Saplantılı Nedir?

SAPLANTILI sıf. Belli bir saplantısı olan kimse için kullanılır.

—Psik. Saplantılı nevroz, en belirgin belirtileri, zorlayıcı özellik taşıyan saplantılı düşünceler ve edimler olan ruhsal rahatsızlık. (Bk. ansikl. böl.)

—ANSİKL. Psik. Saplantılı nevroza özgü savunma mekanizmalarının başlıcaları, yalıtım ve geriye dönük geçersizleştirmedir. Saplantılı kişinin anal karakterini meydana getiren oluşumlar, kuşku, akılsallaştırma, aşırı titizlik ve ertelemeciliktir. Freud’a göre saplantılar, çocukluktaki bir cinsel yaşantıya (cinsel bir saldırının izlediği bir baştan çıkarma) ilişkin kılık değiştirmiş serzenişlerdir. Bunlar, hastanın yaşam bütününden kopuk tasarımlar ve affektler olarak bastırma dışında yeniden ortaya çıkarlar. Düşünce düzeyinde, kuşku, duraksama, belli bir düşünceye takılma; eylem düzeyinde ise, titizlik, kalıp davranışlar, aşırı sakınganlık, bunun örnekle ridir. Bunların doğurduğu kısıtlamalar, cinsel doyumdan kaçınmayı sağlar ve hem yasaklama hem de buyruk (tiksinti uyandırmayan acımasız ya da müstehcen hareketler) olarak etki gösterir. Saplantılı kişinin davranışlarındaki iki yanlılık, bundan ileri gelir.