LOJİSTİK sıf. (fr. logistique-,\at. logisti- cus; yun. logistikos, akıl yürütme ve hesaplama ile ilgili'den).
1. Askeri lojistikle ilgili olan.
2. Örgütleme araçlan ve yöntemleriyle ilgili olan.
—Ask. ve Ask. denize. Lojistik destek, her türlü harekât ve etkinliğin ikmal, bakım, sıhhi tahliye ve tedavi, ulaştırma hizmetleri vb. gereksinimler yönünden desteklenmesi. || Lojistik destek filosu, deniz birliğini savaşır durumda tutmayı sağlayarv lojistik destek gemilerinden oluşan filo || Lojistik destek gemisi, ambar, atölye, hatta yüzer doktan sayesinde liman üssünde kalmaksızın, denizde savaş gemilerinin bütünleme ve günlük onamalarını yapmakla yükümlü özel gemi. || Lojistik komutanlık, harekât yapan büyük birliklerin lojistik gereksinimlerini karşılamak için kurulmuş komutanlık. | Lojistik seferber olma, silahlı kuvvetlerin seferde gereksinim duyduğu lojistik etkinliklerin planlanması ve hazırianması. (Silahlı kuvvetlerin ikmal maddeleriyle [yiyecek, giyecek, teçhizat, araç, akaryakıt vb.] tesis bakım, onanm, seferi teşkilat ve malzeme kadrolanna göre tüm sefer gereksinimleri [kadro; bütünleme yedek ve özel gereksinimler dahil] saptanarak, bunlardan hangilerinin barışta, hangilerinin seferberlik ilanında ve hangi kaynaklardan [yurtiçi ya da yurtdışı] sağlanacağı barış döneminde planlanarak hazırlık yapılır.) || Lojistik sevk ve idare, dön ana lojistik harekâtın (ikmal vs bakım, tahliye ve tedavi, ulaştırma, diğer hizmetler) eşgüdümünü ve bunlaria desteklenen stratejik ve taktik harekât arasında İri iletişimi sağlama. | Lojistik yardım, ba- nşta ve savaşta komutanlıklar arasında ve kendi içlerinde yapılan yardım türlerini belirtmekte kullanılan genel terim. || Lojistik zincir, büyük bir birliğin lojistik gereksinimlerini sağlamaya yönelik sanayi kuruluşu, depo, atölye ve her türlü gerecin oluşturduğu bütün.
♦ a. Ask. Orduların yaşaması, yer değiştirmesi, savaşmasına ve personelin tıbbi bakımını sağlamaya yönelik işlemlerin tümü. (Bk. ansiki. böl.)
—iş örgüt. Bir servisin, bir işletmenin, vh örgütlenmesiyle ilgili yöntem ve araçlann tümü. (Bk. ansiki. böl.)
—Mant. Modern mantığın eski adı.
—ANSİKL. Ask. Romalılar ele geçirdikleri kentlerde silah ve yiyecek depolan kurarak bunlan kamp yöneticilerinin emrine vermişlerdi. Bununla birlikte XVII. yy.'a kadar birliklerin ihtiyaçtan genellikle yerel kaynaklann işletilmesi ya da yağmalanmasıyla sağlandı. Sürekli ordulann ve savaş komiserliklerinin kurulması sayesinde ihtiyaç maddelerinin denetimi başanldıysa da, cephane ve yiyecek ikmali sorunu ancak Napdâon ordulannda daha ciddi bir biçimde ele alındı: topçu ve malzeme katarlan ile teftiş kurumlan oluşturuldu. XIX. yy.'da topçuluğun ilerlemesi cephane ikmali sorununun yeniden gündeme gelmesine neden oldu; demiryollarının yapılmasıyla da her şey değişti: 1870’te Almanlar, demiryolu şebekesi sayesinde 21 günde 550 000 asker, 150 000 at ve 6 000 topu transız sınırında toplamayı başardılar.
Birinci Dünya savaşı sırasında, cephane VB yiyecek maddeleri, bunlann dağıtımından sorumlu organlara doğrudan katarlar aracılıkla ulaştırıldı. Her ordunun pevk, depo % hastaneyle ilgili faaliyetleri bir konaklama yönetimi tarafından düzenleniyordu ve birliklere hizmet veren özel garlar (yiyecek, cephane, benzin vb.) bulunuyordu.
ikinci Dünya savaşı ’nda, her alanda olduğu gibi lojistikte de önemli gelişmeler oldu. 1944'teki çıkarmada Normandiya kumsaHanrıa dört hafta içinde 1 milyon asker, 400 000 araç ve 3 milyon ton malzeme boşaltıldı; savaş tam bir sanayi haline geldiğinden, Eisenhower'ın deyişiyle "lojistiği göz önüne almayan bir taktik" düşünülemez.
US Navy deniz lojistik destek unsurta- nnı en şaşırtıcı ölçüde Pasifik’te güçlendirdi: deniz filosuna ait katarlar, yakıt, cephane ve yiyecek gemileriyle, savaşan birliklerin sürekli denizde kalmasını sağladılar.
Askeri havacılık da özel ve aralıksız bir lojistik gerektirir: Uçuş pistleri, atölyeleri ve personeliyle, aslında yedek parça ikmalini, stoklan, depoları ve sanayi kuruluşla- nnı da kapsayan lojistik bir zincirin son halkasıdır.
Nükleer faktörün araya girmesi lojistiğe giderek daha büyük bir önem kazandırmaktadır. Ulaşım yollannın toptan yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunması ve taşınması gereken miktartann artması, daha çok istihkâm malzemesi kullanılmasına ve lojistik organlann teknik düzeyinin artmasına yol açmaktadır.
—Ask. denize. Akaryakıt gemileri, su tankerleri, cephane gemileri, personel ikmal gemileri, hastane gemileri ve malzeme ikmal gemileri lojistik destek filosunu oluşturur. Bu filo donanmanın harekât yaptığı sahalara, istenilen teçhizatı ve malzemeyi zamanında ulaştırmayı sağlar, böylece de savaş gemileri ana üsten uzakta, daha uzun süreli harekâtlar yapabilir.
Günümüzde, lojistik destek filolan, 1964 ile 1970 arasında hizmet veren Sacramen- to tipi (53 600 t, tam yüklü) ve 1969 ile 1976 arasında hizmet veren Wichita tipi (37 360 t) amerikan gemileri gibi çok amaçlı büyük tonajlı gemilerden oluşturulmaktadır; bunlar, petrol tankeri ile mühimmat, personel, malzeme ve güdümlü mermi naktiyssinde kullanılan gemilerin bir bileşimidir. Bu cokamaclı lojistik destek gemisi tipi, rus donanmasında da, 1971 ile 1980 yılları arasında hizmet vermiş olan Boris-Şilikin (23 400 ton) tipi gemilerle ortaya çıktı.
Bugün, Türk deniz kuvvetleri'nde tek cins ikmal maddelerini taşıyan lojistik destek gemileri olduğu gibi, çok değişik maddeleri bir arada taşıyabilen büyük tonajlı gemiler de vardır.
—iş örgüt. Sanayide lojistik, genellikle üç kategoriye aynlır: depolama, taşıma ve ambalajlama. Bunlann ortak özelliği üretim süreçlerinin akışkanlığını sağlamak ve birbirieriyle karşılıklı bağımlılık içinde olmalarıdır; çünkü, her taşıma, başlangıçta ve sonda bir depolamayı gerektirir. Bundan başka, elden geçirilen mallar ya da maddeler, taşınabilmek ya da depolanabilmek için çoğu kaz ambalajlamayı gerektirir. Bazı uzmanlar, mal sağlama işini de lojistiğin kapsamına sokarlar.
Kaynak: Büyük Larousse
Lojistik Nedir?
