Mirasçı Nedir?
SMD MiSiM
MİRASÇI a.
1. Miras bırakanın ölümüyle onun hak ve borçlarını devralan kişi; kalıtçı, vâris: Bunca mirasçıya birkaç parça tarla kaldı. (Bk. ansikl. böl.)
2. Bir şeyi örnek alarak sürdüren, devam ettiren kim se: Bu politikanın mirasçıları.
-Med. huk. Atanmış mirasçı, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufuyla mirasçı olmuş kişi. (Mansup mirasçı da denir.) || Mahfuz hisseli mirasçı, miras payının belirli bir bölümüne dokunulamayan yasal mirasçı. (Saklı paylı mirasçı da denir.) [Bk. ansikl. böl.] || Yasal ya da kanuni mirasçı. miras bırakanın ölümüyle, herhangi bir işleme gerek olmadan, yasa uyarınca mirasçı olan kişi. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Med. huk. Mirasçı olabilmek için medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olmak yeterlidir. Her gerçek ve tüzel kişi mirasçı olabilir. Hatta sağ doğmak koşuluyla ceninde mirasçı olur. Türk hukuk sisteminde mirasçı bırakmadan ölen kişinin mirası devlete geçer. Yasaya göre mirasçılar miras bırakanın “külli halefi” olurlar. Miras bırakanın ölümüyle onun tüm hak ve yükümlülükleri bir bütün olarak mirasçılara geçer.
• Mahfuz hisseli mirasçı. Mahfuz hisseli (saklı paylı) mirasçılar, miras bırakanın kan hısımlarından bazıları ve onun sağ kalan eşidir. Miras bırakanın mahfuz hisseli kan hısımları onun füruu (altsoyu), ana babası ve kardeşleridir.
Yasaya göre bunların mahfuz hisselerinin oranı şöyledir:
1, füru için miras hakkının dörtte üçü,
2. baba ve ana için miras hakkının yarısı;
3. erkek ve kız kardeşlerden her biri için miras haklarının dörtte biri (Türk med. k. md. 453).
Sağ kalan eşin mahfuz hisse oranı birlikte mirasçı olduğu öteki yasal mirasçılara göre değişiklik gösterir. Eğer sağ kalan eş tek başına mirasçı ise mirasın yarısı onun mahfuz hissesidir. Öteki mirasçılarla bir likte mirasçı olan sağ kalan eşin mahfuz hissesi mirastan alacağı mülkiyet hakkıdır Örneğin sağ kalan eş, miras bırakanın ana babası ile birlikte mirasçı olduğu zaman terekenin dörtte birinin mülkiyet hakkını alır Bu oran aynı zamanda onun mahfuz hissesidir.
Miras bırakan, mahfuz hisse üzerinde bir tasarrufta bulunamaz, bu hisselere dokunamaz. Eğer yapacağı bir tasarrufla mahfuz hisselere dokunursa bu tasarruflara karşı tenkis* davası açılabilir.
• Yasal mirasçı Miras bırakanın yasal mirasçıları şunlardır:
1. kan hısımları;
2. evlatlık ve onun füruu;
3. sağ kalan eş; devlet. Yasal mirasçı, mirasçılığı doğrudan doğruya yasaya dayanan kişidir. Kan hısımlığına dayanan mirasçılıkta miras hakkı "zümre”lere göre belirlenir Buna “paran- tel sistemi” denilir. Bu sistem, kuşakların birbirini izlemesine dayanır. Parantel deyince, bir asıl ve ondan inen kuşaklar anlaşılır. En yakın ortak, bir asıldan inen kan hısımları bir parantel oluşturur. Birinci parantel miras bırakan ve ondan inenlerdir.
Türk miras hukuku sisteminde üç zümre yer alır:
1. füru (altsoy);
2. baba ve ana;
3. büyükbaba ve büyükanne (Bk. şekil 1). Son yıllara kadar, Türk Medeni kanunu'nun 442’ci maddesine göre yasal mirasçılar arasında yer alan
4. zümre (büyükbaba ve büyükananın baba ve anaları), bu maddenin 14 kasım 1990 tarih ve 3678 sayılı kanunun 31. maddesiyle kaldırılması sonucu ortadan kalkmıştır (tik. şekil 5).
Miras oırakanın oırıncı dereceden mirasçıları, yani birinci zümre onun füruu’ dur (altsoyu). Füru, bir kimsenin dölünden gelen, çocuklar ve onların çocuklarından oluşan soy dizisidir. Çocuklar eşit miras payı alırlar. Miras bırakandan önce ölmüş olan çocukların yerine her tabakada (göbekte) ardıllık (halefiyet) yoluyla mirasçı olan altsoyları geçer (Türk med. k. md. 439). Aynı zümre içinde çocuklar, torunlar, torun çocukları varsa, miras önce çocuklara geçer (Bk. şekil 2).
Miras bırakanın altsoyu yoksa, baba ve annesi mirasçı olur; bunlar eşit miras payı alırlar Miras bırakandan önce ölmüş olan baba ve annenin yenne, her tabakada, ardıllık yoluyla mirasçı olan altsoyları geçer Bir tarafta hiç mirasçı yoksa, tüm miras öbür taraftaki mirasçılara geçer.
ikinci zümreye bağlı qlan mirasçılar anne-baba, kardeşler, yeğenler, onların çocuklarıdır. Bu zümrede iki taraf ve iki parantel bulunur: baba ve anne paranteli (Bk. şekil 3).
Üçüncü zümre, büyükanne ve büyükbabalar zümresidir (Bk. şekil 4). Altsoyu (füruu), baba ve annesi ve bunların altsoyu olmayan miras bırakanın mirası, bû yükbaba ve büyükannelerdir; bunlar eşit miras payı alırlar. Miras bırakandan önce ölmüş olan büyükbaba ve büyükannenin yerine, her tabakada (göbekte) ardıllık yoluyla mirasçı olan altsoyları geçer. Baba ya da anne tarafından olan büyükbaba yarısını alırdı. Ancak sözü edilen maddede, 14 kasım ıy90 tarih ve 3678 sayılı yasayla yapılan değişiklik sonucu, nesebi sahih olmayan hısımlar, nesebi sahihlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte birini, miras bırakanın ana ve baba veya bunların füruu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısını alır. Miras bırakanın büyükbaba ve büyükanaları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçünü, bunlar da yoksa mirasın tümünü alır.
Sağ kalan eşin büyükbaba ve büyüka- nalarla birlikte mirasçı olması durumunda, baba veya ana tarafından olan büyükbaba veya büyükanadan biri vefat etmiş ise, hissesi aynı taraftaki büyükbaba veya büyükanaya, bir taraftaki büyükbaba ve büyükananın vefat etmiş olması halinde ise bunların hissesi diğer tarafa intikal eder. 1990 yılına kadar, dördüncü zümre mirasçılar ve sağ kalan eş için geçerli olan intifa hakkı uygulaması, Türk medeni kanunu'nun 442. ve 445. maddelerinin, 14 kasım 1990 tarih ve 3678 sayılı yasayla kaldırılması ve 444. maddede de, gene aynı kanunla yapılan değişiklik sonucu yürürlükten kaldırılmıştır.
Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası devlete geçer.
1. Miras bırakanın ölümüyle onun hak ve borçlarını devralan kişi; kalıtçı, vâris: Bunca mirasçıya birkaç parça tarla kaldı. (Bk. ansikl. böl.)
Sponsorlu Bağlantılar
-Med. huk. Atanmış mirasçı, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufuyla mirasçı olmuş kişi. (Mansup mirasçı da denir.) || Mahfuz hisseli mirasçı, miras payının belirli bir bölümüne dokunulamayan yasal mirasçı. (Saklı paylı mirasçı da denir.) [Bk. ansikl. böl.] || Yasal ya da kanuni mirasçı. miras bırakanın ölümüyle, herhangi bir işleme gerek olmadan, yasa uyarınca mirasçı olan kişi. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Med. huk. Mirasçı olabilmek için medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olmak yeterlidir. Her gerçek ve tüzel kişi mirasçı olabilir. Hatta sağ doğmak koşuluyla ceninde mirasçı olur. Türk hukuk sisteminde mirasçı bırakmadan ölen kişinin mirası devlete geçer. Yasaya göre mirasçılar miras bırakanın “külli halefi” olurlar. Miras bırakanın ölümüyle onun tüm hak ve yükümlülükleri bir bütün olarak mirasçılara geçer.
• Mahfuz hisseli mirasçı. Mahfuz hisseli (saklı paylı) mirasçılar, miras bırakanın kan hısımlarından bazıları ve onun sağ kalan eşidir. Miras bırakanın mahfuz hisseli kan hısımları onun füruu (altsoyu), ana babası ve kardeşleridir.
Yasaya göre bunların mahfuz hisselerinin oranı şöyledir:
1, füru için miras hakkının dörtte üçü,
2. baba ve ana için miras hakkının yarısı;
3. erkek ve kız kardeşlerden her biri için miras haklarının dörtte biri (Türk med. k. md. 453).
Sağ kalan eşin mahfuz hisse oranı birlikte mirasçı olduğu öteki yasal mirasçılara göre değişiklik gösterir. Eğer sağ kalan eş tek başına mirasçı ise mirasın yarısı onun mahfuz hissesidir. Öteki mirasçılarla bir likte mirasçı olan sağ kalan eşin mahfuz hissesi mirastan alacağı mülkiyet hakkıdır Örneğin sağ kalan eş, miras bırakanın ana babası ile birlikte mirasçı olduğu zaman terekenin dörtte birinin mülkiyet hakkını alır Bu oran aynı zamanda onun mahfuz hissesidir.
Miras bırakan, mahfuz hisse üzerinde bir tasarrufta bulunamaz, bu hisselere dokunamaz. Eğer yapacağı bir tasarrufla mahfuz hisselere dokunursa bu tasarruflara karşı tenkis* davası açılabilir.
• Yasal mirasçı Miras bırakanın yasal mirasçıları şunlardır:
1. kan hısımları;
2. evlatlık ve onun füruu;
3. sağ kalan eş; devlet. Yasal mirasçı, mirasçılığı doğrudan doğruya yasaya dayanan kişidir. Kan hısımlığına dayanan mirasçılıkta miras hakkı "zümre”lere göre belirlenir Buna “paran- tel sistemi” denilir. Bu sistem, kuşakların birbirini izlemesine dayanır. Parantel deyince, bir asıl ve ondan inen kuşaklar anlaşılır. En yakın ortak, bir asıldan inen kan hısımları bir parantel oluşturur. Birinci parantel miras bırakan ve ondan inenlerdir.
Türk miras hukuku sisteminde üç zümre yer alır:
1. füru (altsoy);
2. baba ve ana;
3. büyükbaba ve büyükanne (Bk. şekil 1). Son yıllara kadar, Türk Medeni kanunu'nun 442’ci maddesine göre yasal mirasçılar arasında yer alan
4. zümre (büyükbaba ve büyükananın baba ve anaları), bu maddenin 14 kasım 1990 tarih ve 3678 sayılı kanunun 31. maddesiyle kaldırılması sonucu ortadan kalkmıştır (tik. şekil 5).
Miras oırakanın oırıncı dereceden mirasçıları, yani birinci zümre onun füruu’ dur (altsoyu). Füru, bir kimsenin dölünden gelen, çocuklar ve onların çocuklarından oluşan soy dizisidir. Çocuklar eşit miras payı alırlar. Miras bırakandan önce ölmüş olan çocukların yerine her tabakada (göbekte) ardıllık (halefiyet) yoluyla mirasçı olan altsoyları geçer (Türk med. k. md. 439). Aynı zümre içinde çocuklar, torunlar, torun çocukları varsa, miras önce çocuklara geçer (Bk. şekil 2).
Miras bırakanın altsoyu yoksa, baba ve annesi mirasçı olur; bunlar eşit miras payı alırlar Miras bırakandan önce ölmüş olan baba ve annenin yenne, her tabakada, ardıllık yoluyla mirasçı olan altsoyları geçer Bir tarafta hiç mirasçı yoksa, tüm miras öbür taraftaki mirasçılara geçer.
ikinci zümreye bağlı qlan mirasçılar anne-baba, kardeşler, yeğenler, onların çocuklarıdır. Bu zümrede iki taraf ve iki parantel bulunur: baba ve anne paranteli (Bk. şekil 3).
Üçüncü zümre, büyükanne ve büyükbabalar zümresidir (Bk. şekil 4). Altsoyu (füruu), baba ve annesi ve bunların altsoyu olmayan miras bırakanın mirası, bû yükbaba ve büyükannelerdir; bunlar eşit miras payı alırlar. Miras bırakandan önce ölmüş olan büyükbaba ve büyükannenin yerine, her tabakada (göbekte) ardıllık yoluyla mirasçı olan altsoyları geçer. Baba ya da anne tarafından olan büyükbaba yarısını alırdı. Ancak sözü edilen maddede, 14 kasım ıy90 tarih ve 3678 sayılı yasayla yapılan değişiklik sonucu, nesebi sahih olmayan hısımlar, nesebi sahihlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte birini, miras bırakanın ana ve baba veya bunların füruu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısını alır. Miras bırakanın büyükbaba ve büyükanaları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçünü, bunlar da yoksa mirasın tümünü alır.
Sağ kalan eşin büyükbaba ve büyüka- nalarla birlikte mirasçı olması durumunda, baba veya ana tarafından olan büyükbaba veya büyükanadan biri vefat etmiş ise, hissesi aynı taraftaki büyükbaba veya büyükanaya, bir taraftaki büyükbaba ve büyükananın vefat etmiş olması halinde ise bunların hissesi diğer tarafa intikal eder. 1990 yılına kadar, dördüncü zümre mirasçılar ve sağ kalan eş için geçerli olan intifa hakkı uygulaması, Türk medeni kanunu'nun 442. ve 445. maddelerinin, 14 kasım 1990 tarih ve 3678 sayılı yasayla kaldırılması ve 444. maddede de, gene aynı kanunla yapılan değişiklik sonucu yürürlükten kaldırılmıştır.
Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası devlete geçer.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
