Miskin Nedir?

MİSKİN

sıf. ve a. (ar. miskin).
1. Çalışmaktan, çaba göstermekten kaçınan kimse için kullanılır; tembel, uyuşuk, üşengen: Miskin bir adamdır, hiçbir işin ucundan tuttuğunu görmedim.
2. Tepki gösterilmesi gereken yerde tepkisiz kalan kimse: Bu miskinden öyle bir davranış beklenmez.
3. Esk. Cüzam hastalığına yakalanmış olan kimse için kullanılır.
4. Miskin hastalığı, cüzam. || Miskinler tekkesi, tembellerin, işsiz güçsüzlerin toplanıp oturdukları yer.

—Tasav. Dervişlere, genellikle halk arasında verilen ad.

—ANSİKL. isi. Miskin sözcüğü Kuran’da 11 kez tekil, 12 kez çoğul (mesakin) olarak 23 kez yinelenir ve geçtiği ayetlerin hepsinde de "hiçbir mal varlığı olmayan yoksul kişi” anlamına kullanılır. Sözcük, Hz. Muhammet’in hadislerinde de aynı anlamda birçok kez geçer. Zekâtın kimlere verileceğini belirleyen Tevbe suresinin 60. ayetinde fukara (fakirler, yoksullar) sözcüğünden sonra bir de mesakin (miskinler) sözcüğünün kullanılması dolayısıyla bu iki terim arasındaki anlam farkı Kuran yorumcuları ve fıkıh bilginleri arasında tartışma konusu olmuştur. Yaygın görüşe göre fakir, az çok malı bulunmakla birlikte zekâtı gerektirecek düzeyde (nisap miktarı) varlıklı olmadığı için yoksul sayılan kişi; miskin ise hiçbir mal varlığı bulunmayan kişidir.

Bütün hadis kitaplarında Hz. Muhammet’in yoksullara özel bir yakınlık ve sevgi gösterdiği,onları sık sık ziyaret ederek durumlarını sorduğu belirtilir. Hz. Peygamber ayrıca halife Ali'nin kardeşi Caferi Tayyar gibi yoksullara ilgi ve yakınlık göstererek yardım eden kişileri daha çok sever ve takdir ederdi.

Ancak, Hz. Muhammet'in ilgi gösterdiği yoksullar yalnızca onurlu olanlardı. Güvenilir bütün hadis kitaplarında yer alan bir hadise göre, Hz. Muhammet'e bu ilgiye layık olan yoksulun (miskin) kim olduğu sorulduğunda “Onurlu (afif) olan, kimseden bir şey istemeyen kişidir" yanıtını vermiştir.

Miskinler takkesi

Reşat Nuri Güntekin’in romanı (1947). Dilenciliği meslek edinmiş bir serasker torununun yaşamı çerçevesinde, İkinci meşrutiyet’ten romanın yazıldığı yıllara kadar uzanan dönemde Türkiye'nin yaşamından kesitler verir. Dilencilerin kişilik dünyası kadar onlar üzerinde etkili toplumsal koşulları tanıtır. Yoksul halkın yaşadığı semtleri (İzmir’ de Temaşalık mahallesi, İstanbul’da Süleymaniye) gerçekçi çizgilerle canlandırır.

Darülfünunda bir süre öğrenim gören, Birinci Dünya savaşı’nda cephe dışında sakatlanan roman kahramanı her tür eyleme uzak, kendi içine kapanık, sinik, "miskin” bir kişiliktir. Ancak bu onun yaşadığı toplum ve çevresindeki insanlarla ilgili doğru tanılara varmasını engellemez. Roman, Temaşalık’taki zencilerin yaşamını, törenlerini (dana bayramı) ayrıntılarıyla sergiler. Kahramanının evlat edindiği bir çocuğu yetiştirip topluma kazandırmasını konu edinen yapıt, "yoksulluk kültürü" ne ait ayrıntılar sergiler.

Miskinler tekkesi, OsmanlI devletinde cüzamlıların İstanbul halkından ayrı kalmaları için oturmaya zorunlu tutuldukları yer. Üsküdar’da Karacaahmet mezarlığı'nın ortasındaki bu özel yapılar, Selim III döneminde (1789-1807) 9 hane olarak yaptınldı. Mahmut II tarafından bunlara 11 konut daha eklendi (1810). Tanzimat’tan sonra tekke Evkaf nezareti’ne bağlandı, ikinci meşrutiyet'ten (1908) sonra kapatıldı.