Şıra Nedir?

şıra
isim Farsça ş³re

Sponsorlu Bağlantılar

1 . Henüz mayalanmamış üzüm suyu.
2 . Bazı meyve ve sebzelerin özü:
"Elma şırası."- .
3 . argo Süzülmüş afyon.

ŞIRA a. (fars. şire'den).
1. Mayalanmamış üzüm suyu. (Bk. ansikl. böl.)
2. Meyve ya da bitki sularının mayalanmasıyla elde edilen ve likör yapımında kullanılan sıvı.
3. Bira fabrikasında öğütülmüş maltın mayşe kazanında su ile karıştırılıp ısıtılması ve malttaki enzimlerin etkisiyle nişastanın şekere dönüşmesi sonucunda süzülerek elde edilen sıvı.
4. Arg. Süzülmüş afyon.

—Birac. Şıra toplama kabı, presli filtre ya da süzme kazanının yanında bulunan açık şıra kabı. (Şıra buradan, şerbetçiotu ile kaynatma kazanına akar.)

—içit. san. Şıra ısıtıcısı, mayalanmadan önce şarap ya da bira şırasını ısıtmaya yarayan aygıt. || Şıra kazanı, üzüm, meyve ve bira şıralarının, çeşitli amaçlarla (mayalanma, kaynatma, durultma vb.) biriktirildiği ya da işlendiği büyük kap.

—ANSİKL. Şıra ya da üzüm suyu, şarapçılığın hammaddesidir. Şıranın bazı öğeleri, mayalanma sırasında değişikliğe uğrar ve bu sırada birtakım yeni maddeler ortaya çıkar. 1,05 ile 1,13 arasında olan şıralar % 70-85 su ve litrede 140-225 g şeker içerir; glikoz ve fruktozdan oluşan bu şeker, mayalanma sırasında, alkole dönüşür; şıradaki organik asitler, asit sülfürik cinsinden litrede 3-9 g arasındadır ve asas itibariyle tartarik ve malik asitlerden oluşur. Malik asidin miktarı, ham üzümlerde, olgun üzümlere göre daha fazladır. Bu asitler şırada serbest ya da özellikle potasyum tuzları halinde bulunmakla birlikte, kalsiyum, magnezyum, sodyum ve eser miktarda diğer birçok element bulunur ki, bunlardan demir ve bakır, özellikle şaraphanelerde kullanılan kap kacak ve aletlerden geçer ve şaraplarda "kırılma” lara neden olur. Kırmızı şaraplarda, beyazların on katı kadar bulunan tanen, proteinleri çökertme etkinliği gösterir. Şırada ayrıca renk maddeleri, amonyak ve protein halinde azotlu bileşikler; zamklar, pektinler vb. bulunur. Gözlem ve deneyimlerle üzümün olgunluk derecesini kestirmek olanağı vardır, ama gene de en iyisi, üzümün kalitesini belirlemek için, şıranın şeker zenginliğini ölçmek, ayrıca asitliğini değerlendirmek, olgunluk derecesini daha iyi anlamaya yarar.