Parakete Nedir?
SMD MiSiM
PARAKETE ya da PARAKA a. (ital. barchetta'dan). Denize.
1. Geminin su yüzeyindeki hızını ölçmede kullanılan alet. (Eşanl. LOG.) [Bk. ansikl. böl.)
2. Parakete atmak, paraketeyi denize bırakmak. || Parakete denk tekeri, parakete savlosu yardımıyla, parakete pervanesınoen gelen dönüş hareketinin parakete sayacına düzgün ve doğrusal bir hareket olarak ulaşmasını sağlayan dört parmaklı demir tekerlek. || Parakete düğümü, adi parakete savlosuna belirli aralıklarla atılan düğümlerden her biri. || Parakete hesabı, bir geminin, herhangi bir zamanda parakete sayacına göre saptanan mevkisi. || Parakete kancası, uskuriu paraketelerde, savloyu, parakete denk tekerine ve onun çımasındaki parakete sayacına takmak için, pirinçten yapılmış özel kanca. || Parakete lokması, parakete pervanesi ile parakete savtosunu birbirine bağlayan ve pervanenin suya batmasını sağlayan mekik biçiminde pirinç parça. || Parakete pabucu, parakete sayacını, gemi küpeştesine tutturmaya yarayan yuva. || Parakete pervanesi, gemi süratinden kaynaklanan ileri hareketle, parakete sayacının makinesini çalıştıran, uzun bir gövdeye kavisli olarak bağlanmış dört kanatlı pervane. || Parakete savlosu, uskuriu paraketelerde, parakete pervanesinin hareketini parakete sayacına ileten özel bükümlü halat.
—Parakete tahtasına tutturulan ve parakete atıldığında kolayca açılabilmesi için bir halat dolabına sarılan ince halat. || Parakete sayacı, bir büyük kadran ile aynı kadran üzerine yerleştirilmiş iki küçük kadrandan oluşan gösterge. (Ana kadran yüze bölünmüştür; her bölüm bir mildir. Küçük kadranlardan biri 1/10 mili, diğeri ise 1 000 mile kadar geçilen uzaklığı gösterir.) || Parakete tahtası, yaptığı dirençle parakete savlosunun açılmasını sağlayan, üçgen biçiminde, kurşun safralı tahta. || Parakete toplamak, denize bırakılmış paraketeyi, savlosunu çekerek gemiye almak. || Adi parakete, safralı Jbir tahta ile üzerinde düğümler bulunan bir savlodan oluşan basit parakete.|| Borda paraketesi, geminin kıç tarafı yerine bordaya düşey olarak yerleştirilmiş bir bumbanın ucundan atılan mekanik parakete || Uskuriu (pervaneli) parakete, hız etkisiyle dönen bir pervane nin devirlerini taksimatlı bir kadran üzerine kaydeden parakete.
—Balıkç. Denizde ve tatlısularda balık avlamak için kullanılan ve uçlarına iğneler takılmış kösteklerle donanan uzun olta ipi. (Av sırasında parakete dibe oturabilir ya da mantarlarla dibe oturması engellenebilir. Paraketeyle daha çok dip balıkları, yassı balıklar, mığrıbalıkları, küçük köpekbalıkları ve tonbalığıgiller [yüzen paraketeyle] avlanır.) || Balık avlamaya yarayan, özellikle bir bedenden (iğneler takılmış köstekleri taşır) oluşan her çeşit dip oltasına verilen ad. (Kösteklerin iğneleri birbirlerine takılmayacak kadar aralıklı bağlanır. Köstekler ya dibe oturacak biçimde düzenlenir ya da köstek üzerine iğneye yakın yerleştirilmiş bir mantar sayesinde su içinde dibe yakın ve yüzer durumda tutulur.) || Parakete avcılığı, parakete ile avlanma. || Parakete çavalyesi, büyük dip oltalarının içine toplandığı, kenarı mantarla donatılmış sepet. (Karışmalarını engellemek için iğneler mantara saplanır.) || Dip paraketesi, su dibinde duran, kösteklı (üzerine iğne bağlanmıştır), mantarsız oltalar topluluğu. || Su üstü paraketesi ya da yüzen parakete, orta sularda avlanmaya yarayan, her kösteğin bedenle birleştiği yere bir mantar (ya da yüzdürücü) bağlanmış parakete.
—ANSİKL. Adi parakete, bir tarafı safralı ve su içinde sabit bir nokta oluşturan üçgen biçiminde bir şamandıra ile kazayağı biçiminde bir halatla şamandıraya bağlanan bir savlodan meydana gelir. Bu savlo, deniz milinin 1/120'sine eşit aralıklarla yerleştirilmiş düğümler taşır. Bu paraketeyi kullanmak için şamandıra arkadan geminin dümen suyuna bırakılır ve savlo açılmaya başlar; birinci düğüm geçince, 30 saniyelik bir kum saati ters çevrilir. 30 saniye içinde geçen düğüm sayısı, mil olarak saatteki hıza, yani deniz mili olarak hıza karşılık gelir. Günümüzde, bu ilkel paraketenin yanı sıra, XIX. yy.'ın ortasından bu yana kullanılmakta olan uskurlu parakete artık terk edilmiştir. Modern paraketeler üç tiptir ve üç değişik ilkeye göre çalışır: hıza bağlı basınç (Pitot tüpü), pervaneli ya da palalı bir rotorun manyetik vurumları, Doppler etkisi.
1. Geminin su yüzeyindeki hızını ölçmede kullanılan alet. (Eşanl. LOG.) [Bk. ansikl. böl.)
Sponsorlu Bağlantılar
—Parakete tahtasına tutturulan ve parakete atıldığında kolayca açılabilmesi için bir halat dolabına sarılan ince halat. || Parakete sayacı, bir büyük kadran ile aynı kadran üzerine yerleştirilmiş iki küçük kadrandan oluşan gösterge. (Ana kadran yüze bölünmüştür; her bölüm bir mildir. Küçük kadranlardan biri 1/10 mili, diğeri ise 1 000 mile kadar geçilen uzaklığı gösterir.) || Parakete tahtası, yaptığı dirençle parakete savlosunun açılmasını sağlayan, üçgen biçiminde, kurşun safralı tahta. || Parakete toplamak, denize bırakılmış paraketeyi, savlosunu çekerek gemiye almak. || Adi parakete, safralı Jbir tahta ile üzerinde düğümler bulunan bir savlodan oluşan basit parakete.|| Borda paraketesi, geminin kıç tarafı yerine bordaya düşey olarak yerleştirilmiş bir bumbanın ucundan atılan mekanik parakete || Uskuriu (pervaneli) parakete, hız etkisiyle dönen bir pervane nin devirlerini taksimatlı bir kadran üzerine kaydeden parakete.
—Balıkç. Denizde ve tatlısularda balık avlamak için kullanılan ve uçlarına iğneler takılmış kösteklerle donanan uzun olta ipi. (Av sırasında parakete dibe oturabilir ya da mantarlarla dibe oturması engellenebilir. Paraketeyle daha çok dip balıkları, yassı balıklar, mığrıbalıkları, küçük köpekbalıkları ve tonbalığıgiller [yüzen paraketeyle] avlanır.) || Balık avlamaya yarayan, özellikle bir bedenden (iğneler takılmış köstekleri taşır) oluşan her çeşit dip oltasına verilen ad. (Kösteklerin iğneleri birbirlerine takılmayacak kadar aralıklı bağlanır. Köstekler ya dibe oturacak biçimde düzenlenir ya da köstek üzerine iğneye yakın yerleştirilmiş bir mantar sayesinde su içinde dibe yakın ve yüzer durumda tutulur.) || Parakete avcılığı, parakete ile avlanma. || Parakete çavalyesi, büyük dip oltalarının içine toplandığı, kenarı mantarla donatılmış sepet. (Karışmalarını engellemek için iğneler mantara saplanır.) || Dip paraketesi, su dibinde duran, kösteklı (üzerine iğne bağlanmıştır), mantarsız oltalar topluluğu. || Su üstü paraketesi ya da yüzen parakete, orta sularda avlanmaya yarayan, her kösteğin bedenle birleştiği yere bir mantar (ya da yüzdürücü) bağlanmış parakete.
—ANSİKL. Adi parakete, bir tarafı safralı ve su içinde sabit bir nokta oluşturan üçgen biçiminde bir şamandıra ile kazayağı biçiminde bir halatla şamandıraya bağlanan bir savlodan meydana gelir. Bu savlo, deniz milinin 1/120'sine eşit aralıklarla yerleştirilmiş düğümler taşır. Bu paraketeyi kullanmak için şamandıra arkadan geminin dümen suyuna bırakılır ve savlo açılmaya başlar; birinci düğüm geçince, 30 saniyelik bir kum saati ters çevrilir. 30 saniye içinde geçen düğüm sayısı, mil olarak saatteki hıza, yani deniz mili olarak hıza karşılık gelir. Günümüzde, bu ilkel paraketenin yanı sıra, XIX. yy.'ın ortasından bu yana kullanılmakta olan uskurlu parakete artık terk edilmiştir. Modern paraketeler üç tiptir ve üç değişik ilkeye göre çalışır: hıza bağlı basınç (Pitot tüpü), pervaneli ya da palalı bir rotorun manyetik vurumları, Doppler etkisi.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
