Tavşan Nedir?
SMD MiSiM
TAVŞAN a.
1. Uzun kulaklı, uzun art bacaklı, uzunca gövdeli, çok hızlı koşucu Lepus cinsinden memeli hayvanların ortak adı. (Tavşangiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Bu hayvanın kürkü: Tavşan manto. (Bk. ansikl. böl. Kürkç.)
3. Tavşan bayırı aştı, iş işten geçti, fırsatlar kaçırıldı anlamında söylenir. || Tavşan bıyığı - TAVŞANBIYIĞI. || Tavşan dudağı. -TAVŞANDUDAĞI. || Tavşan boku, tavşan boku gibi ne kokar ne bulaşır, yararı da zararı da dokunmayan kimseler için kullanılır (kaba ). || Tavşan kam TAVŞANKANI. || Tavşan uykusu, hafif ve kuşkulu uyku, jj Tavşan yürekli, ürkek, korkak. || Tavşana kaç tazıya tut demek, birbirine karşıt tutumlar içinde olan her iki yanı ayrı ayrı yüreklendirmek. || Tavşanı araba ile avlamak, işini aceleye getirmeden soğukkanlı bir tutumla yapmak. || Tavşanın suyunun suyu, akrabalık ilişkisinin uzaklığını vurgulamak için söylenir.
—Dy. Tavşan ayağı, iki rayın kesişme noktasındaki göbeğin dışında bulunan iki parçadan her biri.
—Esk. sey. oy. Özel giysileri içinde dans eden genç erkeklere verilen ad (Tavşan oğlanı da denirdi.) [Bk. ansikl. böl.] || Tavşan raksı, tavşanın hareketlerini taklit ederek yapılan bir tür dans. (Sarayda cariyeler tarafından oynanan ve daha çok koşma, zıplama vb. figürlere dayanan zor bir oyundu. Bu raksı yapanlar geniş çuha şalvar ve mintan giyer, bellerine şal sararlardı. Zaman içinde çuha şalvarın yerini atlas, kuşağın yerini kemer aldı.)
—Hayvanc. Tavşan kümesi, evcil tavşanların yetiştirildiği yer. (Tavşan kümesleri, tavşanların küçük gruplar halinde barındırıldığı betondan ya da tahtadan yapılmış küçük bölmelerden oluşur; tavşan çiftlikleri ise daha büyük yapılardır.)
—Kasapl. Tavşan eti, kesim ağırlığına ulaşmış tavşanların gövde eti. (Sotesi, kızartması ve özellikle yahnisi yapılır.)
—Nük. müh. Işınlanacak örnekleri içeren ve reaktör kalbinden geçen bir boru içine sürülen küçük kap.
—Petr. san. Bir boruhattının iç çeperini kazımak ve temizlemek için, özel kapaklardan boruhattına sokulan, fırçalarla donatılmış küre.
—Süslem. sant. Taşvan ayağı, tezhipte altın tozlarını toplama ve süpürme işlemlerinde kullanılan fırça. (Bu işlem için gör ğunlukla tüylü tavşan ayağı kullanıldığından bu fırça da bu adla anılır.)
—Şahine. Tavşan postu, avcı" kuşları geri çağırmak için tavşan derisiyle hazırlanan yapma tavşan.
—Takvim. Tavşan yılı, müslümanlıktan önce Türkler’deki on iki yıllık hayvan takviminin dördüncü yılı.
—Telm. Tavşan ve kaplumbağa, La Fon- taine’in "Koşmak kâr etmez, vaktinde yola çıkmak gerek" öğüdü üzerine kurduğu masal (VI, x).
—Zool. Ada tavşanı ya da yumuşak tüylü tavşan, evcil ırkları da bulunan tavşan türü. (Bil. Oryctoga/us cun/cu/us; tavşangiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.] || Patagon- ya tavşanı -> MARA. || Sıçrayıcı tavşan, Afrika’da Sahra’nın güneyinde yaşayan, kangurular gibi sıçrayarak yer değiştiren, arka bacakları çok güçlü, gececi ve kazıcı, kemirici küçük hayvan. (Bil. a. Pedetes capensis; sıçrartavşangiller familyası.)
—ANSİKL. Avrupa tavşanı (Lepus europaeus), daha sık tüylü, daha uzun kulaklı, arka ayaklarının daha güçli olmasıyla yabani tavşandan ayrılır. Ağırlığı yaklaşık 4 kg'dır. Yeraltı yuvası kazmadan, otlar arasında yuva yapar ve hemen hemen yalnızca buğdaygillerle beslenir. Erkeklerim özellikle ilkbaharda yaptıkları çıftleşççe kurları çok güzeldir. Dişiler2-fi yavruya par. Yavrular kısa sürede yuvadan ayrılır. Avrupa tavşanına hemen hemen bütün Avrasya’da rastlanır. Kar tavşanı (L. timidus) dağlarda ve İskandinavya’da bulunur. Kuzey Amerika daha küçük bedenli olan, kabuklularla beslenen raket ayaklı tavşanın (L. americanus) ve Büyük Okya- nus'a bakan cephede ve yarı çorak kesimde yaşayan kara kuyruklu tavşanın (L. californicus), ak kuyruklu tavşanın (L. tevvsen- di), antilop tavşanın (L. aileni) yurdudur Asya ve Afrika’da on beş kadar tür daha vardır; daha ender rastlanan bu türlerin başlıcaları, Sumatra'nın tropikal ormanlarında yaşayan Nesolagus netseheri ve Doğu Hindistan’daki Caprolagus hispidustur.
Ada tavşanı ya da yumuşak tüylü tavşan Batı Avrupa ve Kuzey Afrika kökenlidir; ama evcilleştirildikten sonra, insanlar tarafından hemen hemen dünyanın her yanına, özellikle Madeira ve Asor gibi adalara, Yeni -Zelanda'ya, Güney Amerika'ya ve Avustralya’ya götürülüp yaygınlaştırılmıştır; buralarda doğal düşmanlan bulunmadığı için korkunç sayıda çoğalmış tanm alanları için tam bir afet haline gelmiştir. Ada tavşanının kulakları esas tavşana göre daha kısadır; arka bacaklan uzun, kuvvetli ve koşmaya çok elverişlidir; kuyruğu kısa, postu makbul ve sık tüylüdür; kürk yapılan ender derileri taklit etmek için aranır. Yabani ada tavşanı 2 kg evcil ada tavşanı 6-7 kg çeker. Dişi ada tavşanı 30 günlük gebelik süresi nedeniyle yılda 5 ya da 6 kez doğurur ve her seferinde 3-8 yavru yapar, bu bakımdan çok hızlı çoğalır Yabani ada tavşanları çayırlarda ve orman açıklıklarında, yeraltında kazdıkları dehliz ağlarıyla birbirine bağlanan inlerde toplu halde yaşar. Doğal düşmanlarının (kurt, tilki, yaban kedisi, gelincik, yırtıcı kuşlar) azaldığı yerlerde tarıma çok büyük zarar verebilir: bu nedenle bazı ülkelerde ada tavşanlarına salgın bir anüs hastalığı bulaştırılarak mücadele edilmektedir. (MİKSOMATOZ)
—Avc. Tavşan, sürek avıyla, arama avıyla ve tarama avıyla avlanır. Sürek avı, ovalık ve çalılık yerlerde köpeksiz olarak sarpçılarla yapılır. Arama avında, erkekler kaçıp dişiler oldukları yerde kaldıklarından daha çok dişilerle karşılaşılır; bu nedenle tavşanın koruma altına alındığı yerlerde arama avı yapılmamalıdır. Tarama avı, sarpçılarla avcıların dizilerek bir sıra halinde yöreyi taramalarıyla gerçekleştirilir.
—Kürkç. Tavşan derileri boyanmaya çok elverişlidir. Tavşan ve ona benzer bütün kürkler taklit edilebilir; kastor, su samuru, çinçilya, leopar ve samur. Çin ve Japonya, boyaması en kolay olan beyaz tavşanın başlıca üreticisidir.
—Sey. oy. Tavşanlar daha çok Ege adalarından gelmiş rum gençleriydi. Tavşan adının neden verildiği bilinmemekle birlikte tavşanın mimiklerine benzer yüz hareketleriyle dans ettiklerinden bu adı aldıkları sanılmaktadır. Çuhadan topuklara değin inen şalvar ve çuha camadan giyer, bellerine çok renkli bir şal sararlardı. Başlarında ufak, süslü bir külah bulunurdu. Kimi kez köçeklerle birlikte sahneye çıkarlardı.
—Zootekn. Evcil tavşan birçok ülkede eti, postu ve tüyleri için evlerde ve tavşan çiftliklerinde geniş çapta üretilmektedir. Erkeği ve dişisi 5-6 aylık olunca damızlık olarak kullanılabilir. Gebelik süresi 30 gündür Bir batında 7-8 yavru doğurabilir Üretimin başarılı olabilmesi için kafeslerin belli aralıklarla dezenfekte edilmesi ve yemliklerin düzenli olarak (ayda bir defa) temizlenmesi gereklidir. Büyük çaptaki üretimde kullanılan besin, karma yem tipindedir. Bileşiminde genellikle yonca unu, tahıl unu (yulaf, buğday), küspe (soya, ayçiçeği), mineral maddeler ve vitamin yer alır. Kimi ülkelerde tavşan eti, tüketimde önemli yer tutar. Yavrular yaklaşık olarak 80 günlükken ve 2,5 kg kadarken satışa sunulur. Tavşan eti üretiminde Rusya başta gelir, onu Fransa izler. Et için üretilen başlıca ırklar Yeni-Zelanda ve Kaliforniya tavşanları ile bunların melezleridir.
Post üretimi ikinci derecededir: Kürklük postlar renk ve çinçilya tipi ırklardan elde edilir. Tavşan tüyü üretimi Ankara tavşanlarına özgüdür; bu tavşanların çok uzun, ince ve güzel beyaz tüyleri yolunarak alınır.
TAVŞAN a Değerli ağaçlar üzerine ince oymalar işleyen usta; tahta oymacısı.
TAVŞAN, Orion'un güneyinde yer alan, güney yarıküresi takımyıldızı. En parlak yıldızı Arneb'inıkadiri 2,7'dir. ( GÖK haritası.)
1. Uzun kulaklı, uzun art bacaklı, uzunca gövdeli, çok hızlı koşucu Lepus cinsinden memeli hayvanların ortak adı. (Tavşangiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.]
Sponsorlu Bağlantılar
3. Tavşan bayırı aştı, iş işten geçti, fırsatlar kaçırıldı anlamında söylenir. || Tavşan bıyığı - TAVŞANBIYIĞI. || Tavşan dudağı. -TAVŞANDUDAĞI. || Tavşan boku, tavşan boku gibi ne kokar ne bulaşır, yararı da zararı da dokunmayan kimseler için kullanılır (kaba ). || Tavşan kam TAVŞANKANI. || Tavşan uykusu, hafif ve kuşkulu uyku, jj Tavşan yürekli, ürkek, korkak. || Tavşana kaç tazıya tut demek, birbirine karşıt tutumlar içinde olan her iki yanı ayrı ayrı yüreklendirmek. || Tavşanı araba ile avlamak, işini aceleye getirmeden soğukkanlı bir tutumla yapmak. || Tavşanın suyunun suyu, akrabalık ilişkisinin uzaklığını vurgulamak için söylenir.
—Dy. Tavşan ayağı, iki rayın kesişme noktasındaki göbeğin dışında bulunan iki parçadan her biri.
—Esk. sey. oy. Özel giysileri içinde dans eden genç erkeklere verilen ad (Tavşan oğlanı da denirdi.) [Bk. ansikl. böl.] || Tavşan raksı, tavşanın hareketlerini taklit ederek yapılan bir tür dans. (Sarayda cariyeler tarafından oynanan ve daha çok koşma, zıplama vb. figürlere dayanan zor bir oyundu. Bu raksı yapanlar geniş çuha şalvar ve mintan giyer, bellerine şal sararlardı. Zaman içinde çuha şalvarın yerini atlas, kuşağın yerini kemer aldı.)
—Hayvanc. Tavşan kümesi, evcil tavşanların yetiştirildiği yer. (Tavşan kümesleri, tavşanların küçük gruplar halinde barındırıldığı betondan ya da tahtadan yapılmış küçük bölmelerden oluşur; tavşan çiftlikleri ise daha büyük yapılardır.)
—Kasapl. Tavşan eti, kesim ağırlığına ulaşmış tavşanların gövde eti. (Sotesi, kızartması ve özellikle yahnisi yapılır.)
—Nük. müh. Işınlanacak örnekleri içeren ve reaktör kalbinden geçen bir boru içine sürülen küçük kap.
—Petr. san. Bir boruhattının iç çeperini kazımak ve temizlemek için, özel kapaklardan boruhattına sokulan, fırçalarla donatılmış küre.
—Süslem. sant. Taşvan ayağı, tezhipte altın tozlarını toplama ve süpürme işlemlerinde kullanılan fırça. (Bu işlem için gör ğunlukla tüylü tavşan ayağı kullanıldığından bu fırça da bu adla anılır.)
—Şahine. Tavşan postu, avcı" kuşları geri çağırmak için tavşan derisiyle hazırlanan yapma tavşan.
—Takvim. Tavşan yılı, müslümanlıktan önce Türkler’deki on iki yıllık hayvan takviminin dördüncü yılı.
—Telm. Tavşan ve kaplumbağa, La Fon- taine’in "Koşmak kâr etmez, vaktinde yola çıkmak gerek" öğüdü üzerine kurduğu masal (VI, x).
—Zool. Ada tavşanı ya da yumuşak tüylü tavşan, evcil ırkları da bulunan tavşan türü. (Bil. Oryctoga/us cun/cu/us; tavşangiller familyası.) [Bk. ansikl. böl.] || Patagon- ya tavşanı -> MARA. || Sıçrayıcı tavşan, Afrika’da Sahra’nın güneyinde yaşayan, kangurular gibi sıçrayarak yer değiştiren, arka bacakları çok güçlü, gececi ve kazıcı, kemirici küçük hayvan. (Bil. a. Pedetes capensis; sıçrartavşangiller familyası.)
—ANSİKL. Avrupa tavşanı (Lepus europaeus), daha sık tüylü, daha uzun kulaklı, arka ayaklarının daha güçli olmasıyla yabani tavşandan ayrılır. Ağırlığı yaklaşık 4 kg'dır. Yeraltı yuvası kazmadan, otlar arasında yuva yapar ve hemen hemen yalnızca buğdaygillerle beslenir. Erkeklerim özellikle ilkbaharda yaptıkları çıftleşççe kurları çok güzeldir. Dişiler2-fi yavruya par. Yavrular kısa sürede yuvadan ayrılır. Avrupa tavşanına hemen hemen bütün Avrasya’da rastlanır. Kar tavşanı (L. timidus) dağlarda ve İskandinavya’da bulunur. Kuzey Amerika daha küçük bedenli olan, kabuklularla beslenen raket ayaklı tavşanın (L. americanus) ve Büyük Okya- nus'a bakan cephede ve yarı çorak kesimde yaşayan kara kuyruklu tavşanın (L. californicus), ak kuyruklu tavşanın (L. tevvsen- di), antilop tavşanın (L. aileni) yurdudur Asya ve Afrika’da on beş kadar tür daha vardır; daha ender rastlanan bu türlerin başlıcaları, Sumatra'nın tropikal ormanlarında yaşayan Nesolagus netseheri ve Doğu Hindistan’daki Caprolagus hispidustur.
Ada tavşanı ya da yumuşak tüylü tavşan Batı Avrupa ve Kuzey Afrika kökenlidir; ama evcilleştirildikten sonra, insanlar tarafından hemen hemen dünyanın her yanına, özellikle Madeira ve Asor gibi adalara, Yeni -Zelanda'ya, Güney Amerika'ya ve Avustralya’ya götürülüp yaygınlaştırılmıştır; buralarda doğal düşmanlan bulunmadığı için korkunç sayıda çoğalmış tanm alanları için tam bir afet haline gelmiştir. Ada tavşanının kulakları esas tavşana göre daha kısadır; arka bacaklan uzun, kuvvetli ve koşmaya çok elverişlidir; kuyruğu kısa, postu makbul ve sık tüylüdür; kürk yapılan ender derileri taklit etmek için aranır. Yabani ada tavşanı 2 kg evcil ada tavşanı 6-7 kg çeker. Dişi ada tavşanı 30 günlük gebelik süresi nedeniyle yılda 5 ya da 6 kez doğurur ve her seferinde 3-8 yavru yapar, bu bakımdan çok hızlı çoğalır Yabani ada tavşanları çayırlarda ve orman açıklıklarında, yeraltında kazdıkları dehliz ağlarıyla birbirine bağlanan inlerde toplu halde yaşar. Doğal düşmanlarının (kurt, tilki, yaban kedisi, gelincik, yırtıcı kuşlar) azaldığı yerlerde tarıma çok büyük zarar verebilir: bu nedenle bazı ülkelerde ada tavşanlarına salgın bir anüs hastalığı bulaştırılarak mücadele edilmektedir. (MİKSOMATOZ)
—Avc. Tavşan, sürek avıyla, arama avıyla ve tarama avıyla avlanır. Sürek avı, ovalık ve çalılık yerlerde köpeksiz olarak sarpçılarla yapılır. Arama avında, erkekler kaçıp dişiler oldukları yerde kaldıklarından daha çok dişilerle karşılaşılır; bu nedenle tavşanın koruma altına alındığı yerlerde arama avı yapılmamalıdır. Tarama avı, sarpçılarla avcıların dizilerek bir sıra halinde yöreyi taramalarıyla gerçekleştirilir.
—Kürkç. Tavşan derileri boyanmaya çok elverişlidir. Tavşan ve ona benzer bütün kürkler taklit edilebilir; kastor, su samuru, çinçilya, leopar ve samur. Çin ve Japonya, boyaması en kolay olan beyaz tavşanın başlıca üreticisidir.
—Sey. oy. Tavşanlar daha çok Ege adalarından gelmiş rum gençleriydi. Tavşan adının neden verildiği bilinmemekle birlikte tavşanın mimiklerine benzer yüz hareketleriyle dans ettiklerinden bu adı aldıkları sanılmaktadır. Çuhadan topuklara değin inen şalvar ve çuha camadan giyer, bellerine çok renkli bir şal sararlardı. Başlarında ufak, süslü bir külah bulunurdu. Kimi kez köçeklerle birlikte sahneye çıkarlardı.
—Zootekn. Evcil tavşan birçok ülkede eti, postu ve tüyleri için evlerde ve tavşan çiftliklerinde geniş çapta üretilmektedir. Erkeği ve dişisi 5-6 aylık olunca damızlık olarak kullanılabilir. Gebelik süresi 30 gündür Bir batında 7-8 yavru doğurabilir Üretimin başarılı olabilmesi için kafeslerin belli aralıklarla dezenfekte edilmesi ve yemliklerin düzenli olarak (ayda bir defa) temizlenmesi gereklidir. Büyük çaptaki üretimde kullanılan besin, karma yem tipindedir. Bileşiminde genellikle yonca unu, tahıl unu (yulaf, buğday), küspe (soya, ayçiçeği), mineral maddeler ve vitamin yer alır. Kimi ülkelerde tavşan eti, tüketimde önemli yer tutar. Yavrular yaklaşık olarak 80 günlükken ve 2,5 kg kadarken satışa sunulur. Tavşan eti üretiminde Rusya başta gelir, onu Fransa izler. Et için üretilen başlıca ırklar Yeni-Zelanda ve Kaliforniya tavşanları ile bunların melezleridir.
Post üretimi ikinci derecededir: Kürklük postlar renk ve çinçilya tipi ırklardan elde edilir. Tavşan tüyü üretimi Ankara tavşanlarına özgüdür; bu tavşanların çok uzun, ince ve güzel beyaz tüyleri yolunarak alınır.
TAVŞAN a Değerli ağaçlar üzerine ince oymalar işleyen usta; tahta oymacısı.
TAVŞAN, Orion'un güneyinde yer alan, güney yarıküresi takımyıldızı. En parlak yıldızı Arneb'inıkadiri 2,7'dir. ( GÖK haritası.)
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
