KADEME a. (ar. kademe).
1. Bir dizide, aşamalı bir düzende ana konumlardan her biri; basamak, aşama: Toplumun alt kademelerinden gelmek. Bir üst kademeye yükselmek.
2. Esk. Merdiven ayağı, basamak.
3. Kademe kademe, kademeleri birer birer aşarak; kademeler halinde; basamak basamak: Kademe kademe ilerlemek. Arazi kademe kademe yükseliyor.
—Esk. Kademei ulada, başta, ilk basamakta.
—Ask. Derinliğine durumdaki bir emir ve komuta sisteminin taarruz kademesi, destek kademesi, ihtiyat kademesi gibi belirli bir muharebe görevi verilmiş bölümü. || Kademe bakımı, araç, gereç ve donatım malzemelerinin bakımı, onarımıyla ilgili sistem.
—ida. huk. Derece içinde yatay ilerlemeyi ve aylığın artışını gösteren gösterge sayıları. || Kademe ilerlemesi, görevinde ve rütbesinde herhangi bir değişiklik olmadan, memurun belli bir hizmet süresini doldurması ve yeteneğini göstermesi durumunda aylıkça ilerlemesi; yatay ilerleme de denir. (Bk. ansikl. böl.)
—Mak. san. Bir buhar ya da gaz türbininde, bir kompresörde birbirini izleyen sabit bir dağıtıcıyla devingen bir çarktan oluşan bütün. (Türbojetlerde en az on kademe bulunabilir. Her kademeden geçişte basınç artar ya da azalır [türbojet ya da türbin].) || Eksenel ya da merkezkaç bir pompada bir hücre ile devingen bir çarktan oluşan bütün.
—Mant. Dil kademeleri, "konudil” adı verilen bir ilk dille, bu dilin niteliklerini inceleyen bir üstdilden, daha sonra bu üstdi- lin niteliklerini inceleyen bir üst-üstdilden ve böylece sıralanarak giden dillerden oluşan bütün.
—Oto. Vites kademeleri, VİTES GEÇİŞLERİ’nin eşanlamlısı.
—ANSİKL. ida. huk. Kademe ilerlemesi, yasanın öngördüğü koşulları yerine getiren her memur için bir haktır, idarenin bu ilerlemede takdir yetkisi yoktur Devlet memurları k.'nun 64. maddesine göre bu koşullar şunlardır:
1. memurun bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması;
2. olumlu sicil alması;
3. bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması.
Kaynak: Büyük Larousse
Kademe Nedir?
