Cevher Özden / Banker Kastelli

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Abidin Cevher Özden, (doğum. 1933, Trabzon - ölüm. 2 Haziran 2008, İstanbul), Türk işadamı, banker.

Trabzon'un Sürmene ilçesinin Kastel köyündendir. 1949'da geleceğin ünlü aktörü Öztürk Serengil ve ünlü ressamı Cemal Akyıldız ile birlikte geldiği İstanbul'da yetişti. Trabzon eşrafından Memiş Ağa'nın torunu ve Hafız Mehmet'in yeğenidir.
Türkiye'ye bankerlik iş kolunu ilk tanıtan ve aynı zamanda, Türkiye'de 1980'li yılların en geniş kapsamlı banker skandalının müsebbibi olan ve siyasi çalkalanmalar yaratmış bir kişidir. Kamuoyunda özellikle, o dönemdeki bankerlik şirketinin adı ile (Banker Kastelli) anılan skandal dünyanın da sayılı bankacılık krizleri arasında tarihteki yerini almıştır.

İsmini finans piyasalarında (borsada hisse senedi ve diğer menkul kıymet aracılığı, döviz operasyonları) 1970'lerden itibaren duyurmuş, 1980 yılında Turgut Özal tarafından finans sektörünün çehresinin değiştirilmesiyle girilen sıcak para yarışı ortamında, kısa zamanda "Banker Kastelli" adı altında, on bankanın pazarlama aracılık hizmetlerini yürütmeye başlamış, yıl içinde yaklaşık 550 bin kişinin yine yaklaşık 2.5 milyar Dolar değerinde mevduatını yöneten kişi konumuna gelmiştir. Yönettiği kaynakları kendi kredi operasyonları için kullanması sonucunda, aracılığını yürüttüğü bankaların baskısı, kendi müşterilerinin borç yükümlülüklerini yerine getirememesi ve Merkez Bankası'nın 1982 yazından yaptığı yeni düzenlemelerle Banker Kastelli adı ile anılan skandal patlak vermiş, kendisi Cenevre'ye kaçmıştır. Skandal Temmuz 1982'de o dönemde Başbakan Yardımcısı olan Turgut Özal'ın istifasına neden olmuştur.

Skandal, yurtdışı, Türkiye'ye dönüş, cezaevi ve sonrasındaki yıllarda da gündemde kalmış olan Özden, 2 Haziran 2008 günü Kadıköy'de bulunan ofisinde, arkasında savcıya, avukatına ve yakınlarına altı kısa not bırakmış ve silahını ağzının içine ateşleyerek intihar etmiştir. Karacaahmet mezarlığında gömülüdür.
Kastelli'nin akıllarda kalan reklamlarında çok ünlü oyuncular oynamış ve reklam replikleri o dönemde meşhur olmuştur.

Kadıköy'deki bürosunda silahla intihar ederek hayatına son veren ve kamuoyunda "Banker Kastelli" adıyla bilinen Abidin Cevher Özden, intiharından önce bıraktığı notta, niyetinin kimseyi aldatmak ve kandırmak olmadığını yazdı.

İntiharından önce üzerinde "Savcıya verilecek" yazan bir not bırakan Abidin Cevher Özden, haksız yere suçlandığını, basının üzerine çok geldiğini savundu. Özden notunda, "Bugüne kadar işlerim ters gitti. Niyetim; kimseyi aldatmak ve kandırmak değildi. Bu nedenlerle ailemle aram bozuldu. Ölümümden kimse sorumlu değildir." ifadelerine yer verdi.

BANKER KASTELLİ KİMDİR?

Sürmeneli olan Cevher Özden Türkiye'de bankerciliği ilk getiren kişidir. İstanbul'da yetişmiştir. Ayanlardan Memiş Ağa'nın torunu ve Hafız Mehmet'in yeğenidir.

BANKER KASTELLİ OLAYI

1980 li yıllarda büyük bir bankercilik faciası yaşanmıştır. Reklâmlarında Cüneyt Arkın'ların oynadığı yüzbinlerce kişinin battığı bankercilik faciasının adıdır. 1980li yıllarda serbest piyasaya geçen ülkemizde yaşananan ilk krizdir.