Nekroz Nedir?

NEKROZ a. (fr. necrose; yun. nekrosis, ölmüşlük’ten).
1. Canlı maddenin başından geçen ve onu ölüme götüren fiziksel -kimyasal ve kimyasal düzeyde değişiklik.
2. Organizmanın geri kalan kısmı yaşamaya devam ettiği halde, bir dokuda, bir organda ya da anatomik bir bölgede meydana gelen doku ya da hücre ölümü. (Bk. ansikl. böl.)

—Bitki patol. Bitkisel dokuların siyahlaşması ve kurumasıyla belirgin hastalık belirtisi.

—Dişç. cerr. Dişözü nekrozu, dişözünün ölmesi. (Kullanılan arsenik III oksit dişözü damarlarında tromboz ve nekrobiyoz yaparak doku ölümüne yol açar. Ölü dokular duyarsız olduğu için de rahatça pul- pektomi yapılabilir.)

—Kardiyol. Miyokart nekrozu, MİYOKART ENFARKTÜSÜ’'nün eşanlamlısı.

—Nefrol. Korteks nekrozu, akut böbrek yetmezliğiyle ihtilat yapabilen böbrek korteksi nekrozu.

—Patol. Akut karaciğer nekrozu, karaciğer parankimasının akut iskemili lezyonu. (Karaciğer hücrelerinin ölümüne neden olan nekroz ani ve hızlı bir iltihaplanmadan [subakut karaciğer iltihabı] ya da karaciğer atardamar ve toplardamarlarındaki bir tıkanmadan ileri gelebilir.)

—ANSİKL. Nekrozun nedenleri çeşitlidir: iskemi nekrozu (aseptik nekrobiyoz) kan dolaşımının yerel olarak duraklamasından (spazm, amboli, tromboz) ileri gelir; kol ve bacaklarda “kuru kangren" yapar; yerel olarak uygulanan ilaçlar (cıva siyanür, damar büzücüler, vb.) ve fiziksel etkenler de (ısı, elektrik) nekroza neden olabilir; enfeksiyon nekrozları, stafilokokların, anaerobi mikropların, vb. yaptığı enfeksiyonlarda görülür.
• Hücre nekrozu, ana lezyondur; gerek hücre erimesi (sıvılaşma nekrozu), gerek pıhtılaşma nekrozu biçiminde görülür. Sitosteatonekroz, akut pankreatitlerde periton epiploonlarındaki yağ dokusunun özel bir nekroz tipidir; hasta bölgelerde "mum lekesi” görünümü biçiminde belirir.
•Doku nekrozu, az çok önemli bir bölge hastalanır hastalanmaz ortaya çıkar; deride, yerel bir doku ölümüyle sonuçlanır ve orada bir eskar oluşur. Eskardan sorumlu damar bozukluklarına enfeksiyon olguları da karışabilir, ama bunlar çoğunlukla nekrozun ihtilaflarıdır.
Kemiklerde nekroz ya parçalı kırıklardan, ya da stafilokok enfeksiyonlarından (osteomiyelitler) ileri gelir; bu durumda nekroza uğramış bölgeler "sekestrum” adını alır; ölü dokuların kendiliğinden yok olması nadir görülür; bu dokular inatçı iltihaplara neden olur.
Bazı nekrozların, mikroplara bağlı (peynirsi tüberküloz nekrozu, anaerobi mikropların yaptığı kangren nekrozları) ya da ilgili dokuların yapısına bağlı (kanamalı nekrozlar) özel karakterleri vardır. Bazı nekroz odakları dışa atılır (eskarın düşmesi); kimisi sulanır, apseye ya da kaverne dönüşür; kimisi kistleşir ve kireçlenebilir.