ZIMBA a. (fars. sunbe, delgeç'ten).
1. Delgeç.
2. Delgeçle açılan delik.
3. Birçok kâğıt yaprağı tutturmaya yarayan ince tel ve bu teli kâğıtlara geçirmeye yarayan araç.
—Ayakkc. Zımba süsü, genellikle, bağcık deliklerinin bulunduğu, gambanın kulak bölümünde yer alan değişik çerçeveli süsleme deliği.
—El sant. Boş zımba, bakır levha üzerine yuvarlak delik açmada kullanılan bakırcı aleti. (Daire biçimli ağzı keskindir. Keskin ağzı bakır levha üzerine konup çekiçle vurularak delik açılır.) || Nokta zımba, matkapla delinecek yeri işaretlemekte, perçin deliği açmakta kullanılan bakırcı aleti. (Küçük boyluları, bakır kaplar üzerine noktacıklar biçiminde süsleme yapmakta da kullanılır.)
—Grav. Üzerine çekiçle vurarak kazıma işleminde kullanılan ucu sivri çelik çubuk, —inş. Ahşap zımba, kurşun bir borunun iç yüzeyini işlemede ya da kaplama çinkolarını biçimlendirmede kullanılan ahşap silindir.
—Mak. san. Malzemeleri biçimlendirmek için uygulanan çeşitli işlemlerde (masif parçalara delik açma), dişi kalıplarla ya da paftalarla (ekstrüzyon, dövme, kesme, soğuk çekme), birlikte kullanılan çok sert takım. (Bk. ansikl. böl.) || Sacları zımbalamamda kullanılan takım. || Zımba tezgâhı, aynı işlevi mekanik olarak yerine getiren makine. (Bk. ansikl. böl.) || El zımbası, yalnızca fazla kalın olmayan sacları zımbalamada ve. küçük boyutlu delikler açmada kullanılabilen takım.
—Marangl. Bir delme aletiyle açılmış delikleri genişletmeye ya da çaplamaya ya- , rayan kare kesitli, yarıyuvarlak, sapsız takım.
—Matbaac. Tipografi karakterlerinin dökümünde kullanılan, üzerine kabartma harfler kazınmış çelik çubuk.
—Nalbantl. Sıcak ya da soğuk zımba, sıcak ya da soğuk nala mıh delikleri açmak için kullanılan sivri uçlu çelik alet. —Saraç. Saracın deri şeridi delmekte kullandığı alet.
—Tarönc. Kemiksi bir gereçten yapılmış bir ucu sivri küçük alet.
—Teknol. Zımba makinesi,
dokuma parçaları, deri, karton vb. üzerine zımba takmaya yarayan aygıt ya da makine.
—ANSİKL
Mak. san. Aşınmaya karşı yüksek dayanım göstermesi gereken sıcak ya da soğuk metal biçimlendirme zımbaları, yüksek sertlik gösteren malzemelerden (kromlu yüksek karbon çelikleri, hız çelikleri ya da kobaltlı tungsten karbür) yapılır. Çelik zımbaların ömrü, bir yüzeysel sertleştirme işlemiyle uzatılabilir. (-* NİTRÜR- LEME, SEMANTASYON, KROMLAMA.)
Zımbaya uygulanacak ısıl işlemin ve yüzeysel işlemin seçiminde, ısıl (sıcakta biçimlendirme) ve mekanik (darbeler) içkuvvet- ler göz önüne alınır.
• Zımba tezgâhı. Zımba tezgâhlan, bir 12744 blok içine tespit edilmiş ve elde edilecek
deliğin biçimine sahip değiştirilebilir bir dişi kalıp taşıyan bir gövdeden ve bunun üzerinde, vida ve volanlı, levyeli ya da hidrolik bir kumanda mekanizmasına bağlı zımbayı taşıyan bir kazıktan oluşur. Bu mekanizma zımbayı, dişi kalıp üzerine konmuş zımbalanacak parça üzerine düşey olarak indirmeye ve buraya, parçanın kesilmesini sağlayacak bir basınç uygulamaya olanak verir.
Kaynak: Büyük Larousse