Ağızlık Nedir? Ağızlık Ne Demek, Anlamı ve Tanımı

Ağızlık -ğı
isim
Sponsorlu Bağlantılar

1 . Bir ucuna sigara takılan, öbür ucundan nefes çekilen çubuk biçimindeki araç:
"Kiraz, bilir miydi ki günün birinde tütün diye bir ot çıkacak ve insanlar bunu içmek için dallarını kesip kesip ağızlık yapacak?"- R. H. Karay.
2 . Nefesli çalgılarda ağza gelen yer.
3 . Hayvanın ısırmasına, zararlı bir şey yemesine engel olmak için ağzına takılan tel, deri vb. kafes.
4 . Telefon vb. cihazlarda ağza yaklaştırılan bölüm.
5 . Kuyu bileziği.
6 . Su tesisatında su alıp vermeye yarayan vanalı uç.
7 . halk ağzında Yemiş küfelerinin üzerine yapraklı dallarla yapılan kapak.
8 . halk ağzında Dokumacılıkta çözgünün açılıp kapandığı ve içinde mekiğin geçtiği yer.
9 . halk ağzında Bir şeyin başladığı yer.
10 . halk ağzında Huni.

Birleşik Sözler

anahtar ağızlığı
sigara ağızlığı

MsXLabs & Büyük L.

Sponsorlu Bağlantılar

AĞIZLIK a. 1. içmek için ucuna sigara ya da puro yerleştirilen, tahtadan, lüle taşından, kehribardan vb. içi delik çubuk. (Bk. ansikl. böl.) ~2. Nargile marpucu- nun ağza alınan uç kısmı. —3. Telefon vb. aygıtlarda, kulaklığa karşıt olarak ağza yaklaştırılan, sesi İleten bölüm. —4. Kuyu ağzına konulan yuvarlak, taş ya da demirden delikli bilezik; kuyu bileziği. —5. Hayvanların ısırmalarını engellemek ya da yemelerini denetlemek için ağızlarına takılan tel ya da iplik kafes. —6. Boruların, boşaltıcıların ağzına takılan uç. —7. Yörs. Meyve küfelerini örtmek için yaprak ve dallardan yapılan kapak. —8. Yörs. Huni. —9. Yörs. Fırını tutuşturmak için ağzına konulan odun.
—Al. tak. Mengene ağızlığı, sıkıştırma sırasında kırılgan parçaların bozulmasını önlemek için bir mengenenin her iki çenesine takılan levha. (Bu parça kurşun, bakır, hafif alaşım, plastik, vb. gibi yumuşak malzemeden yapılır.)
—Bine. Gemin atın ağzında bulunan demir bölümü.
—Dökme. Atkıların ya da desen ipliklerinin geçirilmesi için alt ve üst çözgülerde oluşturulan boşluk, açıklık. (Eşanl. FIRK.)
|j Açık ağızlıkla çalışma, ağızlık tamamen düşmeden tefenin vurmasını sağlayan dokuma biçimi. || Ağızlık açısı, çözgülerin iki gruba ayrılmasıyla oluşan açı. (Açı içinde dokuma tezgâhının mekiği gidip gelir.). —Gücü çerçevelerinin bir bölümünün kalkması ve aynı anda öbür bölümünün inmesi sonucunda elde edilen açı. jj Ağızlık açma, dokuma sırasında çözgü ipliklerini indirme ya da kaldırma eylemi. || Ağızlık arama, son atılan atkının ağızlığını bulmak için tezgâhı ileri ya da geri çalıştırma. || Ağızlık değiştirme, desenli kilim tekniğinde, desendeki renk sınırları arasında kalan boşluğu dokumak için el ile bastırarak çözgülerin durumunu değiştirme. |j Ağızlık değneği, el tezgâhlarında, çözgüleri ayırmak için kullanılan, kalınca, uzun tahta. || Ağızlık eğrisi, dokuma tezgâhında, ipliğin bir yanının gerilip öbür yanının gevşemesiyle oluşan eğrilik. || Ağızlık mesafesi, gücü çerçeve takımından, dokuma tezgâhının iplik taşıyıcısına kadar uzanan çözgü boyu. |[ Ağızlık yapma, çözgü tellerinin birbirine karışmaması için, her telin baş ve işaret parmağı yardımıyla çapraza alınması. || Kapalı ağızlıkla çalışma, ağızlık düştüğü anda tefenin atkıya'vurmasını sağlayan dokuma biçimi. || Yanlış ağızlıkla çalışma, bir iplik yerine yanılgıyla öbürünü alma.
—Haliç. Ağızlık açma, goblen tezgâhında, çözgü ipliklerini iki gruba ayırmak için ayakçalardan birini harekete geçirme.
—Hidrol. ve Bahç. Bir sulama hortumunun ucuna takılan ve suyu ayarlayıp yönlendirmeye yarayan düzenek.
—Kilitç. Kapıya tespit edilen kilit levhası; kilide karşıt yönde ya da kilidin her iki yanına gelecek biçimde kapıya tespit edilen bu levhanın üzerinde anahtarın geçmesi, kapı kolunun çevrilmesi için bir ya da iki delik bulunur.
—Müz. Üflemeli çalgılarda, dudakların yanaştırıldığı, dil görevi yapan parça. (Bakır üflemeli çalgıların ağızlığı çanak biçimindedir ve genişliği, çalgının tizlik ya da pesliğine bağlıdır. Kıvrımlı trompetin, borunun ve konik büğlülerin özel biçimli ağızlıkları vardır. Çanak, ağızlık dibiyle son bulur. Ağızlık, çalgının tınısına göre ayırıcı özellikler taşır.) jj Yan flütlerde, yumurta biçiminde yanal delik. || Ağızlık dibi, bir ağızlığın çanağının en dar bölümü. (Ağızlık dibi, çalgının seslerine canlılık ve güç verecek biçimde hesaplanır.)
—Sil. Tahta ya da madenden yapılmış kınlarda, kesici silahın ağzının aşınmasını ve iki parçadan oluşan kının açılmasını önlemek için konulan halka biçiminde parça. (Kın ağızlığı da denir.)
—ANSİKL. Ağızlık, XIX. yy.'ın ikinci yarısında, tütünü sigara kâğıdına sararak içme alışkanlığının yaygınlaşmasıyla kullanılmaya başlandı. Yasemin, gül, kiraz ağacından; kehribar, lületaşı, oltutaşı ya da tahtadan yapılırdı. Altın, gümüş, sedef işlemeli olanları, savatlı, mineli türleri vardı. Oyma, hâk, telkâri, mine, savat, ağızlık yapımında kullanılan süsleme tekniklerindendir Ucu genellikle kehribardan yapılırdı. Üç parçadan oluşanların ağza gelen bölümüne başlık, uç bölümüne etek, uçtaki kertikli yuvarlak bölüme imame denir; ucu yassıysa damaklı adını alırdı. Başı yuvarlak ve oval, ortası kalın, uca doğru Incelenine keçi memesi denirdi. Eskişehir'in lületaşı, Erzurum'un oltutaşı, Bursa’nın yasemin, İstanbul’un gümüşlü, Sivas'ın eski çubukları andıran tahta ağızlıkları ünlüydü. (TAKIM, SİGARALIK da denir.)

MsXLabs Üye Girişi

Ağızlık Nedir?