Ziraat Terimleri Sözlüğü
VIP VIP Üye
Ziraat Terimleri Sözlüğü
- A -
Abscission : Dökülme (yaprak,meyve vs vs..)
Adventif kök: Gövde , dal , sürgün veya çeliklerden oluşan köklerdir.
Agregat : Toprağın teksel taneciklerinin bir araya gelerek (kümeleşerek) çeşitli yapıştırıcı maddelerle bağlanmaları sonucu oluşan ikincil yapı birimleridir.
Akarisit : Akarlara karşı kullanılan tarımsal ilaçlardır.
Antagonistik etki : Gübrelerde iki bileşimin birbirinin alımını engellemesi
Antidot: Kelime anlamı panzehir olup, bir zehirin etkisini tamamen gideren veya kısmen hafifleten maddedir.
Apical dominanse : Tepe sürgünü baskınlığı
Apomiksis : Tohumda döllenme olmadan meyve oluşumuna apomiksis denir
Arz: Yeryüzü
- B -
Bakteriyofaj : Bakteriler üzerinde yaşayan ve onlar üzerinde hastalık sebebi olan virüslerdir.
Başkalaşım : Böcekler larva evresinden ergin evresine geçebilmek için birtakım değişikliklere uğrarlar, bu duruma başkalaşım denir.
Bekleme süresi : Pestisitin kullanımından sonra ürünler üzerindeki kalıntı miktarının tolerans değerlerinin altına düşmesi için geçmesi gereken süreye denir.
Bileşik yaprak : Birden fazla yaprakçıktan oluşan yapraklar için kullanılan terimdir
Bioassay : Öel indikatör canlı bitkiler üzerinde hormonların test edilmesi..
Bolting : Bitkilerde aşırı boy uzaması
Bonsai : Ağaçları özel saksılarda, özel tekniklerle budayarak, şekillendirerek ve bodurlaştırarak büyüterek estetik bir görüntü kazandırma sanatıdır
Bordu bulamacı : Tarımda eskiden ve şimdide kullanılan bir kimyasal ilaçtır. Bakır sülfat ve kireç karışımından oluşur.
Brucus : Depolanan tahıllarda etkili bir zararlı
- C -
Can suyu : Fidan ve fidelerin toprakta yeni yerlerine dikildiğinde verilen ilk suyun adıdır .
- D -
Damızlık : Kendilerinden döl almak üzere sürü içinden seçilmiş hayvan
Dış karantina : ülkeler arasındaki tarımsal ürün alış verişinde, zararlı ve hastalık etmenlerinin yayılmasını önlemek için alınan yasal önlemlerdir.
Doğal düşman : Bir zararlı ile beslenen zararlıyı tamamiyle ortadan kaldıran veya zararlının gelişmesini olumsuz yönde etkileyen canlı varlıklara denir.
Dormansi : Çimlenmenin durması
- E -
Ekonomik zarar : Eşiği artan populasyon karşısında zararlının zarar yapacak düzeye ulaşmadan, populasyonu düşürme girişimlerinin gerekli olduğu düzeydir.
Ekosistem : Bir bölgede farklı bitki veya hayvan populasyonlarının meydana getirdiği topluluk ve etrafındaki cansız çevreye ekosistem denir.
Emprenye : Ahşabın içinde bulunan özsuyu vakumla çekerek yerine çürümeye ve böcek oluşumuna karşı basınçla koruyucu madde enjekte etme işlemidir. "emprenye" maddesi çürümeyi önlediği gibi, ahşabı mantar, böcek, termit ve deniz kurdu gibi zararlılardan korur. Emprenye'li ahşaptan üretilen bu direkler diğer benzeri uygulamalara göre 10 kat daha uzun ömürlüdür. Çevre dostudur.
Etiyolleşme : Bitkinin yetersiz ışık koşullarında boğum aralarının uzaması
Etki spektrumu : Kimyasal maddenin etkisine karşı duyarlı organizmaların sayısı, o kimyasal maddenin etki spektrumunu gösterir.
Evapotranspirasyon : Bitkinin su tüketimi ve buharlaşma ile birlikte toplam su kaybıdır.
Evcil hayvan : Insan eli altında döl verebilen ve insanlara ekonomık yarar sağlayan hayvanlara denir.
- F -
Familya : Birçok ortak özellikleri nedeniyle bir araya getirilen cinslerin oluşturduğu topluluktur.
Fenotip : Herhangi bir kalitatif yada kantitatif karakter yönünden bireylerin gözle görülebilen yada bir ölçü veya tartı birimiyle belirlenebilen özelliklerin değeri o bireyin söz konusu karakter yönünden fenotipini oluşturur.
Fertigasyon : Sulama suyu ile kimyasal gübrelerin toprağa uygulanması
Fitopatoloji : Bitki hastalıklarını inceleyen bilim dalına fitopatoloji (phytopatology) denir.
Fitotoksik Etki : Özellikle kimyasal maddelerin (tarımsal ilaçların) bitki üzerinde meydana getirdiği zehir etkisidir.
Fitotoksisite : Tarım ilaçlarının bitkiler üzerinde meydana getirdiği zehirli etkiye denir.
Fiziksel mücadele : Kimyasal bileşikler kullanmadan, zararlıların normal fizyolojik davranışlarını bozmak veya çevre koşullarını onların
dayanamayacakları şekilde değiştirmek üzere uygulanan yöntemlere fizyolojik yöntem denir.toplamak, uzaklaştırmak, yakmak gibi.
Flehman davranışı : Koçun kızgın koyunu izlerken başını kaldırması ve üst dudağını yukarıya kıvırması şeklinde göstermiş olduğu eşeysel hareket.
Floem : Asimilasyon ürünlerini ileten doku..
Fototropizm : Oksinlerin ışıktan kaçması nedeniyle oluşan ışığa yönelme olayı..(ayçiçeği vs.. )
Fumajin : Bazı böceklerin salgıladıkları tatlımsı madde üzerinde gelişen saprofit funguslardır
- G -
Genişke : Koyun ya da keçi yavruladığında çobana verilen bahşiş
Genotip : Bir bireyin zigot oluşumuyla birlikte sahip oldugu ,büyük ölçüde ömür boyunca değişmeden kalan bireyin taşidiğı genlerin tümüne denir.
Gossypol : Pamuk bitkisinin tohum, yaprak, dal ve köklerinde bulunan polifenolik bir pigment. (c3oh30o8)
- H -
Havuzlama : Saplarından lif elde edilen bitkilerde, lif hüzmelerinin sapın diğer dokularından ayrılması işlemidir.
Hayvan ıslahı : Hayvanlardan sağlanan verimleri artırmaya yönelik çabaların tümüne denir.
Herbisit : Böcek öldürücü ilaç
Hermafrodit : Hem erkek hem dişi organ bulunduran canlılara hermafroditdir.
Huminleşme : Toprataki organi maddelerin parçalanması ile ortaya çıkan bir kısım ara ürünlerin, kendi aralarında reaksiyona girerek sentezlenmsi ile koyu renkli ,kolloidal özellikteki polimer maddelerin oluşma işlemidir.
Humus : Toprağa katılan bitkisel ve hayvansal kökenli organik maddelerin, toprakta parçalanmasından sonra geride kalan az veya çok ayrışmaya dayanıklı organik maddelerdir
Hümik asit : Kısmen veya tamamı çürümüş bitki ve hayvan atıklarının oluşturduğu maddelerdir
- I, İ -
İnfiltrasyon : Genel anlamda suyun topraga girmesi olarak adlandirilir.
Infiltrasyon orani : Suyun topraga girme orani veya bir topragin birim zamanda absorbe edebilecegi su miktari olarak tanimlanir.
Intensite etmeni : Bitkilerin gelişme dönemlerinde belli zamanda toprak çözeltisinde bulunan bitki besin maddeleridir.
Irk : Tür içinde de birbirine daha çok benzeyen hayvan gruplarına denir
- J -
Jeotropizm : Yatay yatırdığımız bir bitkinin (örneğin masa üzerine bir kısmı boşluğa gelecek şekilde koydoğumuz bir gül) g kuvveti,oksinlerin etkisi ve kendi ağırlığından dolayı eğilmesi olayı.
- K -
Kalibrasyon : Ilaçlamada kullanılan taşıyıcı madde (genellikle su) ile kullanılacak olan kimyasalın biri birine olan oranıdır.
Kallus : Hücrelerin düzensiz bir şekilde yığılmaları ile oluşan dokudur.
Kalıtım derecesi : Genotipik varyansın fenotipik varyanstaki payıdır.
Kan tazeleme : Sürü düzeyinde genotipik varyasyonun artışını sağlamak için dişilerin aynı ırktan, ancak başka sürülerden üstün verim yeteneğine sahip erkeklerle çiftleştirilmesi
Kapasite etmeni : Toprağın katı fazında bulunan bitki besin madde miktarına denir.
Karakter : Bir canlıda bulunan,gözle görülebilen yada herhangi ölçü veya tartı birimiyle belirlenip ifade edilebilen özelliklerin tümüne karakter yada ıra denir.
Kaşektik : Yeterli gelişme gösterememiş, kötü kondüsyonlu hayvan
Kimyasal mücadele : Kimyasal maddeler (tarımsal ilaçlar) kullanılarak zararlıların etkinliklerinin azalmasına veya yok edilmesine kimyasal mücadele denir.
Klamidospor (chlamydospor) : Bazı funguslarda oluşturulan kalın çeperli , çevre koşullarına dayanıklı, eşeysiz devam sporlarıdır.
Komplike : Karmaşık,ayrıntılı,detaylı...
Kompozit çeşit : Değişik orjinli açık tozlanan çeşit,hibrit ve kendilenmiş hat gibi materyallerin belirli oranlarda karıştırılmasıyla elde edilen ve izole parsellerde toplu seleksiyon ile genetik özellikleri korunan açık tozlanan çeşitlerdir.
Konstitusyon : Hayvanların organ ve organ sistemlerinin karşılıklı uyum ve denge içinde çalışmalarıyla ilgili olarak ortaya çıkan çevreye karşı koruma yeteneğidir.
Kontak etki : Tarımsal ilacların etki mekanizmasıdır. Böceklere uygulanan tarınsal ilaçların deri yoluyla etkili olmasıdır.
Kotonizasyon : Ketende havuzlama süresi geciktirildiğinde pektin parçalayıcı bakterilerin, lif hüzmelerinin içine girerek hüzmeleri parçalaması sonucu uzun lifler yerine kısa, çürük ve kolaylıkla parçalanabilen liflerin oluşmasına denir.
- L -
Lezyon : Hastalığın yoğunlaştığı bitki dokusu
- M -
Malç : Ağaç,çiçek ve sebze gibi ekili bitkilerin çevresindeki toprağın bir takım maddeler serilerek örtülmesine malçlamak veya malç yapmak denir.
Marya : Damızlık dışı koyun
Mineralizyon : Topraktaki organik maddenin parçalanarak inorganik maddeler haline dönüşmesi olayıdır.
Mira : Dört katlamalı ve toplam yüksekliği dört metre olan ahşap, tahta(lata)
Mücadele Yöntemi : Bir zararlı veya mevcut zararlıların etkinliğini azaltmak için çaba sarfederek izlenen yoldur.
- N -
Nekroz : Bitkide görülen ölü, esmer, kuru lekeler veya ölü bölgeler.
Nematod : Hayvanlar aleminin nematoda şubesine bağlı olan vucutlarında herhangi bir segmentleşme olmayan, uzunlukları genellikle 2 mm cıvarında, genişlikleri ise 20-100 mikron arasında olan canlılardır.
Ninf : Pupa dönemi geçirmeden, ergin hale gelen böceklerlerin olgunlaşmamış formlarıdır.
Nispi nem : Belirli bir sıcaklıkta havanın taşıdığı su buğarı miktarının o sıcaklıkta taşıyabileceği en yüksek su buharı miktarına oranı olup , % olarak ifade edilir.
Nivo : Arazide yükseklik ve yatay açı değerlerinin ölçülerek yeryüzündeki herhangi bir noktanın esas alınacak kıyas düzlemi veya röper noktasına göre yükseklik değerlerinin bulunmasına yarayan alettir
- P -
Parankima : Bitkinin hemen her organında bulunan ve bitkinin temel yapısını meydana getiren doku.
Partenokarpi : Tohumsuz meyve oluşumuna partenokarpi denir
Patojen : Enfeksiyona veya gıda zehirlenmesine neden olan mikroorganizmalardır
Perkolasyon : Suyun toprak icerisinde asagi dogru hareketine denir.
Pestisit : Bitki gelişmesini olumsuz yönde etkileyen hertürlü zararlıya karşı kullanılan zirai ilaçların tümüdür.
Populasyon : Sınırlı bir çevrede yaşayan aynı tür organizma topluluğuna populasyon denir.
Predatör : Biyolojik mücadelede zararlılarla savaşta kullanılan faydalı böceklere predatör denir
Preparat : Kimyasal mücadelede kullanılan tarımsal ilaçlar, etkili madde ve dolgu maddelerinden oluşan bir özel karışım halindedir. Bu hazır durumdaki ilaçlara preparat denir.
- R -
Rezidü (kalıntı) : Kullanılan ilacın belirli süre sonra kullanıldığı yüzeyde (ortamda) kalan miktarıdır. özellikle insan ve çevre sağlığı bakımından önemli olup, ppm ile ifade edilir.
Rototiller : Tohum yatağı hazırlamak ve anız bozma işlemlerinde çok amaçlı olarak kullanılabilen toprak işleme makinası.
- S -
Sarı kıvrım : ohumun çimlenmesinde toprak yüzeyine çıkmasını etkileyen olumsuz şartlar bulunmaktadır.işte bu olumsuz şartların etkisiyle çimlenen taohum toprak altında kalarak kıvrılır. buna sarı kıvrım olayı denir. sarı kıvrıma sert tabaka,kaymak tabakası ya da tohumun istenen ölçülerden daha derine ekilmesi sarı kıvrıma sebep olur.
Seleksiyon : Bir karakter yönünden populasyon ortalamasından üstün oldugu tahmini edilen bireylere döl verme şansı tanımaktır yani damızlık olacak hayvanların seçimidir.
Self pruning : Bodur bitkilerde bodurluğun kontrol edilmesi
Senecence : Bitkide yaşlanma
Sentetik kompost : Kompost yapımında at gübresinin kullanılmadığı tamamen bitkisel artıklardan oluşan komposttur.
Sistemik Etki : Zirai ilaçların bitki iletken dokusu tarafından taşınarak hastalık ve zararlı etmenlerine karşı etkili olmasına denir
Soil crust : Kaymak tabakası
Sprout : Sürgün
Stratifikasyon : Tohumların çimlenebilmesi için gerekli olan soğuklama ihtiyacına denir..
- T -
Toksik Madde : Canlı organizmaya (insan ve sıcak kanlı hayvanlara) ağız, solunum, deri ve enfeksiyon yolu ile girdiğinde normal fizyolojik ve biyokimyasal mekanizmaları bozan veya fazla miktarda canlının ölümüne sebep olan kimyasal maddelerdir.
Toksite : Kimyasal maddelerin vücutta zarar verebilme potansiyeli diye tanımlanabilir.
Tolerans (maksimum rezidü miktarı): Kullanılan ilacın insan ve hayvan yiyeceği olarak tüketilen ürünler üzerinde göz yumulabilen kalıntı miktarı olup ppm veya ppb ile ifade edilir. Bu değerler üzerinde olan pestisit miktarı insan ve hayvanlar için zehirlidir
Toprak burgusu : Toprak burgusu,fidan,çit direği,elektrik direği gibi bir çok alanda çukur açılmasında ,traktöre takılarak kullanılan bir makinedir.
Toprak profili : Toprağın katmanlarının dikine gösterilmesidir. yani toprağın dikine kesitidir.
Total herbisit : Bütün yabancı ot ilacı
Transpirasyon : Havanın emme kuvveti sayesinde bitkinin hava ile temasta organlarından dışarıya subuharı verilmesi olayı.
Tropizma : Bitkilerin uyartılara karşı yönelmesi durumu.
Tür : Çevre kosulları ne olursa olsun değişmeden kalan belirli görüntüler yönünden birbirine benzeyen ve bu özellikleri döle geçiren,çiftleştiklerinde döl verim yeteneğine sahip(fertil,doğrugan)döller veren bireylerin olusturdugu gruplara tür denmektedir.
- V -
Viroloji : Virüsleri inceleyen bilim dalıdır.
- Z -
Zonal : Büyük alanları kapsayan demektir.örneğin zonal iklim:büyük alanların iklimi..
Zorunlu bitki besin elementleri : Bazı elementlerin yokluğunda bitki hayatını sürdüremez.işte bu besin elementlerine zorunlu bitki besin elementleri denir.
Sponsorlu Bağlantılar
Abscission : Dökülme (yaprak,meyve vs vs..)
Adventif kök: Gövde , dal , sürgün veya çeliklerden oluşan köklerdir.
Agregat : Toprağın teksel taneciklerinin bir araya gelerek (kümeleşerek) çeşitli yapıştırıcı maddelerle bağlanmaları sonucu oluşan ikincil yapı birimleridir.
Akarisit : Akarlara karşı kullanılan tarımsal ilaçlardır.
Antagonistik etki : Gübrelerde iki bileşimin birbirinin alımını engellemesi
Antidot: Kelime anlamı panzehir olup, bir zehirin etkisini tamamen gideren veya kısmen hafifleten maddedir.
Apical dominanse : Tepe sürgünü baskınlığı
Apomiksis : Tohumda döllenme olmadan meyve oluşumuna apomiksis denir
Arz: Yeryüzü
- B -
Bakteriyofaj : Bakteriler üzerinde yaşayan ve onlar üzerinde hastalık sebebi olan virüslerdir.
Başkalaşım : Böcekler larva evresinden ergin evresine geçebilmek için birtakım değişikliklere uğrarlar, bu duruma başkalaşım denir.
Bekleme süresi : Pestisitin kullanımından sonra ürünler üzerindeki kalıntı miktarının tolerans değerlerinin altına düşmesi için geçmesi gereken süreye denir.
Bileşik yaprak : Birden fazla yaprakçıktan oluşan yapraklar için kullanılan terimdir
Bioassay : Öel indikatör canlı bitkiler üzerinde hormonların test edilmesi..
Bolting : Bitkilerde aşırı boy uzaması
Bonsai : Ağaçları özel saksılarda, özel tekniklerle budayarak, şekillendirerek ve bodurlaştırarak büyüterek estetik bir görüntü kazandırma sanatıdır
Bordu bulamacı : Tarımda eskiden ve şimdide kullanılan bir kimyasal ilaçtır. Bakır sülfat ve kireç karışımından oluşur.
Brucus : Depolanan tahıllarda etkili bir zararlı
- C -
Can suyu : Fidan ve fidelerin toprakta yeni yerlerine dikildiğinde verilen ilk suyun adıdır .
- D -
Damızlık : Kendilerinden döl almak üzere sürü içinden seçilmiş hayvan
Dış karantina : ülkeler arasındaki tarımsal ürün alış verişinde, zararlı ve hastalık etmenlerinin yayılmasını önlemek için alınan yasal önlemlerdir.
Doğal düşman : Bir zararlı ile beslenen zararlıyı tamamiyle ortadan kaldıran veya zararlının gelişmesini olumsuz yönde etkileyen canlı varlıklara denir.
Dormansi : Çimlenmenin durması
- E -
Ekonomik zarar : Eşiği artan populasyon karşısında zararlının zarar yapacak düzeye ulaşmadan, populasyonu düşürme girişimlerinin gerekli olduğu düzeydir.
Ekosistem : Bir bölgede farklı bitki veya hayvan populasyonlarının meydana getirdiği topluluk ve etrafındaki cansız çevreye ekosistem denir.
Emprenye : Ahşabın içinde bulunan özsuyu vakumla çekerek yerine çürümeye ve böcek oluşumuna karşı basınçla koruyucu madde enjekte etme işlemidir. "emprenye" maddesi çürümeyi önlediği gibi, ahşabı mantar, böcek, termit ve deniz kurdu gibi zararlılardan korur. Emprenye'li ahşaptan üretilen bu direkler diğer benzeri uygulamalara göre 10 kat daha uzun ömürlüdür. Çevre dostudur.
Etiyolleşme : Bitkinin yetersiz ışık koşullarında boğum aralarının uzaması
Etki spektrumu : Kimyasal maddenin etkisine karşı duyarlı organizmaların sayısı, o kimyasal maddenin etki spektrumunu gösterir.
Evapotranspirasyon : Bitkinin su tüketimi ve buharlaşma ile birlikte toplam su kaybıdır.
Evcil hayvan : Insan eli altında döl verebilen ve insanlara ekonomık yarar sağlayan hayvanlara denir.
- F -
Familya : Birçok ortak özellikleri nedeniyle bir araya getirilen cinslerin oluşturduğu topluluktur.
Fenotip : Herhangi bir kalitatif yada kantitatif karakter yönünden bireylerin gözle görülebilen yada bir ölçü veya tartı birimiyle belirlenebilen özelliklerin değeri o bireyin söz konusu karakter yönünden fenotipini oluşturur.
Fertigasyon : Sulama suyu ile kimyasal gübrelerin toprağa uygulanması
Fitopatoloji : Bitki hastalıklarını inceleyen bilim dalına fitopatoloji (phytopatology) denir.
Fitotoksik Etki : Özellikle kimyasal maddelerin (tarımsal ilaçların) bitki üzerinde meydana getirdiği zehir etkisidir.
Fitotoksisite : Tarım ilaçlarının bitkiler üzerinde meydana getirdiği zehirli etkiye denir.
Fiziksel mücadele : Kimyasal bileşikler kullanmadan, zararlıların normal fizyolojik davranışlarını bozmak veya çevre koşullarını onların
dayanamayacakları şekilde değiştirmek üzere uygulanan yöntemlere fizyolojik yöntem denir.toplamak, uzaklaştırmak, yakmak gibi.
Flehman davranışı : Koçun kızgın koyunu izlerken başını kaldırması ve üst dudağını yukarıya kıvırması şeklinde göstermiş olduğu eşeysel hareket.
Floem : Asimilasyon ürünlerini ileten doku..
Fototropizm : Oksinlerin ışıktan kaçması nedeniyle oluşan ışığa yönelme olayı..(ayçiçeği vs.. )
Fumajin : Bazı böceklerin salgıladıkları tatlımsı madde üzerinde gelişen saprofit funguslardır
- G -
Genişke : Koyun ya da keçi yavruladığında çobana verilen bahşiş
Genotip : Bir bireyin zigot oluşumuyla birlikte sahip oldugu ,büyük ölçüde ömür boyunca değişmeden kalan bireyin taşidiğı genlerin tümüne denir.
Gossypol : Pamuk bitkisinin tohum, yaprak, dal ve köklerinde bulunan polifenolik bir pigment. (c3oh30o8)
- H -
Havuzlama : Saplarından lif elde edilen bitkilerde, lif hüzmelerinin sapın diğer dokularından ayrılması işlemidir.
Hayvan ıslahı : Hayvanlardan sağlanan verimleri artırmaya yönelik çabaların tümüne denir.
Herbisit : Böcek öldürücü ilaç
Hermafrodit : Hem erkek hem dişi organ bulunduran canlılara hermafroditdir.
Huminleşme : Toprataki organi maddelerin parçalanması ile ortaya çıkan bir kısım ara ürünlerin, kendi aralarında reaksiyona girerek sentezlenmsi ile koyu renkli ,kolloidal özellikteki polimer maddelerin oluşma işlemidir.
Humus : Toprağa katılan bitkisel ve hayvansal kökenli organik maddelerin, toprakta parçalanmasından sonra geride kalan az veya çok ayrışmaya dayanıklı organik maddelerdir
Hümik asit : Kısmen veya tamamı çürümüş bitki ve hayvan atıklarının oluşturduğu maddelerdir
- I, İ -
İnfiltrasyon : Genel anlamda suyun topraga girmesi olarak adlandirilir.
Infiltrasyon orani : Suyun topraga girme orani veya bir topragin birim zamanda absorbe edebilecegi su miktari olarak tanimlanir.
Intensite etmeni : Bitkilerin gelişme dönemlerinde belli zamanda toprak çözeltisinde bulunan bitki besin maddeleridir.
Irk : Tür içinde de birbirine daha çok benzeyen hayvan gruplarına denir
- J -
Jeotropizm : Yatay yatırdığımız bir bitkinin (örneğin masa üzerine bir kısmı boşluğa gelecek şekilde koydoğumuz bir gül) g kuvveti,oksinlerin etkisi ve kendi ağırlığından dolayı eğilmesi olayı.
- K -
Kalibrasyon : Ilaçlamada kullanılan taşıyıcı madde (genellikle su) ile kullanılacak olan kimyasalın biri birine olan oranıdır.
Kallus : Hücrelerin düzensiz bir şekilde yığılmaları ile oluşan dokudur.
Kalıtım derecesi : Genotipik varyansın fenotipik varyanstaki payıdır.
Kan tazeleme : Sürü düzeyinde genotipik varyasyonun artışını sağlamak için dişilerin aynı ırktan, ancak başka sürülerden üstün verim yeteneğine sahip erkeklerle çiftleştirilmesi
Kapasite etmeni : Toprağın katı fazında bulunan bitki besin madde miktarına denir.
Karakter : Bir canlıda bulunan,gözle görülebilen yada herhangi ölçü veya tartı birimiyle belirlenip ifade edilebilen özelliklerin tümüne karakter yada ıra denir.
Kaşektik : Yeterli gelişme gösterememiş, kötü kondüsyonlu hayvan
Kimyasal mücadele : Kimyasal maddeler (tarımsal ilaçlar) kullanılarak zararlıların etkinliklerinin azalmasına veya yok edilmesine kimyasal mücadele denir.
Klamidospor (chlamydospor) : Bazı funguslarda oluşturulan kalın çeperli , çevre koşullarına dayanıklı, eşeysiz devam sporlarıdır.
Komplike : Karmaşık,ayrıntılı,detaylı...
Kompozit çeşit : Değişik orjinli açık tozlanan çeşit,hibrit ve kendilenmiş hat gibi materyallerin belirli oranlarda karıştırılmasıyla elde edilen ve izole parsellerde toplu seleksiyon ile genetik özellikleri korunan açık tozlanan çeşitlerdir.
Konstitusyon : Hayvanların organ ve organ sistemlerinin karşılıklı uyum ve denge içinde çalışmalarıyla ilgili olarak ortaya çıkan çevreye karşı koruma yeteneğidir.
Kontak etki : Tarımsal ilacların etki mekanizmasıdır. Böceklere uygulanan tarınsal ilaçların deri yoluyla etkili olmasıdır.
Kotonizasyon : Ketende havuzlama süresi geciktirildiğinde pektin parçalayıcı bakterilerin, lif hüzmelerinin içine girerek hüzmeleri parçalaması sonucu uzun lifler yerine kısa, çürük ve kolaylıkla parçalanabilen liflerin oluşmasına denir.
- L -
Lezyon : Hastalığın yoğunlaştığı bitki dokusu
- M -
Malç : Ağaç,çiçek ve sebze gibi ekili bitkilerin çevresindeki toprağın bir takım maddeler serilerek örtülmesine malçlamak veya malç yapmak denir.
Marya : Damızlık dışı koyun
Mineralizyon : Topraktaki organik maddenin parçalanarak inorganik maddeler haline dönüşmesi olayıdır.
Mira : Dört katlamalı ve toplam yüksekliği dört metre olan ahşap, tahta(lata)
Mücadele Yöntemi : Bir zararlı veya mevcut zararlıların etkinliğini azaltmak için çaba sarfederek izlenen yoldur.
- N -
Nekroz : Bitkide görülen ölü, esmer, kuru lekeler veya ölü bölgeler.
Nematod : Hayvanlar aleminin nematoda şubesine bağlı olan vucutlarında herhangi bir segmentleşme olmayan, uzunlukları genellikle 2 mm cıvarında, genişlikleri ise 20-100 mikron arasında olan canlılardır.
Ninf : Pupa dönemi geçirmeden, ergin hale gelen böceklerlerin olgunlaşmamış formlarıdır.
Nispi nem : Belirli bir sıcaklıkta havanın taşıdığı su buğarı miktarının o sıcaklıkta taşıyabileceği en yüksek su buharı miktarına oranı olup , % olarak ifade edilir.
Nivo : Arazide yükseklik ve yatay açı değerlerinin ölçülerek yeryüzündeki herhangi bir noktanın esas alınacak kıyas düzlemi veya röper noktasına göre yükseklik değerlerinin bulunmasına yarayan alettir
- P -
Parankima : Bitkinin hemen her organında bulunan ve bitkinin temel yapısını meydana getiren doku.
Partenokarpi : Tohumsuz meyve oluşumuna partenokarpi denir
Patojen : Enfeksiyona veya gıda zehirlenmesine neden olan mikroorganizmalardır
Perkolasyon : Suyun toprak icerisinde asagi dogru hareketine denir.
Pestisit : Bitki gelişmesini olumsuz yönde etkileyen hertürlü zararlıya karşı kullanılan zirai ilaçların tümüdür.
Populasyon : Sınırlı bir çevrede yaşayan aynı tür organizma topluluğuna populasyon denir.
Predatör : Biyolojik mücadelede zararlılarla savaşta kullanılan faydalı böceklere predatör denir
Preparat : Kimyasal mücadelede kullanılan tarımsal ilaçlar, etkili madde ve dolgu maddelerinden oluşan bir özel karışım halindedir. Bu hazır durumdaki ilaçlara preparat denir.
- R -
Rezidü (kalıntı) : Kullanılan ilacın belirli süre sonra kullanıldığı yüzeyde (ortamda) kalan miktarıdır. özellikle insan ve çevre sağlığı bakımından önemli olup, ppm ile ifade edilir.
Rototiller : Tohum yatağı hazırlamak ve anız bozma işlemlerinde çok amaçlı olarak kullanılabilen toprak işleme makinası.
- S -
Sarı kıvrım : ohumun çimlenmesinde toprak yüzeyine çıkmasını etkileyen olumsuz şartlar bulunmaktadır.işte bu olumsuz şartların etkisiyle çimlenen taohum toprak altında kalarak kıvrılır. buna sarı kıvrım olayı denir. sarı kıvrıma sert tabaka,kaymak tabakası ya da tohumun istenen ölçülerden daha derine ekilmesi sarı kıvrıma sebep olur.
Seleksiyon : Bir karakter yönünden populasyon ortalamasından üstün oldugu tahmini edilen bireylere döl verme şansı tanımaktır yani damızlık olacak hayvanların seçimidir.
Self pruning : Bodur bitkilerde bodurluğun kontrol edilmesi
Senecence : Bitkide yaşlanma
Sentetik kompost : Kompost yapımında at gübresinin kullanılmadığı tamamen bitkisel artıklardan oluşan komposttur.
Sistemik Etki : Zirai ilaçların bitki iletken dokusu tarafından taşınarak hastalık ve zararlı etmenlerine karşı etkili olmasına denir
Soil crust : Kaymak tabakası
Sprout : Sürgün
Stratifikasyon : Tohumların çimlenebilmesi için gerekli olan soğuklama ihtiyacına denir..
- T -
Toksik Madde : Canlı organizmaya (insan ve sıcak kanlı hayvanlara) ağız, solunum, deri ve enfeksiyon yolu ile girdiğinde normal fizyolojik ve biyokimyasal mekanizmaları bozan veya fazla miktarda canlının ölümüne sebep olan kimyasal maddelerdir.
Toksite : Kimyasal maddelerin vücutta zarar verebilme potansiyeli diye tanımlanabilir.
Tolerans (maksimum rezidü miktarı): Kullanılan ilacın insan ve hayvan yiyeceği olarak tüketilen ürünler üzerinde göz yumulabilen kalıntı miktarı olup ppm veya ppb ile ifade edilir. Bu değerler üzerinde olan pestisit miktarı insan ve hayvanlar için zehirlidir
Toprak burgusu : Toprak burgusu,fidan,çit direği,elektrik direği gibi bir çok alanda çukur açılmasında ,traktöre takılarak kullanılan bir makinedir.
Toprak profili : Toprağın katmanlarının dikine gösterilmesidir. yani toprağın dikine kesitidir.
Total herbisit : Bütün yabancı ot ilacı
Transpirasyon : Havanın emme kuvveti sayesinde bitkinin hava ile temasta organlarından dışarıya subuharı verilmesi olayı.
Tropizma : Bitkilerin uyartılara karşı yönelmesi durumu.
Tür : Çevre kosulları ne olursa olsun değişmeden kalan belirli görüntüler yönünden birbirine benzeyen ve bu özellikleri döle geçiren,çiftleştiklerinde döl verim yeteneğine sahip(fertil,doğrugan)döller veren bireylerin olusturdugu gruplara tür denmektedir.
- V -
Viroloji : Virüsleri inceleyen bilim dalıdır.
- Z -
Zonal : Büyük alanları kapsayan demektir.örneğin zonal iklim:büyük alanların iklimi..
Zorunlu bitki besin elementleri : Bazı elementlerin yokluğunda bitki hayatını sürdüremez.işte bu besin elementlerine zorunlu bitki besin elementleri denir.
kaynak: GençZiraat
Son düzenleyen _Yağmur_; 8 Temmuz 2011 22:04
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
