Şeker Kamışı Yetiştiriciliği

Şekerkamışı (Saccharum officinarum)

Buğdaygiller (Gramineae) familyasından, dünyadaki en önemli şeker kaynağı olan çok yıllık bitki.

Dünyanın tropik ve astropik bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilen bu bitkinin kökeninin Yeni Gine yöresi olduğu ve insanlar aracılığıyla Güneydoğu Asya, Hindistan ve Polinezya’ya yayıldığı sanılmaktadır. Bitkinin gövdesindeki özsudan şeker çıkarıldıktan sonra geriye kalan artık, yani melas ise rom üretiminde ve. hayvan yemi olarak kullanılır.

Şekerkamışı kalın, uzun gövdeleri boğumlardan oluşan ve her boğumda tomurcuk bulunan tipik bir kamışsı bitkidir. Mısır yapraklarını andıran ince uzun yapraklarının tabanı gövdeyi sararak boğumlardaki tomurcukları korur. Ergin bitkilerde gövdenin uzunluğu 3-8 m’yi, çapı 2,5-5 cm’yi bulur. Rengi beyazdan sarıya, koyu yeşile, kırmızıya ve mora kadar değişir. Gövdelerin ucunda püskülsü çiçek demetleri bulunur. Şekerkamışı en iyi, yıllık yağışın 1.500 mm’yi aştığı yerlerde yetişir. Yağışın yetersiz olduğu bölgelerde sulama gerekir. Şekerkamışı tarlaları azot, fosfor ve potasyum- lu gübrelerle zenginleştirilir.

Şekerkamışı, yetiştirildiği bölgelere özgü 60 kadar bitki hastalığına karşı çok duyarlıdır. Bu yüzden hastalıklara dayanıklı yeni çeşitler geliştirmek üzere yoğun çalışmalar sürdürülmektedir. Dünya şekerkamışı üretiminde başta gelen Asya ülkelerini Güney ve Kuzey Amerika ülkeleri izler. Şekerkamışı Hawaii’nin başlıca ticari ürünüdür. Ayrıca bak. şeker.

BAKINIZ
> Şeker Pancarı (Beta vulgaris var. saccharifera)
> Şeker Pancarı Yetiştiriciliği
> Şeker Nedir? Şekerin Özellikleri

Şeker Kamışı

MsXLabs.org

Boyu iki ila altı metre uzunluğunda fiber özellik taşıyan bir bitkidir. Dünyanın en önemli üretici ülkeleri arasında Brezilya ve Hindistan bulunmaktadır. Bununla birlikte, tporiklerin hemen her yerinde yetişen bir bitkidir.

Kamış, prosesten geçirilip içindeki öz suyu çıkarıldıktan sonra geri kalan posusu yakılarak değirmenlerin ihtiyaç duyduğu ısı ve elektrik üretiminde kullanıldığı gibi, içerdiği yüksek selüloz oranı nedeniyle kağıt, karton ve “çevre dostu” mutfak eşyaları üretimi için de önemil bir hammaddedir.

Şeker üretimi

Kalın kamış özünde önemli sucrose yani şekerli özsuyu barındırmaktadır. Söz konusu öz suyu, çeşitli prosesler yardımıyla suyundan arındırılarak şeker elde edilir.

Şeker kamışı şurubu

Şeker kamışı şurubu (Juice Tebu), Açe’de içecek olarak gündelik yaşamda önemli bir tüketim maddesidir ve her yaştan insan tarafından sevilen bir içecektir. Şehir içerisinde bazı bölgelerde ve özellikle sayfiye bölgelerinde, herhangi bir işlemden geçirilmemiş şeker kamışlarının ikiye kesilmesi ve küçük bir silindirden defalarca geçirilmesi sonucu su elde edilir. Elde edilen su, arzuya bağlı olarak sade veya buz ilâve edilerek içilir.

Tarihi

Şeker kamışı Güney Asya ve Güneydoğu Asya’da yetişen yerli bir üründür. Tarihi verilere göre Hindistan’da ilk kristal şeker üretiminin gerçekleştirildiği bilinmektedir. Yaklaşık 8. Yüzyılda Araplar Akdeniz, Mezopotamya, Mısır, Kuzey afrika ve İspanya’ya şekeri tanıttılar. 10. Yüzyıla gelindiğinde ise Mezopotamya’da her bir köyde şeker kamışı üretimi gerçekleştirilmeye başlandı. İspanyollar bu ürünü Amerika kıtasına taşıdılar ve Brezilya günümüzde en büyük şeker kamışı üreticisi konumundadır.

18.yüzyıl ila 19. yüzyıl aralarında şeker kamışı suyundan saf şeker üretimi için, şeker kamışı tarlalarının hemen yanıbaşında inşa edilen atölyeler işletildi.

Yetişme koşulları

Yıllık 24 oC sıcaklığında ve asgari 600 mm nem oranına sahip tropiklerde yetiştirilmektedir. Bir metrekarelik alanda yetiştirilen şeker kamışından yaklaşık 20 kg şeker elde edilmektedir.