Önlük Nedir?

• iş önlüğü

ÖNLÜK a.
1. iş yaparken elbisenin kirlenmesini önlemek amacıyla belden bağlanan ya da boyundan geçirerek belden bağlanan ve bedenin ön bölümü örten örtü. (Bk. ansikl. böl. Giy.)
2. Elbise üzerine giyilen iş gömleği.
3. Giysilerini korumak için, bebeklere takılan ya da çocuklara giydirilen üstlük.
4. Öğrencilerin okulda giydikleri birörnek (genellikle siyah) üstlük.

—Antropol. Özellikle uzun dudakçıklarla belirginleşen dişi dış cinsel organların durumu. (Bk. ansikl. böl.)

—Bisikç. Bir scooterde, çatalı saran ve sürücünün bacaklarını koruyan metalden ya da plastikten karoseri öğesi.

—Giy. Amerikan önlüğü, koltukaltından geçirilerek sırtta düğmelenebilen ve bebeklere yemek yerken takılan önlük.

—Isıt, havld. Soba önlüğü ya da altlığı, katı yakıt yakan metal sobalarda, küllük kapısının altına yerleştirilen ve döşeme üzerine yayılabilecek küllen toplamaya yarayan parça.

—Masonl. Masonların locada kuşandıkları, küçük önlük biçimindeki beyaz deri parçası.

—Zootekn. Koç önlüğü, koyunlara aşamasın diye koçların karnının altına bağlanan bez parçası.

—ANSİKL. Antropol. En aşırı belirtisiyle önlük, yalnız Güney Afrika Hoisanları arasında yaygındır. Hoisanlarda bu durumun çocukluktaki germe uygulamalarıyla daha da belirginleştirilen kalıtsal bir nitelik olduğu sanılmaktadır. Bu tür uygulamalar, uzamış dudakçıkların cinsel bakımdan çekici bir özellik olarak görüldüğü öteki afrikalı topluluklar arasında da yaygındır.

—Giy. Önlük giysiyi koruma yanında giyimi tamamlayıcı bir süs işlevi de görür. Geleneksel giyim biçimlerinin çoğunda öne el dokuması renkli önlükler bağlanır. Bunların boncuk, püskül vb. ile süslendiği de olur. Kız çocukları için hazırlanan giysilerin bazılarında da dantelli, işli, fırfırlı vb önlüklere yer verilir.
Giysiyi korumak amacıyla kullanılan önlükler kir tutmayacak herhangi bir kumaştan ya da naylon vb. malzemeden yapılır. Süs önlükleri ise daha fantezi kumaşlardan yapılır ve çoğu zaman üzeri bezeli olur.