Arama

Tolerans Nedir?

Güncelleme: 9 Şubat 2016 Gösterim: 6.645 Cevap: 2
MaRCeLLCaT - avatarı
MaRCeLLCaT
Ziyaretçi
7 Mart 2009       Mesaj #1
MaRCeLLCaT - avatarı
Ziyaretçi
tolerans
isim Fransızca tolérance
1 . Hoşgörü.
Sponsorlu Bağlantılar
2 . teknik İşlenmiş bir parçanın yapım ölçüsünde olabilecek özür payı.
Son düzenleyen The Unique; 9 Haziran 2011 17:35 Sebep: Düzenlendi
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
18 Ağustos 2015       Mesaj #2
Safi - avatarı
SMD MiSiM
TOLERANS a. (fr. tolĞrance) Başkalarının, kendisinden farklı düşünme ve yaşama biçimleri olmasını kabul eden kimsenin tutumu; hoşgörü, müsamaha: Siz. farklı düşüncelere, hayat tarzlarına tolerans göstermeyi öğrenmelisiniz.

Sponsorlu Bağlantılar
—Bağışıkbil. Bir antijenle ilk temasın yarattığı bağışıklık felcinden ileri gelen ve bazı antijenlere karşı bağışıklık tepkisi yokluğu biçiminde beliren tepkisizlik. (Bk. ansikl. böl.)

—Parac. Gerçek ağırlık ve ayarlarla, yasal ağırlık ve ayarlar arasında, kabul edilebilecek fazla ya da eksik en yüksek fark. (Bk. ansikl. böl.)

—Tarım. Bir gübrenin, içerdiği bir elementin beyan edilen miktarıyla, analiz sonucu bulunan miktarı arasındaki kabul edilebilir fark.

—Teknol. Ölçülen bir değerin doğru sayılabilmesi için içinde bulunması gerektiği, kuramsal bir büyüklüğe göre tanımlanmış aralık. (Bk. ansikl. böl. Mak. san.) || Tolerans vermek, bir kotun toleransını ya da bir parçanın toleranslarını belirlemek.

—ANSİKL. Bağışıkbil. Tolerans olgusu, 1953'te Billingham, Brent ve Medawar tarafından deneysel olarak ispatlanmıştır. Doğumdan hemen sonra başka farelerin alojenik hücreleri şırınga edilen alıcı farelerin, verici farelerden alınan grefleri atamaz, red edemez duruma geldikleri görülmüştür Bir bağışıklık toleransı durumunun indüklenmesi, antijenin yapısına, ya ğunluğuna, organizmaya sokulma yoluna ve konağın genetik karakterlerine bağlıdır. Bağışıklık toleransı, dolaşımda antikor üretiminin yokluğu ile kendini gösterebil diği gibi, hücre aracılığı ile gelişen bağışıklık tepkimesinin yokluğu ile de belırebilir. Bugün kabul edilen varsayım, bazı immünokompetan hücre klonlarının engellenmesi ya da tahribi olasılığıdır.

—Mak. san. Aynı nominal kota sahip iki parçanın birleştirilmesi bir geçme oluşturur. Bu kotların toleranslarının karşılıklı durumlarına göre geçme boşluklu, sıkı ya da belirsiz, yani kimi zaman boşluklu, kimi zaman da sıkı olabilir.
Tolerans standartları, parçaların çeşitli boyutları için, işlevlerine ve istenen işleme duyarlığına bağlı olarak, işleme sırasında nominal ölçü üzerinde kabul edilebilecek hataların değerlerini belirtir. Bu boyutlar 20 °C sıcaklık için geçerlidir. Tolerans bir parçanın boyutunun içinde bulunması gerektiği iki sınır arasındaki fark olduğundan, bu boyutun tanımlanabilmesi için, nominal ölçüye göre bu sınırların belirlenmesi yeterlidir. Tüm toleranslar mikrometre cinsinden ifade edilir. Her biri ayrı bir duyarlık kalitesine denk düşen 16 tolerans öngörülmüştür.
Nominal kot ile maksimum (ya da minimum) sınır arasındaki cebirsel farka sapma adı verilir. Sıfır sapma çizgisi ya da sıfır çizgisi, nominal kota denk düşen çizgidir
.
—Parac. Ayar toleransı, mutlak değer ya da yasal ayarın kesri olarak ifade edilir. Ayar toleransı, ayann kendisi gibi, yani alaşım miktarının kesri olarak tespit edilir. Böylece, örneğin gümüş alaşımlı yasal ayarı 900 milyem ve yasal ağırlığı 25 g olan bir para, 5 milyem fazla ya da eksik bir ayar toleransı, 10 milyem fazla ya da eksik bir ağırlık toleransı ile, 895 ve 905 milyem arasında bir ayara; 24,75 ve 25,25 g arasında bir ağırlığa sahip olacaktır Bu değişiklik sınırları ötesinde paralar makbul sayılmaz, çünkp ya ağırlıklarının yada ayarlarının yüksek ya da düşük olması nedeniyle tolerans dışı kalırlar.

Kaynak: Büyük Larousse

Teknikyaz - avatarı
Teknikyaz
Ziyaretçi
9 Şubat 2016       Mesaj #3
Teknikyaz - avatarı
Ziyaretçi
Bir parçayı işlerken teknik olarak tam ölçüde çıkarılması imkânsızdır. İşi yapacak kişi çok hünerli, makine ve kullanılan takımlar ne kadar hassas olursa olsun yapılan işlem sonrası tam ölçü sağlanamaz. Bir parçayı işlerken tam ölçünün yanında verilen kabul edilebilir sapma miktarları verilir. Bu sapma miktarı artı ve eksi yönde maksimum değerler olup bu değerlerin içinde yapılan işlemeler uygun kabul edilir. Verilen bu değerlere tolerans denmektedir. Parçanın tam ölçüsüne nominal değer denir. Maksimum değer ile nominal değer arasındaki farka üst sapma (+ tolerans), minimum değer ile nominal değer arasındaki farka ise alt sapma (- tolerans) denir. Örnek vermek gerekirse; 10±2 dendiğinde 8 ile 12 birim arasında çıkan işlem sonucu kabul edilebilir değerdir anlamı çıkar. Bir iş parçası işlenirken tüm şartlar aynı olduğu halde birebir aynı değer sağlanamaz. Arada mikron kadar olsa da bir fark mutlaka vardır. Toleransların yanında sapmalar, alıştırma ve yüzey işleme değerleri de parçanın işlenmesinde kullanılmaktadır.
Parça üzerinde tam ölçü işlenememesi alttaki sebeplerden kaynaklanmaktadır.
İmalatta kullanılan makinenin hassasiyeti
Makinede kullanılacak takımın hassasiyeti
Ölçü Aletinin hassasiyeti, doğruluğu ve kalibrasyonundan kaynaklı farklar
Çevre koşullarından kaynaklı (Isı ve Işık) farklar
Kişisel Hatalardan kaynaklı farklar
İşlenecek parçadan kaynaklı farklılıklar


Bir parçanın tam ölçüsünde yakın işlenebilmesi gereksiz olmakla beraber yüksek maliyetlere sebep olmaktadır. Bu maliyetlere katlansak bile teknolojinin imkânları buna yetmeyecektir. Yüksek maliyetler oluşturmadan parçanın sorunsuz montajına ve çalışmasına yetecek değerler ve hata miktarları toleransların kullanımını zorunlu kılmıştır. Eğer toleransı parçanın işleyişine ve montajına engel teşkil edecek şekilde büyük aralıklarda seçersek parçayı hurdaya atma riskiyle karşı karşıya kalabiliriz. Parçalar çok küçük tolerans aralıklarında çok iyi performans sağlarken maliyet yükselirken, büyük tolerans aralıklarında da montajlayamama ve çalışmama riskiyle karşı karşıya kalabiliriz.

Toleranslar resim üzerinde her ölçüde ve işlenecek yüzeyde belirtilir. Toleranslar sayesinde kullanılan ürünlere standartlaştırma uygulaması kolay olmakla birlikte orijinal ürünlerin yanında muadil ürün oluşturulması da kolaylaşmıştır. Yani arabamızın bir parçası bozulduğunda satıcı size orijinal mi yoksa muadil mi vereyim diye sorması bu toleransların etkili bir şekilde kullanımından kaynaklanmaktadır. Aynı parçayı orijinal takacak dahi olsanız bu parçalar belirli tolerans dâhilinde üretilmiş benzer parçalardır. Yani sorunsuz montajlanabilecek ve çalışabilecek toleranslar dâhilindedir.