Mangır Nedir?

MANGIR a.
1. Esk. Akçenin dörtte biri değerinde bakır sikke; fülüs.
2. Nargile lülesine konulmak için kömür tozundan yapılan, çabuk tutuşan tavla pulu biçiminde nesne.
3. Arg. Para: Cebinde mangırın kaldı mı?

—ANSİKL. Nümism. Osmanh döneminde ilk bakır paralar, Murat I zamanında bastırılmıştır (Cevdet tarihi’nde Orhan Bey zamanında da bastırıldığı belirtilirse de bu sikkelerden örnekler günümüze ulaşmamıştır). Mustafa II ve ondan sonraki padişahlar zamanında pirinçten kesilen sikkelere kızıl mangır denilmiştir. Başlangıçta 24 mangır bir akçe değerindeydi, daha sonra 1 akçe 8, 4, 2 mangıra düşmüş, sonunda bir akçe bir mangır olmuştur. Bir okka bakırdan 800 mangır kesiliyordu. Bunların ayar ye ağırlıkları düzenli olmamıştır. 1633’te İran seferi sırasında İstanbul’dan Mısır'a gönderilen on iki kantar bakırdan fülüs adlı bakır paralar kestirilmiştir. XVIII. yy. ortalarından sonra mangırlara bakır para, nuhasakçe, sıkkei nu- hassiye denilmiştir. XIX. yy. başlarında ise alışverişte çürük akçe de denilmiştir. XX. yy. başlarındaki tashihi sikke kararından sonra 10 paralık birim, mangır olarak belirlenmiştir.