Arama

Nesih Nedir?

Güncelleme: 30 Aralık 2015 Gösterim: 881 Cevap: 0
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
30 Aralık 2015       Mesaj #1
Safi - avatarı
SMD MiSiM
NESİH a. (ar. nesh). Esk.
1. Kaldırma, hükümsüz bırakma.
Sponsorlu Bağlantılar
2. Herhangi bir şeyi, bir yere olduğu gibi kopya etme.

—Hat. Aklâmı sitte denilen altı tür yazıdan biri. (Nesih yazı da denir.) [Bk. ansikl. böl.]

—isi. Kuran’ın sonra inen bir ayetinin, önce inmiş bir ayetteki yargıyı (hükmü) değiştirip ortadan kaldırması. || Nesh ül-ayet bi’l-ayet, Kuran'ın bir ayeti yerine başta bir ayetin inerek ilk ayetin yargısını ortadan kaldırması.

—ANSİKL. Hat. Kûfi yazının yerini aldığı için bu adla anıldığı sanılan nesih yazının ilk örneklerine Hz. Muhammet döneminde rastlanmaktadır; onun komşu ülkelerin hükümdarlarına yolladığı mektuplardaki yazılar (VII. yy.), kûfi ile nesih arasında bir özelliğe sahipti. Bu tarihten sonra, günümüze değin kitapların yazılmasında kullanılan ve sülüs yazının çok küçük biçimini andıran nesih, Abbasiler döneminde, X. yy. başlarında, ünlü vezir ve hattat ibni Mukle (öl. 940) tarafından geliştirildi ve kûfi yazının havasından kurtulmaya başladı, ibni Bevvab tarafından belirgin bir karakter kazandırılan bu yazı son abbasi halifesi Mustasım’ın saray hattatı Yâkut-ı Mustasımi’nin elinde güzelleşti; estetik gelişimini türk ve iranlı hattatların yazılarında sürdürdü. Yakut'un ölümünden sonra (1298) iranlı hattatlar onun okulunu bir ölçüde geliştirdilerse de üslubundan ayrılmadılar. Şafeviler dönemindeyse (XVII. yy.) nesih İranlılar’ın ana yazıları olan nestalik'in özelliğine büründü (bugün de aynı biçimde yazılmaktadır). Buna karşılık Yakut’un üslubu Anadolu'da AmasyalI Şeyh Hamdullah’ın çalışmalarıyla değişikliğe uğradı ve türk nesih yazı okulu oluştu (Şeyh Hamdullah okulu da denir). Aynı dönemde Ahmet Karahisari, Yakut'un okulunu sürdürdüyse de, bu üslubu benimseyenlerin azlığı yüzünden, zamanla yerini Şeyh Hamdullah’ın üslubuna bıraktı. XVII. yy.'da Hafız Osman Şeyh Hamdullah'ın da eksiklerini tamamlayarak nesih yazıyı güzelliğinin zirvesine ulaştırdı. Birçok türk ve arap hattat onun üslubunu sürdürmüştür(en ünlü temsilcileri Şevki Efendi, Kâmil Akdik, Halim Ûzyazıcı ve Hamit Aytaç’tır). İran okulu, bu ülkenin D'sundaki İslam ülkelerinde etkili oldu, iranlılar'ın en ünlü nesih hattatı Ahmet Neyrizî'dir (XVIII. yy.).

Kaynak: Büyük Larousse

X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.