Senyörlük Nedir?
SMD MiSiM
SENYÖRLÜK a, Tar.
1. Bir erkeğin, senyörü olduğu toprak üzerindeki hakkı, erki, yetkesi.
2. Topraktan ayrı olarak, bir toprak üzerindeki feodal haklar, tabilik ve metbuluk ilişkileri.
3. Üzerinde senyörlük erkinin yerine getirildiği toprak.
4. Ortaçağ’da İtalya'da kent yönetimi (örn. Floransa senyörlüğü).
—AnsIkl. Fransa'da senyörlük. Kökeninde derebeylik"e bağlanırsa da, fief'ten farklıdır ve Ancien Rögime’in sonunda yalnızca soylu toprak anlamına geliyordu. Ortaçağ’da iki tür senyörlük vardı: mülk senyörlüğünde senyör, toprağı işleyen köle ya da özgür kişilerden vergi ya da angarya talep eden, yargı ve asayiş haklarını giderek genişleten bir toprak sahibiydi; diğeri ise, yalnızca toprak mülkiyetiyle sınırlı değildi, otoritenin giderek zayıflaması karşısında senyör, belli bir toprağın tümü üzerinde yönetim ve yargı yetkisine sahip olmuştu.
• Italyan senyörlüğü. Senyörlük (ital. signoria) Ortaçağ Italyası kentlerinde en üst düzeydeki yönetici sınıfı oluşturuyordu. XIII. yy.’da komünlerde meydana gelen bunalımı çözmek için ortaya çıktı ve çeşitli türlere ayrıldı: hayatı boyunca görevde kalan bir baş yargıç ya da halk yöneticisinin tek ve resmi yüksek görevi (Milano'da Visconti, Verona'da Ezzelino da Romano); uzun bir süre yetkisini kullanan askeri bir komutanın egemenliğini (Alessandria'da Monferrato sülalesinden Guglielmo VII); etkin bir yurttaş (Floransa’ da Mediciler) tarafından ele geçirilen fakat belli bir unvanı olmayan, eski komünal kuruluşların yanı sıra ortaya çıkan ve güçlü bir yurttaş (örn. Floransa'da Mediciler) tarafından belli bir unvan olmaksızın elde edilen yetke ya da kendini zorla kabul ettirmeyen fakat bir komünün, koruyucu bulmak ve içerde bir hakem sahibi olmak amacıyla kendini sattığı ya da verdiği kudretli bir yabancı kişiliğin (imparatorluk naibi, papa ya da kral) görevi. Senyörlük sahibi, erklerin tümünü elinde tutmaya, görevinde ömür boyu kalmaya ve komşu kentleri de sahiplenmeye çalışırdı. Bu niteliklerinden dolayı XIV.-XV. yy.’larda senyörler, prenslerle bir tutuldu. Venedik senyörlüğü ise, bir dogeluk, Küçük Konsey ve Ouarantia’nın üç şefini içeren bir yönetim örgütüydü.
1. Bir erkeğin, senyörü olduğu toprak üzerindeki hakkı, erki, yetkesi.
Sponsorlu Bağlantılar
3. Üzerinde senyörlük erkinin yerine getirildiği toprak.
4. Ortaçağ’da İtalya'da kent yönetimi (örn. Floransa senyörlüğü).
—AnsIkl. Fransa'da senyörlük. Kökeninde derebeylik"e bağlanırsa da, fief'ten farklıdır ve Ancien Rögime’in sonunda yalnızca soylu toprak anlamına geliyordu. Ortaçağ’da iki tür senyörlük vardı: mülk senyörlüğünde senyör, toprağı işleyen köle ya da özgür kişilerden vergi ya da angarya talep eden, yargı ve asayiş haklarını giderek genişleten bir toprak sahibiydi; diğeri ise, yalnızca toprak mülkiyetiyle sınırlı değildi, otoritenin giderek zayıflaması karşısında senyör, belli bir toprağın tümü üzerinde yönetim ve yargı yetkisine sahip olmuştu.
• Italyan senyörlüğü. Senyörlük (ital. signoria) Ortaçağ Italyası kentlerinde en üst düzeydeki yönetici sınıfı oluşturuyordu. XIII. yy.’da komünlerde meydana gelen bunalımı çözmek için ortaya çıktı ve çeşitli türlere ayrıldı: hayatı boyunca görevde kalan bir baş yargıç ya da halk yöneticisinin tek ve resmi yüksek görevi (Milano'da Visconti, Verona'da Ezzelino da Romano); uzun bir süre yetkisini kullanan askeri bir komutanın egemenliğini (Alessandria'da Monferrato sülalesinden Guglielmo VII); etkin bir yurttaş (Floransa’ da Mediciler) tarafından ele geçirilen fakat belli bir unvanı olmayan, eski komünal kuruluşların yanı sıra ortaya çıkan ve güçlü bir yurttaş (örn. Floransa'da Mediciler) tarafından belli bir unvan olmaksızın elde edilen yetke ya da kendini zorla kabul ettirmeyen fakat bir komünün, koruyucu bulmak ve içerde bir hakem sahibi olmak amacıyla kendini sattığı ya da verdiği kudretli bir yabancı kişiliğin (imparatorluk naibi, papa ya da kral) görevi. Senyörlük sahibi, erklerin tümünü elinde tutmaya, görevinde ömür boyu kalmaya ve komşu kentleri de sahiplenmeye çalışırdı. Bu niteliklerinden dolayı XIV.-XV. yy.’larda senyörler, prenslerle bir tutuldu. Venedik senyörlüğü ise, bir dogeluk, Küçük Konsey ve Ouarantia’nın üç şefini içeren bir yönetim örgütüydü.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
