Kabin Nedir?

KABİN a. (ing. cabin’den).
1. Belli kullanımlara ayrılmış küçük özel ve kapalı bölme (genellikle bir tamlayanla kullanılır): Telefon kabini. Elbiseyi üstünüzde görmek isterseniz, kabinde deneyebilirsiniz.
2. Denize girenlerin soyundukları ve giyindikleri küçük kapalı baraka. (KABİNE de denir.)

—Denize. - KAMARA.

—Dy. Kabin işareti, bildirileri, kabin içine yerleştirilmiş ışıklarla makiniste ileten işaretleme sistemi. (Bu ışıklar hat işaretlerinin basitçe kabine iletimi olabilir; ama çoğu kez bu işaretler tümüyle kaldırılmıştır.
Bildiriler makinelere indükleme akımları, kodlanmış akımlar ya da hertz dalgalarıyla sabit postalardan iletilebilir) ||Makas kabini, bir garın, bir kavşağın makas kumanda ve denetim aygıtlarını, bunları çalıştıran personeli barındırmaya yarayan küçük yapı. ||Makinist kabini, bir vagonun, özellikle bir lokomotifin önünde yer alan, yolcu kompartımanlarından ayrılmış, makinistin bulunduğu bölme.

— Bir lokomotifte personel ile kumanda ve manevra aygıtları için düzenlenmiş bölme.

—Havc. Bir uçağın içine oturulabilen bölümü.

— Nakliye uçaklarında yolculara ayrılan bölüm. \\Kabin yükseltisi, bir uçağın kabini içinde yapay olarak korunacak atmosfer basıncını karşılayan saymaca yükselti. (Yüksekten uçan bir nakliye uçağının kabin yükseltisi genellikle 1 500 ile 2 500 metre arasında değişir.) \\Pilot kabini, bir uçağın mürettebatının bulunduğu yer. (Bk. ansikl. böl.) || Yataklı kabin, bir uçakta, perdelerle çevrilmiş yataklı oda biçiminde düzenlenen bölüm.

—inş. Bir asansörün, içine binilen bölüm.

—Tarım mak. Traktörlerde ya da özdevinimli makinelerde yağmurdan ya da güneşten korunmayı ve devrilmeye karşı güvenliği sağlayan karoserli yapı. (Bazılarında havalandırma ve ısıtma düzeneği de bulunur.)

—Uz. havc. insanlı bir uzay aracında astronotların Yer’e döndükleri bölme. (Bk. ansikl. böl.) || Yörünge kabini, bir gezegen çevresinde yörünge devinimi yapan uzay aracı.

— Amerikan uzay mekiğinin uydulaştırılan ve Yer’e indirilerek yeniden kullanılan ana öğesi.

—ANSİKL. Havc. Bazı askeri uçaklarda mürettebatın kurtarılmasını kolaylaştırmak için fırlar bir kabin bulunur; bu tabinin yörüngesi önce küçük roket-motorlarla, sonra paraşütlerle denetim altında tutulur. Ağır ve pahalı olan bu teknik günümüzde çok az kullanılır.

—Uz. havc. Kabin uzay aracının vazgeçilmez bir bölümüdür. Amerikalıların insanlı ilk uzay aracı Mercury kapsülünde tek bir modül vardı: aracın kabini yalnız bir astronot taşıyacak şekilde düzenlenmişti. Gerek Ruslar'ın, gerek Amerikalılar’ın insanlı ilk uzay araçlarında (Mercury, Gemini, Apollo, Vostok, Voshod) kabin, mürettebat için, hem fırlatma sırasında ve Yer'e dönüşte, hem de Yer çevresinde yörüngede kaldıkları sürece barınak oluşturuyordu. Bu alanda önemli bir çelişki ortaya çıkmıştı; çünkü uzaydaki yaşam daha geniş ve rahat bir ortam gerektirmekteydi, oysa fırlatmada ve özellikle dönüşte karşılaşılan güçlükler yüzünden olabildiğince küçük ve hafif olması zorunluydu. Ruslar'ın Soyuz uzay aracında kabine eklenen yörünge modülü çelişkiyi bir ölçüde çözdü; tekrar kullanılmayan bu modül uzayda bir süre kalma olanağı verdi. Yörünge istasyonlarının devreye girmesi, bu soruna kesin bir çözüm getirdi; geniş bir konaklama yeri oluşturan bu istasyonlar, uzayda uzun süre kalma sorunuyla, mürettebatı fırlatma ve Yer'e döndürme (kabinle donatılmış ulaşım araçlarıyla) sorunlarını birbirinden tümüyle ayırdı.
Uzay kabini atmosferin yoğun katmanları arasından Yer’e dönüş koşulu göz önüne alınarak gerçekleştirildi. Gerçekten de atmosfere girişte sürtünmenin doğurduğu ani frenleme sırasında açığa çıkan yoğun ısıya karşı astronotların can güvenliğini sağlamak zorunluydu. Bu koşulu yerine getirmek için uzay aracının atmosfere hemen hemen teğet konumda girmesi gerekir. Yavaşlama, kaldırma kuvveti kullanmayan bir kabinde 8 g'ye, kaldırma kuvvetine başvuran bir kabinde ise 3 ya da 4 g'ye düşer. 3u arada ısı akışının bir bölümünü ısı kalkanı'soğurur, bir bölümünü de ısı kalkanı önünde kızgın havanın oluşturduğu aşırı sıcak plazma ışıma biçiminde yayar. Isıyı kolay boşaltmak için kabinin olduğunca hafif ve tıkız olması gerekir. Dolayısıyla astronot koltuğu ya da koltukları çevresinde çok küçük hacim bırakılır, ayrıca Yer e dönüş evresinde mürettebat için zorunlu donanım ve rezervler dışında hiçbir şey bulunmaz. Diğer da nanım ve rezervleri taşıyan uzay aracının servis modülü, kabın atmosfere dönüş yörüngesine oturduğu anda atılır. En az iki bölmeli bu uzay araçlarını (kabin ve servis modülü) 1961'den başlayarak Ruslar Vostok'la, 1965 ten bu yana da Amerikalılar Gemini'yle kullanır.
Dönüş sırasında ortaya çıkan yüksek ivme düşüşüne dayanmak için astronotlar kabinde ısı kalkanı sırtlarına gelecek şekilde oturur. Dolayısıyla ısı kalkanı kabinin hemen arkasına yerleştirilir. İnsanlı ilk Vostok uzay aracının kabini küreseldi ve hiçbir kaldırma kuvveti kullanmıyordu. Ruslar'ın bu biçimi seçmesinin nedeni atmosfere girdiğinde aracın büyük bir kararlılık göstermesiydi. Buna karşılık, Amerikalılar belli bir kaldırma kuvveti kullanan, dolayısıyla atmosfere girişte ivme düşüren ve dönüş yörüngesini denetim altında tutan bir kabin seçti. Mercury, Gemini ve Apollo araçlarının kabinleri kesik koni biçimindeydi ve arkalarında (kesik koninin en geniş bölümü) eğrilik yarıçapı büyük küremsi bir kalkan vardı. Ruslar Soyuz araçlarında Amerikalıların seçimine oldukça benzer kabin biçimleri benimsedi.
Kabinin hızı yeterince azaldığında, örneğin atmosfere girişte 8 krn/sn ya da 11 km/sn olan hız, saniyede birkaç yüz metreye düştüğünde, denize (Amerikalıların uygulaması) ya da karaya (Ruslar'ın uygulaması) iniş için paraşütler açılır. Ayrıca Ruslar Soyuz araçlarında Yer'e iniş şokunu sınırlamak için yaklaşık 1 m yükseltide ateşlenen küçük frenleme roketleri kullanır. Fırlatmanın ilk evresinde kozmonotların ya da astronotların güvenliklerini sağlamak için uzay kabinleri, genellikle fırlar koltuklarla (Vostok, Gemini) ya da kabinin tümünü fırlatan araçlarla (Apollo, Soyuz araçlarının güçlü barutlu roket motorları) donatılır.
80'lerde yeniden kullanılabilen uzay mekiklerinin devreye girmesi sonucu uzay kabini kavramı önemini yitirmiştir.