Anonim Nedir?
VIP VIP Üye
ANONİM sıf. (fr. anonyme).
MsXLabs.org & Büyük Larousse
—1. Yaratıcıları bilinmeyen ya da ortaklaşa bir çabanın ürünü olan yapıt, yazı vb. için kullanılır: Atasözleri, maniler, bilmeceler anonim- •dir. Anonim halk edebiyatı. Anonim bir çalışma.
—2. Yazanı belirtilmemiş, imzasız: Anonim mektup.
—Ed. Anonim halk edebiyatı, yaratıcısının adı bilinmeyen, unutulmuş olan ya da çeşitli yerlerde, çeşitli dönemlerde değişikliklere uğrayarak ilk biçiminden uzaklaşmış ürünleri kapsayan halk edebiyatı kolu. (Bk. ansikl. böl.)
—Huk. Anonim yapıt, sahibi belli olmayan yapıt. (Fikir ve Sanat eserleri k.'na göre, yayımlanmış bir yapıtın, sahibi belli değilse yapıtı yayımlayan, o da belli değilse çoğaltan kişi yapıt sahibine ait hak ve yetkileri kendi adına kullanabilir.)
—Tic. huk. Anonim ortaklık, en az beş kişinin iktisadi bir amaçla kurduğu, bir unvanı ve paylara bölünmüş belirli bir sermayesi bulunan ve borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumlu olan ortaklık. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Ed. Adları bilinen âşıkların, saz şairlerinin yapıtlarıyla anonim diye adlandırılan ve sahiplen bilinmeyen ürünler halk edebiyatını oluşturur. ( -* ÂŞIK EDEBİYATI. HALK EDEBİYATI.) Destan, halk hikâyesi, meddah hikâyesi, masal, fıkra, efsane, bilmece, atasözü, alkış, kargış, tekerleme, türkü, mani, karagöz, ortaoyunu metinleri anonim ürünlerdir. Bazı halk edebiyatı yapıtları bir çevreden ötekine, bir kuşaktan daha sonrakine geçerken sahipleri unutularak anonim ürün durumuna gelir. Bazı yapıtlar da sahiplerinin adlarını korudukları halde geniş ölçüde değişmelere uğrayarak anonimleşir. Yunus Emre, Karacaoğlan gibi şairlerin kuşaklar boyu değişerek ilk biçiminden uzaklaşmış bazı şiirleri bu türdendir. ( - Kayn.)
—Tic. huk. Anonim ortaklık, bir sermaye ortaklığıdır. Pay sahiplerinin sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır. Ana nim ortaklığın kurulması için en az beş kişinin bir araya gelmesi gerekir. Ortaklığın kurucuları, ani ve tedrici olmak üzere iki kuruluş yoluna başvurabilirler. Sermayenin tümü ortaklar tarafından taahhüt ediliyorsa, yani kurucular halka başvurmak istemiyorlarsa ani kuruluş yoluna gidebilirler. Ani kuruluşun işlemleri daha basittir. Kurucular, esas sermayenin tümünü taahhüt ederek her payın nakit kısmının dörtte birini ödedikten sonra Sanayi ve ticaret bakanlığı’nın iznini alırlar. Daha sonra, ortaklığın kuruluşu mahkeme tarafından onanır. Kuruluşu onanan ortaklığın ticaret siciline tescili yapılır ve Türkiye Ticaret sicili gazetesinde ilan edilir. Ticaret siciline tescille ortaklık tüzel kişilik kazanır. Tedrici kuruluşun kuruluş işlemleri daha uzundur. Bu kuruluş biçiminde sermayenin bir kısmı kurucular tarafından taahhüt edilir, geri kalan kısım için halka başvurulur (Türk Tic. k. md. 276/3). Kurucu ortaklar esas sözleşmeyi düzenledikten sonra, sözleşmede belirttikleri sermayenin yüzde onunu sağladıklarını belgeleyerek Sanayi ve ticaret bakanlığfndan kuruluş izni isterler. Kuruluş izninden sonra, “halkı iştirake davet için" yasaya uygun bir "izahname” düzenlenir(TürkTic. k. md. 281). Ortaklığa katılmak isteyenler "iştirak taahhütnameleri" düzenlerler. Bu "taahhütnameler”de katılma payları belirtilir.^ Kuruluşun tamamlanması için mahkemenin onayı gerekir. Onay, ortaklık merkezinin bulunduğu yerin ticaret mahkemesi, ticaret mahkemesininin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesi tarafından yapılır. Kuruluşu onaylanan ortaklık, ticaret siciline tescil edilir ve Türkiye Ticaret sicili gazetesinde ilan olunur.
Anonim ortaklık esas sözleşmesi, yazılı şekilde yapılır. Tüm kurucuların imzalarının noterlikçe onaylanmış olması gerekir (Türk Tic. k. md. 279).
Ortaklık esas sözleşmesinde, ortaklığın ticaret unvanıyla merkezinin bulunacağı yer, ortaklığın hangi konularda çalışacağı, esas sermayenin miktarı ile her payın itibari değeri, paradan başka sermaye olarak konan haklar ve mallarla bunlara karşılık verilecek hisse senetlerinin miktarı, ortaklığın yönetim ve denetim organlarının nasıl oluşturulacağı ve yasada belirtilen diğer konular yer alırfTürkTic. k. md. 279). Anonim ortaklığın sermayesi beş yüz bin liradan az olamaz. Bu sermaye paylara bölünmüştür. Örneğin, beş milyon lira sermayeli bir anonim ortaklıkta sermaye, her biri bin liralık beş bin paya bölünmüş olabilir. Anonim ortaklığın, üçüncü kişilere karşı sorumluluğu malvarlığı ile sınırlıdır; bir anonim ortaklıktan alacaklı olanlar alacaklarını ancak ortaklığın malvarlığından tahsil edebilirler. Ortaklığın malvarlığı alacağı karşılamazsa ortakların kişisel malvarlıklarına el atamazlar. Anonim ortaklığın kuruluş amacının iktisadi nitelikte olması gerekir. Yasaca yasaklanmış olmayan her türlü iktisadi amaç ve konularda çalışmak üzere anonim or taklık kurulabilir. Ancak, esas sözleşmede ortaklık konusunun sınırlarının açıkça belirtilmiş olması gerekir (Türk Tic. k. md. 271). Anonim ortaklığın ticaret unvanı işletme konusunu belirten bir deyimle “anonim şirket" sözcüklerini içermelidir.
Anonim ortaklığın organları; genel kurul, yönetim kurulu ve denetçilerdir. Genel kurul, tüm ortaklardan oluşan en yetkili organdır. Genel olarak, yılda bir kez toplanır. Bu toplantıya olağan genel kurul, olağanüstü durumlarda toplanan genel kurula da olağanüstü genel kurul denir. Genel kurulda ortaklıkla ilgili önemli konular karara bağlanır. Yönetim kurulu, en az üç kişiden oluşur. Kurul üyelerinin pay sahibi olmaları gerekir. Yönetim kurulu üyeleri, ortaklık esas sözleşmesinde belirlenebileceği gibi genel kurul tarafından da seçilebilir; üyeler esas sözleşmeyle belirlenmiş olsalar bile genel kurul kararı ile görevden alınabilirler (Türk Tic. k. md. 316). Anonim ortaklık, yönetim kurulu tarafından idare ve temsil olunur (Türk Tic. k. md. 317). Ancak, ortaklık işlerinin bazıları; esas sözleşme, genel kurul ya da yönetim kurulu kararıyla bir müdüre bira1 kılabilir (Türk Tic. k. md. 342). Anonim ortaklıklarda, beşten çok olmamak üzere bir ya da birden çok denetçi bulunur. Denetçiler, ya esas sözleşmeyle ya da genel kurul kararıyla seçilirler. Ancak, tedrici kuruluşta esas sözleşmeyle denetçi seçilemez. Denetçilerin ortaklıkta pay sahibi olmaları gerekli değildir. Bunların görevleri, ortaklığın hesaplarını denetlemektir.
Anonim ortaklığın sermayesi paylara bölünmüştür. Bu payların sahiplerine; hissedar, ortak ya da pay sahibi denir. Pay senetlerinin (hisse senetlerinin) bir itibari (nominal) bir de gerçek değeri vardır, itibari değer pay senedinde yazılı olan değerdir. Gerçek değer ise, pay senedinin devredilmesi halindeki sürüm değeridir. Pay senetleri ada (nama) ya da hamiline yazılı olurlar. Karşılıkları tümüyle ödenmemiş paylar için hamiline yazılı pay senedi çıkarılamaz. Anonim ortaklığa ait pay senetleri kıymetli evrak sayılırlar. ( -» KIYMETLİ' EVRAK.)
MsXLabs.org & Büyük Larousse
Sponsorlu Bağlantılar
—1. Yaratıcıları bilinmeyen ya da ortaklaşa bir çabanın ürünü olan yapıt, yazı vb. için kullanılır: Atasözleri, maniler, bilmeceler anonim- •dir. Anonim halk edebiyatı. Anonim bir çalışma.
—2. Yazanı belirtilmemiş, imzasız: Anonim mektup.
—Ed. Anonim halk edebiyatı, yaratıcısının adı bilinmeyen, unutulmuş olan ya da çeşitli yerlerde, çeşitli dönemlerde değişikliklere uğrayarak ilk biçiminden uzaklaşmış ürünleri kapsayan halk edebiyatı kolu. (Bk. ansikl. böl.)
—Huk. Anonim yapıt, sahibi belli olmayan yapıt. (Fikir ve Sanat eserleri k.'na göre, yayımlanmış bir yapıtın, sahibi belli değilse yapıtı yayımlayan, o da belli değilse çoğaltan kişi yapıt sahibine ait hak ve yetkileri kendi adına kullanabilir.)
—Tic. huk. Anonim ortaklık, en az beş kişinin iktisadi bir amaçla kurduğu, bir unvanı ve paylara bölünmüş belirli bir sermayesi bulunan ve borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumlu olan ortaklık. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Ed. Adları bilinen âşıkların, saz şairlerinin yapıtlarıyla anonim diye adlandırılan ve sahiplen bilinmeyen ürünler halk edebiyatını oluşturur. ( -* ÂŞIK EDEBİYATI. HALK EDEBİYATI.) Destan, halk hikâyesi, meddah hikâyesi, masal, fıkra, efsane, bilmece, atasözü, alkış, kargış, tekerleme, türkü, mani, karagöz, ortaoyunu metinleri anonim ürünlerdir. Bazı halk edebiyatı yapıtları bir çevreden ötekine, bir kuşaktan daha sonrakine geçerken sahipleri unutularak anonim ürün durumuna gelir. Bazı yapıtlar da sahiplerinin adlarını korudukları halde geniş ölçüde değişmelere uğrayarak anonimleşir. Yunus Emre, Karacaoğlan gibi şairlerin kuşaklar boyu değişerek ilk biçiminden uzaklaşmış bazı şiirleri bu türdendir. ( - Kayn.)
—Tic. huk. Anonim ortaklık, bir sermaye ortaklığıdır. Pay sahiplerinin sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır. Ana nim ortaklığın kurulması için en az beş kişinin bir araya gelmesi gerekir. Ortaklığın kurucuları, ani ve tedrici olmak üzere iki kuruluş yoluna başvurabilirler. Sermayenin tümü ortaklar tarafından taahhüt ediliyorsa, yani kurucular halka başvurmak istemiyorlarsa ani kuruluş yoluna gidebilirler. Ani kuruluşun işlemleri daha basittir. Kurucular, esas sermayenin tümünü taahhüt ederek her payın nakit kısmının dörtte birini ödedikten sonra Sanayi ve ticaret bakanlığı’nın iznini alırlar. Daha sonra, ortaklığın kuruluşu mahkeme tarafından onanır. Kuruluşu onanan ortaklığın ticaret siciline tescili yapılır ve Türkiye Ticaret sicili gazetesinde ilan edilir. Ticaret siciline tescille ortaklık tüzel kişilik kazanır. Tedrici kuruluşun kuruluş işlemleri daha uzundur. Bu kuruluş biçiminde sermayenin bir kısmı kurucular tarafından taahhüt edilir, geri kalan kısım için halka başvurulur (Türk Tic. k. md. 276/3). Kurucu ortaklar esas sözleşmeyi düzenledikten sonra, sözleşmede belirttikleri sermayenin yüzde onunu sağladıklarını belgeleyerek Sanayi ve ticaret bakanlığfndan kuruluş izni isterler. Kuruluş izninden sonra, “halkı iştirake davet için" yasaya uygun bir "izahname” düzenlenir(TürkTic. k. md. 281). Ortaklığa katılmak isteyenler "iştirak taahhütnameleri" düzenlerler. Bu "taahhütnameler”de katılma payları belirtilir.^ Kuruluşun tamamlanması için mahkemenin onayı gerekir. Onay, ortaklık merkezinin bulunduğu yerin ticaret mahkemesi, ticaret mahkemesininin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesi tarafından yapılır. Kuruluşu onaylanan ortaklık, ticaret siciline tescil edilir ve Türkiye Ticaret sicili gazetesinde ilan olunur.
Anonim ortaklık esas sözleşmesi, yazılı şekilde yapılır. Tüm kurucuların imzalarının noterlikçe onaylanmış olması gerekir (Türk Tic. k. md. 279).
Ortaklık esas sözleşmesinde, ortaklığın ticaret unvanıyla merkezinin bulunacağı yer, ortaklığın hangi konularda çalışacağı, esas sermayenin miktarı ile her payın itibari değeri, paradan başka sermaye olarak konan haklar ve mallarla bunlara karşılık verilecek hisse senetlerinin miktarı, ortaklığın yönetim ve denetim organlarının nasıl oluşturulacağı ve yasada belirtilen diğer konular yer alırfTürkTic. k. md. 279). Anonim ortaklığın sermayesi beş yüz bin liradan az olamaz. Bu sermaye paylara bölünmüştür. Örneğin, beş milyon lira sermayeli bir anonim ortaklıkta sermaye, her biri bin liralık beş bin paya bölünmüş olabilir. Anonim ortaklığın, üçüncü kişilere karşı sorumluluğu malvarlığı ile sınırlıdır; bir anonim ortaklıktan alacaklı olanlar alacaklarını ancak ortaklığın malvarlığından tahsil edebilirler. Ortaklığın malvarlığı alacağı karşılamazsa ortakların kişisel malvarlıklarına el atamazlar. Anonim ortaklığın kuruluş amacının iktisadi nitelikte olması gerekir. Yasaca yasaklanmış olmayan her türlü iktisadi amaç ve konularda çalışmak üzere anonim or taklık kurulabilir. Ancak, esas sözleşmede ortaklık konusunun sınırlarının açıkça belirtilmiş olması gerekir (Türk Tic. k. md. 271). Anonim ortaklığın ticaret unvanı işletme konusunu belirten bir deyimle “anonim şirket" sözcüklerini içermelidir.
Anonim ortaklığın organları; genel kurul, yönetim kurulu ve denetçilerdir. Genel kurul, tüm ortaklardan oluşan en yetkili organdır. Genel olarak, yılda bir kez toplanır. Bu toplantıya olağan genel kurul, olağanüstü durumlarda toplanan genel kurula da olağanüstü genel kurul denir. Genel kurulda ortaklıkla ilgili önemli konular karara bağlanır. Yönetim kurulu, en az üç kişiden oluşur. Kurul üyelerinin pay sahibi olmaları gerekir. Yönetim kurulu üyeleri, ortaklık esas sözleşmesinde belirlenebileceği gibi genel kurul tarafından da seçilebilir; üyeler esas sözleşmeyle belirlenmiş olsalar bile genel kurul kararı ile görevden alınabilirler (Türk Tic. k. md. 316). Anonim ortaklık, yönetim kurulu tarafından idare ve temsil olunur (Türk Tic. k. md. 317). Ancak, ortaklık işlerinin bazıları; esas sözleşme, genel kurul ya da yönetim kurulu kararıyla bir müdüre bira1 kılabilir (Türk Tic. k. md. 342). Anonim ortaklıklarda, beşten çok olmamak üzere bir ya da birden çok denetçi bulunur. Denetçiler, ya esas sözleşmeyle ya da genel kurul kararıyla seçilirler. Ancak, tedrici kuruluşta esas sözleşmeyle denetçi seçilemez. Denetçilerin ortaklıkta pay sahibi olmaları gerekli değildir. Bunların görevleri, ortaklığın hesaplarını denetlemektir.
Anonim ortaklığın sermayesi paylara bölünmüştür. Bu payların sahiplerine; hissedar, ortak ya da pay sahibi denir. Pay senetlerinin (hisse senetlerinin) bir itibari (nominal) bir de gerçek değeri vardır, itibari değer pay senedinde yazılı olan değerdir. Gerçek değer ise, pay senedinin devredilmesi halindeki sürüm değeridir. Pay senetleri ada (nama) ya da hamiline yazılı olurlar. Karşılıkları tümüyle ödenmemiş paylar için hamiline yazılı pay senedi çıkarılamaz. Anonim ortaklığa ait pay senetleri kıymetli evrak sayılırlar. ( -» KIYMETLİ' EVRAK.)
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
