Stereotipi Nedir?
SMD MiSiM
STEREOTİPİ a. (fr. stereotypıe) Matbaac. Matrisler yardımıyla kalıpların, metinlerin ve tipografi klişelerinin çoğaltılmasını sağlayan klişecilik dalı. (Bk. ansikl. böl.)
—Nöropsikol. Konuşma stereotipisi, çok az sayıda sözcüğün biteviye yinelenmesi. Sözyitimine uğramış olanlarla akıl dengesi bozuk olanlarda söz dağarcığının küçülmesi sonucudur.
—Psik. Ses, sözcük, hareket ve jestlerin sürekli, nedensiz, otomatik ve durumla uyumsuz bir biçimde tekrarlanması. (Stereotipilere en çok çocuk psikozlarında ve katatonide rastlanır.)
—ANSİKL. Matbaac. 1700'e doğru, parisli basımcı Valleyre, kilden bir kalıp içine bakır döktü ve bir dua kitabı takviminin basımı için klişeler elde etti. Sonra VVilliam Ged, daha sonra lord Stanhope alçı kalıp çıkarmayı denediler. Çukur matrislerle dizgi dizen Herhan'ın yöntemini kullandıktan sonra Didot da aynı şeyi yaptı. 1829'da, Claude Genoux, Lyon'da, kil tabakalarıyla almaşık bir biçimde dizilmiş kâğıt yapraklarıyla kalıp almayı tasarladı. Birkaç ayrıntı dışında, stereotipi kesin biçimini aldı: karton kalıp ve bir döküm kalıbı içerisine sokulmuş bu kalıba metalin dökümü. Kalıp alma işi preste, dizgi ya da büyük tramlı klişe halindeki tipografi kalıbının görüntüsünü çukur olarak alabilecek kadar esnek bir karton olan matris üzerinde gerçekleştirilir. Matris, düz ya da kamburlaştırılmış, bir döküm kalıbı içerisine yerleştirilir ve içine kurşun-antimon -kalay alaşımı dökülür. Böylece elde edilen klişe, düzse üstten rendelenir, kambur- laştırılmışsa içi perdahlanır ve kenarları pahlanır. Bazen de, yüzeyi bir nikel elektrolitik katmanıyla güçlendirilir.
Hızlı bir yöntem olan stereotipi, uzun zaman, baskı sayısı büyük sıradan işlerin basımında kullanıldı. Gazetelerin basımı için tipografi rotatiflerinin ortaya çıkmasıyla önemini yitirdi.
Sponsorlu Bağlantılar
—Psik. Ses, sözcük, hareket ve jestlerin sürekli, nedensiz, otomatik ve durumla uyumsuz bir biçimde tekrarlanması. (Stereotipilere en çok çocuk psikozlarında ve katatonide rastlanır.)
—ANSİKL. Matbaac. 1700'e doğru, parisli basımcı Valleyre, kilden bir kalıp içine bakır döktü ve bir dua kitabı takviminin basımı için klişeler elde etti. Sonra VVilliam Ged, daha sonra lord Stanhope alçı kalıp çıkarmayı denediler. Çukur matrislerle dizgi dizen Herhan'ın yöntemini kullandıktan sonra Didot da aynı şeyi yaptı. 1829'da, Claude Genoux, Lyon'da, kil tabakalarıyla almaşık bir biçimde dizilmiş kâğıt yapraklarıyla kalıp almayı tasarladı. Birkaç ayrıntı dışında, stereotipi kesin biçimini aldı: karton kalıp ve bir döküm kalıbı içerisine sokulmuş bu kalıba metalin dökümü. Kalıp alma işi preste, dizgi ya da büyük tramlı klişe halindeki tipografi kalıbının görüntüsünü çukur olarak alabilecek kadar esnek bir karton olan matris üzerinde gerçekleştirilir. Matris, düz ya da kamburlaştırılmış, bir döküm kalıbı içerisine yerleştirilir ve içine kurşun-antimon -kalay alaşımı dökülür. Böylece elde edilen klişe, düzse üstten rendelenir, kambur- laştırılmışsa içi perdahlanır ve kenarları pahlanır. Bazen de, yüzeyi bir nikel elektrolitik katmanıyla güçlendirilir.
Hızlı bir yöntem olan stereotipi, uzun zaman, baskı sayısı büyük sıradan işlerin basımında kullanıldı. Gazetelerin basımı için tipografi rotatiflerinin ortaya çıkmasıyla önemini yitirdi.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
