüs seferleri, ayrıca Kastamonu ve Sinop merkez istikametlerine de minibüs seferleri düzenlenmektedir.

İlçeye bağlı köyler
  • Akçabük (Marbel),
  • Alagöz (Sırtıvan),
  • Ayaz (Çay),
  • Çatakgeriş,
  • Çatakgüney,
  • Çatakörencik,
  • Direkli,
  • Düzköy (Siyem)
  • Düzler,
  • Gaziler (Dayısta),
  • Gencek,
  • Gökçealan (Cible),
  • Gündoğdu (Kirtoz),
  • Hacıköy,
  • Hamamlı (Ayandon),
  • Işıklı (Moğan),
  • Karabey (Çarşamba Pazarı),
  • Kayabaşı,
  • Kuşçular,
  • Kuz,
  • Oymayaka (Coray),
  • Sarmaşık (Ekse),
  • Satıköyü,
  • Sazkışla,
  • Taçahmet
  • Taşgüney (Cabanay),
  • Turhan (Tosos),
  • Yapraklı (Bolla),
  • Yazıcı
  • Yeşiloba (Reyfez),
  • Yusuflu.
6 km doğusunda, Türkeli - Ayancık yolu üzerinde "Güzelkent" beldesi bulunur.

Güncel
Türkeli limanının yapımı 2001'de tamamlanmıştır. Yat limanı ve balıkçı barınağı olarak çalışmaktadır. Ayrıca belediye turizm gelirlerini arttırmak amacıyla suni bir plaj yaptırmıştır.

Türkeli Anadolu Lisesi, Türkeli Lisesi ve Türkeli Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi ilçenin ortaöğretim kurumlarıdır. Bir yükseköğretim kurumu bulunmamaktadır.

Gurbetçilerin desteği ilçenin her yanında görülmektedir. İnsanlar geride bıraktıkları akrabalarını ve bölge insanını düşünerek 50 yatak kapasiteli, 3 polikliniği olan Türkeli Devlet Hastanesi'ni yaptırmıştır. Hastanenin giderlerinin neredeyse tamamı bağışlarla karşılanmaktadır.

İlçede gurbetçilerin etkisi barizdir. Bölge insanı geçim kaynağı bulamayınca Avrupa'ya işçi olarak gitmiştir. Yaz aylarında gurbetçilerin getirdiği kaynak sayesinde ilçe ayakta durmaktadır. Çay bahçeleri ve deniz bölgenin önemli eğlence ve gelir kaynağıdır.

"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.

Benzer Konular

 Sinop
9 Kasım 2012 / Misafir Türkiye Coğrafyası
9 Kasım 2012 / _KleopatrA_ Osmanlı İmparatorluğu