Nahhat Nedir?

Nahhat

MsXLabs.org

Nahhat ; sözlükte marangoz, doğramacı, ağaç oymacısı, taş yontucusu olarak geçmektedir. Naht ise, ağacı yontmak suretiyle kabartma şekiller yapma, yontma, oyma sanatı olmaktadır. Hakkak ile Nahhat arasındaki fark birinde düz zemin içeriye doğru kazınarak, oyularak çalışılmasıyla diğerinde yazının veya resmin kabartma halinde işlenmesinden ibarettir.

Hüsnü hat ve süsleme sanatının gelişmesiyle birlikte, özellikle camii süslemelerinde, mezar taşlarında, ahşap ağırlıklı süslemelerin sıklıkla kullanıldığı mekânlarda geniş bir kullanım alanı bulunmaktadır.

Hattı-ahşap’da hat sanatı eserlerinin ahşap üzerine uygulandığı bir sanat dalıdır. İşte bu sanatın uygulayıcılarına da Nahhat denilmektedir. Aynı zamanda hem hattat hem hakkak olan sanatçılarda bulunmaktadır. Buna Evliya Çelebi ve Ahmed Şemseddin Karahisari’yi örnek gösterebiliriz.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde en az 4 yerde mermer üzerine bizzat kendisinin yazdığı kitabelerden bahseder. Bunlar sırasıyla
(1) Uyvar Kalesi’nde (Slovakya’da Nitra Nehri kıyısında) Sultan IV.Mehmed Han Camii (1074/1663),
(2) Girit-Kandiye’de Sultan IV.Mehmed Han Camii (1080/1669),
(3) Mora Yarımadası’nda Zarnata Kalesi’nde (1081/1670),
(4) ve yine Zarnata’da Sultan IV.Mehmed Han Camii’ndeki kitabedir.

Evliya Çelebi’nin Zarnata’da Hünkâr Camii’nde yazdığı kitabe ile ilgili olarak Seyahatname’de şöye demektedir:

“Zarnata’da ve Hünkâr Camii’nin mihrabı üzre mermerde Karahisari tarzı müzehheb hatt ile mihrab ayetini ve minber üzre Kelimei Tevhid ism-i celâllerin ve bâlâda tahrir olunan şikeste beste ve güfte tarihlerimermer üzre hakîr yazup hakkâki sikke-i mermerde kazup kala kapuları üzre koyup nice yüz gûne âsârı acîbeler edüp hakirin inşa ettirdiği tekyeme dükkânları vakf edüp tekyeyi gûya nûr etdim”.