Arama

Piri Reis

Güncelleme: 23 Nisan 2018 Gösterim: 203.742 Cevap: 9
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
4 Mart 2007       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi

Piri Reis, tam adı MUHÎDDÎN PİRİ

Ad:  Piri Reis.JPG
Gösterim: 6540
Boyut:  45.2 KB

(d. y. 1470, Gelibolu - ö. 1554, Kahire, Mısır)
Sponsorlu Bağlantılar
Yaptığı dünya haritaları ve yazdığı denizcilik kitabıyla tanınan Osmanlı denizci.


Amcası ünlü denizci Kemal Reis’in yanında yetişti. 1487-93 arasında onunla birlikte Akdeniz’in batı kıyılarında korsanlık yaptı. 1500-02 arasında Venedik’e karşı yapılan sefere ilk kez savaş gemisi kaptanı olarak katıldı ve büyük başarı gösterdi. Kemal Reis’in ölümünden (1511) sonra bir sürev Gelibolu’ya çekildi. Orada, korsanlık yaptığı yıllarda ele geçirdiği Kristof Kolomb’un dünya haritasından da yararlanarak bir dünya haritası çizdi (1513). Mısır’ın fethi (1517) sırasında Osmanlı donanmasında komutan olarak bulundu.İskenderiye’nin ele geçirilmesinde gösterdiği başarıyla I.Selim’in (Yavuz) övgüsünü kazandı.

Çizdiği ilk dünya haritasını 1517’de Mısır’da I. Selim’e sundu. Gelibolu’ya dönerek denizcilik kitabı üzerinde çalışmaya başladı. 1522’de Rodos seferine katıldı. 1524’te Mısır’a gönderilen Sadrazam Pargalı İbrahim Paşa’ya kılavuzluk etti. 1521’de tamamladığı ve İbrahim Paşa’nm önerisiyle genişleterek yeniden düzenlediği Kitab-ı Bahriye adlı yapıtını 1525’te I. Süleyman’a (Kanuni) sundu. 1528’de ikinci bir dünya haritası çizdi. Bu tarihten sonra güney denizlerinde görev yapan Piri Reis 1547’de Süveyş’teki Osmanlı donanmasının komutanlığına (Hint kaptanlığı) getirildi. Ertesi yıl Aden’i Portekizlilerden geri aldı. 1552’de önemli bir Portekiz üssü olan Maskat’ı ele geçirerek Hürmüz Kalesi’ni Portekiz tehlikesine karşı donanmanın bir bölümünü Basra Körfezinde bırakıp kuzeye yöneldi ve Bahreyn Adalarını aldı. Başarılarını çekemeyen Basra beylerbeyi Kubad Paşa tarafından donanmayı Basra’da terk etmekle suçlandı. Gönderilen ferman üzerine Kahire’de idam edildi.

Piri Reis’in 1513’te çizdiği ilk dünya haritasından günümüze yalnızca Güneybatı Avrupa, Kuzeybatı Afrika, Orta ve Güney Amerika’nın kıyılarını gösteren bir parça kalmıştır. Renkli olan haritada bir bölümü resimlerle ilgili, bir bölümü bağımsız metinler vardır. Piri Reis haritanın çiziminde Kristof Kolombun 1498’de çizdiği harita ile Portekizli ve Müslüman coğrafyacıların haritalarından da yararlanmıştır. Piri Reis Haritası .adıyla 1935’te Türkçe, Almanca, İngilizce ve Fransızca açıklamalı bir tıpkıbasımı yapılan bu harita 1966’da ikinci, 1981’de de üçüncü kez basılmıştır.

Piri Reis’in 1528’de Gelibolu’da çizdiği ikinci dünya haritasından da günümüze ancak bir parça ulaşabilmiştir. 68 cmx69 cm boyutundaki bu parça Atlas Okyanusunun kuzeyi ile Kuzey ve Orta Amerika’nın o dönemde yeni keşfedilmiş kıyılarını ve Grönland’dan Florida’ya kadar uzanan kıyı şeridini gösterir. İlkinden daha büyük ölçekli olan bu harita teknik bakımdan döneminin deniz haritalarının en ileri örneği kabul edilir. Haritanın en önemli özelliği ise günümüzdeki bilgilere çok yakın bir doğrulukta çizilmiş olmasıdır.

Piri Reis'in yaşam öyküsünün de kaynağı olan ve 1935’te tıpkıbasımı yapılan Kitab-ı Bahriye ise (yay. haz. Y. Senemoğlu) Akdeniz kıyılarını ve adalarını ayrıntılarıyla ele alan bir portolandır. Özgün metni, çevriyazısı, sadeleştirilmiş biçimi ve İngilizcesi ile birlikte, 1988-91 arasında dört cilt olarak yeniden basılmıştır.

Kaynak: Ana Britannica

Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 21:09
Biyografi Konusu: Piri Reis nereli hayatı kimdir.
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
8 Eylül 2009       Mesaj #2
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye

PİRİ REİS (1470 - 1554)


Ünlü bir Osmanlı denizcisi olan Piri Reis, deniz coğrafyası alanındaki çalışmaları ve çizdiği dünya haritasıyla tanınmıştır.
Sponsorlu Bağlantılar

Çekirdekten yetişme bir denizci olan Piri Reis, küçük yaşta amcası Kemal Reis'in yanında denizlere açıldı. Akdeniz'de birçok korsanlık olayına kanştı. Amcası Osmanlı Devleti'nin hizmetine girince Piri Reis'e de kaptanlık verildi. 1499-1502 arasındaki Osmanlı-Venedik Savaşı'na katılan Piri Reis 1511'de amcası ölünce Gelibolu'ya çekildi. Burada ünlü yapıtı "Kitab-ı Bahriye"(Denizcilik Kitabı) üzerine çalışmaya koyuldu. 1513'te bir dünya haritası çizdi. Yavuz Sultan Selim'in çağrısı üzerine 1517'de Mısır'a sefer yapan donanmada görev aldı. 1522'deki Rodos seferine katıldı. 1521'de bitirdiği "Kitab-ı Bahriye"yi yeniden düzenleyerek 1525'te Kanuni Sultan Süleyman'a sundu. 1528'de ikinci bir dünya haritası çizerek bunu da padişaha armağan etti.

Piri Reis bundan sonra Kızıldeniz, Umman Denizi ve Basra Körfezi'nde görev yapan Osmanlı donanmasına katıldı. 1547'de bu donanmanın kaptanlığına getirildi. Bölgedeki Osmanlı egemenliğini tehdit eden Portekizliler'e karşı çetin savaşlara girişti. Ama son seferinde gemilerinin bir bölümünü önlem olarak Basra'da bıraktığı için donanmanın başından ayrılmakla suçlanarak idam edildi.

Piri Reis denizciliğinin yanı sıra coğrafya alanındaki çalışmalarıyla tanınmıştır. Ünlü yapıtı "Kitab-ı Bahriye"Akdeniz ve Ege Denizi kıyılarını, adalarını ve limanlarını tanıtan bir kılavuzdur. Kitapta yer alan 223 haritada anlatılan yerlerin coğrafi özellikleri ayrıntılarıyla betimlenmiştir. Piri Reis ayrıca, uzun deneyimlerinden ve birçok yazılı kaynaktan yararlanarak kaleme aldığı bu yapıtta, o dönemde bilinen denizler ve karalar hakkında yararlı bilgiler verir, denizlerdeki rüzgâr çeşitlerinin ve fırtınaların bir dökümünü yapar.

Piri Reis 1513'te çizdiği ilk dünya haritası için Kristof Kolomb'un 1498'de çizdiği, bugün kaybolmuş olan haritayla Portekizli ve Arap coğrafyacıların çalışmalarından yararlanmıştır. Haritadan günümüze kalan parça İber Yarımadası, Kuzeybatı Afrika, Atlas Okyanusu ile Orta ve Güney Amerika'nın doğu kıyılarını kapsar. Piri Reis'in bu haritası 16. yüzyılda batılı haritacıların Çalışmalarından daha doğru bilgiler ve çizimler içerir. 1528'de çizdiği ikinci dünya haritasından elde kalan parça ise Atlas Okyanusu'nun kuzey kesimini kapsar. Haritada görülen Asor Adaları ile Antiller'e ilişkin çizimler 1513 tarihli haritaya göre daha doğrudur.

MsXLabs.org & Temel Britannica

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 5 üye beğendi.
Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 21:19 Sebep: başlık ve sayfa düzeni
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
asla_asla_deme - avatarı
asla_asla_deme
VIP Never Say Never Agaın
1 Ekim 2010       Mesaj #3
asla_asla_deme - avatarı
VIP Never Say Never Agaın

Piri Reis


Türk gemilerinin Karadeniz, Ege ve Akdeniz'den baska Kizildeniz'i de bir Türk gölü haline getirdiklerini, Bati Hindistan kiyilarinda sancak dalgalandirdiklarini görmüstük. Hint seferine çikan ünlü deniz kumandanlarindan biri de Piri Reistir. Pirî Reis Hint seferine 30 kadar gemi ile çikmisti. Herhangi bir fetih gerçeklestiremedi ama Türk gemilerinin Hint Okyanusu'nda büyük bir güç oldugunu gösterdi. Fakat, Hürmüz'ü kusatan Pirî Reis'in burasini ele geçirmeden kusatmayi kaldirmasi hos karsilanmadi ve azline sebep oldu.

Pirî Reis'in en önemli yani bir cografya ve kartografya bilgini olmasidir. Pirî Reis'ten sonra Süveys Kaptan-i Derya-ligi'na Murad Reis tayin edildi. Murad Reis de kisa süre sonra görevden alindi ve yerine Seydi Ali Reis getirildi. Seydi Ali Reis, Gucerat'a kadar üç yil süren bir sefer düzenledi. Portekiz donanmasiyla savasarak, Hint Okyanusu'nun azgin dalgalariyla mücadele ederek geçen bu macerali seferde de herhangi bir fetih olmadi. Fakat bu sefer Türk gemilerinin dünyanin bütün denizlerine açildigini gösteren baska bir olaydir.

Kanunî Sultan Süleyman zamaninda Habesistan (Etyopya)'da Türk hâkimiyetine alinmistir. Süleyman Pasa'nin Hindistan seferine katilan kumandanlardan biri olan Özdemir Bey (sonra pasa oldu) daha sonra Nilden güneye inerek Nübya'ya (Sudan'a) ulasmis, buradan doguya yönelmis, Eritre, Somali ve Habesistan'in önemli bölgelerini'ele geçirmistir. Bu bölgeler önce Misir beylerbeyligine baglandi, fakat daha sonra Habesistan beylerbeyligi haline getirilerek, Özdemir Bey, pasa rütbesiyle Habes beylerbeyi oldu.

Habesistan'in Hristiyan krali bir yil kadar sonra Portekizlilerin yardimi ile Türk hâkimiyetinden kurtulmak isteyince, özdemir Pasa 30 bin kisilik bir kuvvetle Habesistan fetihlerine basladi. Bu harekât sirasinda Nil'in kaynagina dogru ilerleyerek nehrin iki yaninda kaleler yaptirdi. Böylece beyazlarin ilk defa ayak bastigi bu yerlerde Türk hâkimiyetini kurdu. Bu putperestler diyarina saray, mescid, cami ve çesitli yapilarla medeniyet getirmeye çalisti.

Habesistan beylerbeyligi 7 yil süren Özdemir Pasa, bir tropikal hastaliga yakalanarak öldü (1560). Cenazesi, Habesistan'in (Etyopya'nin) Kizildeniz kiyisindaki Massava sehrine gömüldü ve yerine oglu Osman Pasa tayin edildi.

MsXLabs.org & Osmanlı Tarihi
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 3 üye beğendi.
Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 21:44 Sebep: başlık ve sayfa düzeni
Şeytan Yaşamak İçin Her Şeyi Yapar....
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
11 Ocak 2011       Mesaj #4
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Karamanlı bir ailenin çocuğu olan Ahmet Muhiddin Piri'nin ailesi Fatih Sultan Mehmed devrinde padişahın emri ile Karaman ülkesinden İstanbul'a göç ettirilen ailelerdendir. Aile bir süre İstanbul'da yaşamış, sonra Gelibolu'ya göç etmiştir. Piri Reis'in babası Karamanlı Hacı Mehmet, amcası ise ünlü denizci Kemal Reis'tir.
Piri denizciliğe amcası Kemal Reis'in yanında başladı; 1487-1493 yılları arasında birlikte Akdeniz'de korsanlık yaptılar; Sicilya, Korsika, Sardunya ve Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldılar.

1486'da Endülüs'te Müslümanların hakimiyetindeki son şehir olan Gırnata'da katliama uğrayan Müslümanlar Osmanlı Devleti'nden yardım isteyince o yıllarda deniz aşırı sefere çıkacak donanması bulunmayan Osmanlı Devleti, Kemal Reis'i Osmanlı Bayrağı altında İspanya'ya gönderdi. Bu sefere katılan Piri Reis, amcası ile birlikte müslümanları İspanya'dan Kuzey Afrika'ya taşıdı.

Venedik üzerine sefer hazırlığına girişen II. Beyazid'in Akdeniz'de korsanlık yapan denizcileri Osmanlı donanmasına katılmaya çağırması üzerine 1494'te amcası ile birlikte İstanbul'da padişahın huzuruna çıktı ve birlikte donanmanın resmi hizmetine girdiler.

Piri Reis, Osmanlı Donanması'nın Venedik Donanması'na karşı sağlamaya çalıştığı deniz kontrolü mücadelesinde Osmanlı donanmasında gemi komutanı olarak yer aldı, böylece ilk kez savaş kaptanı oldu. Yaptığı başarılı savaşların sonucunda Venedikliler barış istediler ve iki devlet arasında bir barış anlşması yapıldı.

Piri Reis, 1495-1510 yıllarında İnebahtı, Moton, Koron, Navarin, Midilli, Rodos gibi deniz seferlerinde görev aldı. Akdeniz'de yaptığı seyirler sırasında gördüğü yerleri ve yaşadığı olayları, daha sonra Kitab-ı Bahriye adıyla dünya denizciliğinin de ilk kılavuz kitabı olma özelliğini taşıyacak olan kitabının taslağı olarak kaydetti.

Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye'sinde Rodos adasıPiri Reis, 1511'de amcasının bir deniz kazasında ölümünden sonra Gelibolu'ya yerleşti. Barbaros Kardeşler'in idaresi altındaki donanmada halaoğlu Muhiddin Reis ile Akdeniz'de bazı seferlere çıktıysa da daha çok Gelibolu'da kalıp haritaları ve kitabı üzerinde çalıştı. Korsanlık yaptığı yıllarda ele geçirdiği kimisi Kristof Kolomb'a, kimisi başka korsanlara ait haritaları vardı. Bu haritalardan ve kendi gözlemlerinden yararlanarak 1513 tarihli ilk dünya haritasını çizdi.

Atlas Okyanusu, İber Yarımadası, Afrika'nın batısı ile yeni dünya Amerika'nın doğu kıyılarını kapsayan üçte birlik parça, bu haritanın günümüzde elde bulunan bölümüdür. Bu haritayı dünya ölçeğinde önemli kılan, günümüze kalmamış olan, Kristof Kolomb'un Amerika haritasındaki bilgileri içeriyor olması rivayetidir.

Barbaros Kardeşler, 1515 yılında dünyanın en büyük deniz güçlerinden birisini oluşturmuş ve Kuzey Afrika'da fetihler yapmışlardı. Piri Reis, Oruç Reis'in kaptanlarından birisi olarak hediye sunmak üzere yardımını bekledikleri Yavuz Sultan Selim'e gönderildiğinde Yavuz'un yardım olarak verdiği iki savaş gemisi ile geri döndü. Piri Reis, 1516- 1517 yıllarında İstanbul'a geldiğinde tekrar Osmanlı donanmasının hizmetine girdi; Derya Beyi (Deniz Albayı) rütbesini aldı ve Mısır seferine gemi komutanı olarak katıldı. Donanmanın bir kısmı ile Kahire'ye geçip Nil ırmağını çizme fırsatı buldu.

Ünlü denizci, İskenderiye'nin ele geçirilmesinde gösterdiği başarılar ile padişahın övgüsünü kazandı ve sefer sırasında haritasını padişaha sundu. Günümüzde bu haritanın bir parçası mevcuttur, diğer parçası kayıptır. Bazı tarihçilere göre, Osmanlı padişahı dünya haritasına bakmış ve "Dünya ne kadar küçük..." demiştir. Sonra da, haritayı ikiye bölmüş ve "biz doğu tarafını elimizde tutacağız.." demiştir.. Padişah, daha sonra 1929'da bulunacak olan diğer yarıyı atmıştır. Bazı kaynaklarca, günümüzde bulunamamış olan doğu yarısını, Hint Okyanusu'nun ve onun Baharat yolunun kontrolünü ele geçirmek için Padişahın yapacağı olası bir sefer için kullanmak istediği bile iddia edilmektedir.

Piri Reis seferden sonra, tuttuğu notlardan Bahriye için bir kitap yapmak amacıyla Gelibolu'ya döndü. Derlediği denizcilik notlarını bir Denizcilik Kitabı (Seyir Kılavuzu) olan Kitab-ı Bahriye'de bir araya getirdi. Kanuni Sultan Süleyman'ın dönemi, büyük fetihler dönemiydi. Piri, 1523'deki Rodos seferi sırasında da Osmanlı Donanması'na katıldı. 1524'de Mısır seyrinde kılavuzluğunu yaptığı sadrazam Pargalı Damat İbrahim Paşa'nın takdiri ve desteğini kazanınca, 1525'da gözden geçirdiği Kitab-ı Bahriye'sini İbrahim Paşa aracılığıyla Kanuni'ye sundu.

Piri Reis'in 1526'ya kadar olan yaşamı Kitab-ı Bahriye'den izlenebilir. Piri Reis, 1528'de, ilkinden daha içerikli ikinci dünya haritasını çizdi. 1533 yılında Barbaros Hayrettin Paşa kaptan-ı derya olunca Piri Reis de Derya Sancak Beyi (Tümamiral) ünvanı alan Piri Reis, sonraki yıllarda, güney sularında devlet için çalıştı.

Barbaros'un 1546'da ölümünün ardından Mısır Kaptanlığı (Hint Denizleri Kaptanlığı da denilirdi) yaptı, Umman Denizi, Kızıl Deniz ve Basra Körfezi'ndeki deniz görevlerinde yaşlandı. Osmanlı donanmasında yaptığı son görev idamıyla sonuçlanan Mısır Kaptanlığı oldu.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 21:48 Sebep: sayfa düzeni
bloom22 - avatarı
bloom22
Kayıtlı Üye
20 Şubat 2012       Mesaj #5
bloom22 - avatarı
Kayıtlı Üye

Piri Reis

Ad:  Piri_Reis.JPG
Gösterim: 2613
Boyut:  37.2 KB

Doğum tarihi kesin olarak bilinmiyor. 1465-1470 arasında Gelibolu’da doğdu. Asıl adı Muhiddin Pirî’dir. Karamanlı Hacı Ali Mehmed’in oğlu ve ünlü Osmanlı denizcisi Kemal Reis’in yeğenidir. Akdeniz de korsanlık yapmakta olan amcasının yanında yaklaşık 1481′den sonra denize açıldı. 1487′de onunla birlikte İspanya’daki Müslümanlar’ın yardımına gitti. 1491-1493 arasında Sicilya, Sardunya, Korsika adalarına ve güney Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldı. Amcasıyla birlikte Osmanlı Devleti’nin hizmetine girerek 1499-1502 Osmanlı-Venedik Savaşı’nda bir savaş gemisinde kaptanlık yaptı. 1511′de amcasının ölümü üzerine Gelibolu’ya çekilerek Kitab-ı Bahriye (Denizcilik Kitabı) üzerinde çalıştı ve 1513′te bir dünya haritası çizdi.

Piri Reis Hayatı ve Yapıtları


Pîrî Reis (d. 1465-70, Gelibolu - ö. 1554), Osmanlı denizcisi. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır.

Piri Reis eşsiz bir kartograf ve deniz bilimleri üstadı olmasının yanı sıra, Osmanlı deniz tarihinde izler bırakmış bir kaptandır. Piri ve amcası Kemal Reis, uzun yıllar Akdeniz'de korsanlık yaptılar. 1486'da Granada'nın (Gırnata) Osmanlı Devleti'nden yardım istemesi üzerine 1487-1493 yılları arasında Piri ve amcası, gemilerle Granadalı (Gırnatalı) müslümanları İspanya'dan Kuzey Afrika'ya taşıdılar.

1499-1502 yıllarında Osmanlı Donanması'nın Venedik Donanması'na karşı sağlamaya çalıştığı deniz kontrolü mücadelesinde Osmanlı gemi komutanı idi. Piri Reis Akdeniz'de yaptığı seyirler sırasında gördüğü yerleri ve yaşadığı olayları, daha sonra Kitab-ı Bahriye adıyla dünya denizciliğinin de ilk kılavuz kitabı olma özelliğini taşıyacak olan kitabının taslağı olarak kaydetti.

Piri Reis, 1511'de amcasının ölümünden sonra, bir süre için açık denizlere açılmadı ve Gelibolu'ya yerleşti. Burada, önce 1513 tarihli ilk dünya haritasını çizdi. Atlas Okyanusu, İber Yarımadası, Afrika'nın batısı ile yeni dünya Amerika'nın doğu kıyılarını kapsayan üçte birlik parça, bu haritanın elde bulunan bölümüdür. Bu haritayı dünya ölçeğinde önemli kılan, Kristof Kolomb'un hala bulunamamış olan Amerika haritasındaki bilgileri içeriyor olmasıdır.

Piri Reis haritasını, Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferi sırasında, 1517'de padişaha sundu. Bazı tarihçilere göre, Osmanlı padişahı dünya haritasına bakmış ve 'Dünya ne kadar küçük...' demiştir. Sonra da, haritayı ikiye bölmüş ve 'biz doğu tarafını elimizde tutacağız..' demiştir.. Padişah, daha sonra 1929'da bulunacak olan diğer yarıyı atmıştır. Bazı kaynaklarca, günümüzde bulunamamış olan doğu yarısını, Hint Okyanusu'nun ve onun Baharat yolunun kontrolünü ele geçirmek için Padişahın yapacağı olası bir sefer için kullanmak istediği bile iddia edilmektedir.

Piri Reis seferden sonra, tuttuğu notlardan Bahriye için bir kitap yapmak amacıyla Gelibolu'ya döndü. Derlediği denizcilik notlarını bir Denizcilik Kitabı (Seyir Kılavuzu) olan Kitab-ı Bahriye'de bir araya getirdi.
Kanuni Sultan Süleyman'ın dönemi, büyük fetihler dönemiydi. Piri, 1523'deki Rodos seferi sırasında da Osmanlı Donanması'na katıldı. 1524'de Mısır seyrinde kılavuzluğunu yaptığı sadrazam Pergeli İbrahim Paşa'nın takdiri ve desteğini kazanınca, 1526'da gözden geçirdiği Kitab-ı Bahriye'sini Kanuni'ye sundu.

Piri Reis'in 1526'ya kadar olan yaşamı Kitab-ı Bahriye'den izlenebilir. Piri Reis, 1528'de de ikinci dünya haritasını çizdi. Bugün elimizde olan Kuzey Amerika haritası bu haritanın bir parçasıdır. Sonraki yıllarda, güney sularında devlet için çalışan Piri Reis, bu dönemde, Hint Kaptanlığı yapmış, Umman Denizi, Kızıl Deniz ve Basra Körfezi'ndeki deniz görevlerinde yaşlandı.

Piri Reis'in Osmanlı donanmasında yaptığı son görev, acı olaylarla biten Mısır Kaptanlığı'dır. 1552'de çıktığı ikinci seferin son durağı Basra'da, tamire ve dinlenmeye muhtaç donanmayı bırakıp ganimet yüklü üç gemi ile Mısır'a döndüğü için, burada hapsedildi. Donanmayı Basra'da bırakması, Basra valisi Kubat Paşa'ya ganimetten istediği haracı vermemesi, Mısır Beylerbeyi Mehmet Paşa'nın politik hırsı yüzünden 1554'te hizmette kusurla suçlandı ve idam edildi. Ne var ki O, yarattığı evrensel boyuttaki eserleri olan, iki dünya haritası ve çağdaş denizciliğin ilk önemli yapıtlarından birisi sayılan Kitab-ı Bahriye ile günümüzde de halen yaşamaktadır...
İdam edildiğinde 80 yaşının üzerinde olan Piri Reis'in terekesine devletçe el konuldu.

Yapıtları:


Kitab-ı Bahriye, (ö.s.),
Piri Reis'in Haritası (İlk Dünya Haritası)
Piri Reis'in Haritası (İkinci Dünya Haritası)
Kitab-ı Bahriye
Piri Reis'in Kıtab-ı Bahriye'sinde Rodos Adası

Kitab-ı Bahriye, Osmanlı amirali Piri Reis'in hazırladığı Akdeniz kıyılarına ait ayrıntılı bir harita-kılavuzdur. Kitap, denizcilere Akdeniz kıyıları, adaları, geçitleri, boğazları, körfezleri, fırtına halinde nereye sığınılacağı, limanlara nasıl yaklaşılacağı hakkında bilgiler, ayrıca limanlar arasında gitmek için kesin rotalar verir.

Kitab-ı Bahriye'nin iki sürümü vardır. Birincisi 1521 tarihlidir ve denizcilerin kullanımı için yapılmıştır. İkincisi 1526'da Kanuni Sultan Süleyman için hazırlanmış daha ayrıntılı ve süslü bir eserdir.

Büyük bir denizci olduğu kadar büyük bir haritacı da olan Piri Reis, gezip gördüğü yerler hakkında bilgileri kaydetmiş ve onların haritalarını çizmiştir. 1511-13 yılları arasında birinci dünya haritasını çizerken seyir notlarını da bir kitap olarak düzenlemeye başlamıştır. Sonunda, yabancı kaynaklardan da yararlanarak bu yerlerin tarihî ve coğrafî özelliklerini 1521 tarihinde tamamladığı Kitab-ı Bahriye'de toplamıştır.

1524 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın damadı ve sadrazamı Pergeli İbrahim Paşa, Mısır'a sefer yaparken, Piri Reis'i de yanına kılavuz kaptan olarak alır. Piri Reis'in sefer sırasında kendi hazırladığı kılavuzdan yararlandığını farkeden Sadrazam, Piri Reis'ten eserin temize çekilerek Kanuni Sultan Süleyman'a sunulmasını ister. Piri Reis, usta hattatlar ve çizimcilere yaptırılan yeni Kitab-ı Bahriye'sini 1526'da Kanuni'ye armağan eder.

Ancak 15 Kasım 2005 tarihinde hattat Fuat Başar tarafından haritanın orijinali üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda, Piri Reis Haritası üzerinde oynama yapıldığı sonucuna varılmıştır. Gerek haritadaki yazılar gerekse Kitab-ı Bahriye adlı eserin tüm cildlerinde inceleme yapılmış, kitabın tüm cildlerindeki yazıların aynı kalemden çıktığı ve yazıların talik kırması tarzında yazıldığı ortaya konmuştur. Yine Piri Reis'in 1513 tarihli Dünya Haritası üzerindeki Osmanlıca yazılar da aynı tarzda, yani talik kırması ve aynı kalemden çıkmadır. Ancak ilginç olan nokta, sol tarafta, Güney Amerika hattı üzerindeki yazılar nesih kırmasıdır ve farklı bir kişi tarafından yazılmıştır. Usta bir hattat bu farkı görebilir. Ayrıca bu yazılar alelade kâtip yazılarıdır. Ayrıca Kanuni Sultan Süleyman'a hediye edilmesi gereken Kitab-ı Bahriye'nin hattat yazısı ile özel işlenmeli olması gerekliyken, bu özelliğe rastlanmaması da dikkat çekicidir.

Kitab-ı Bahriye'nin 1526 sürümünde Akdeniz ve Ege'nin 290 haritası vardır. Bunu izleyen yüzyıl boyunca Kitab-ı Bahriye'nin ilk nüshasından daha da gösterişli çeşitli kopyaları yapılır. İşlevselliği artsın diye sonraki yıllarda yapılan kopyalarına Marmara Denizi kıyı ve adaları ile İstanbul da ilave edilir.

Güzelliği bir yana, bu ikinci sürüm denizcilikle ilgili pek çok bilgi içerir: Birinci bölümün konuları fırtınalar, pusula, portolan (bir limanın ya da kıyının bir bölümünün, büyük ölçekte yapılmış haritası) haritaları, yıldızlarla yön bulma, okyanuslar, ve onları çevreleyen kara parçalarıdır. Ayrıca Avrupalı kâşiflerin seyahatleri hakkında da bilgiler vardır, bunların arasında Kristof Kolomb'un Yeni Dünya'yı keşfine ve Portekizlilerin Hint Okyanusu'na seferlerine değinilir.

İkinci kısım, portolan tarzı harita ve seyir kılavuzlarından oluşur. Her bölüm söz konusu ada veya kıyının bir haritasını içerir. Bu bölümlerden birinci kitapta 132, ikincisinde 210 tane vardır. Kitab-ı Bahriye'nin ikinci bölümü, Çanakkale Boğazı ile Sultaniye ve Kilitbahir kalelerinin anlatımı ile başlar. Ege Denizi adaları ve kıyıları, Yunanistan kıyıları, Mora Yarımadası, Adriyatik kıyıları, İtalya kıyıları, Sicilya, Sardunya, Korsika adaları, Fransa kıyıları, İspanya kıyı ve limanları, Kanarya Adaları, Kuzey Afrika kıyıları, Mısır ve Nil nehri, Doğu Akdeniz kıyıları, Girit ve Kıbrıs, Anadolu'nun güney ve Ege kıyıları ve adaları, Gelibolu ile Saros Körfezi anlatılır. Kentlerdeki önemli anıt ve binaların çizimlerinin de yer aldığı kitapta ayrıca Piri Reis'e ait biyografik bilgiler de bulunur.

Kitapta, Piri Reis, Akdeniz'le ilgili bunca bilginin büyük bir parşömen üzerine çizmek yerine bir kitapta toplamasının nedenini açıklamış, elindeki bilgilerin tek bir haritaya sığdırılmasının kullanışsız olacağını belirtmiştir. Kitabı Bahriye, Anadolu sahillerinin özelliklerini karış karış veren değerli bir coğrafya kitabı olarak bugün dahi geçerlidir.

Kitab-ı Bahriye'nin kopyaları Avrupa'nın çeşitli kütüphanelerinde bulunur. Birinci kitabın suretleri İstanbul'da Topkapı Sarayı'nda, Nurosmaniye Kütüphanesi'nde ve Süleymaniye kütüphanesi'nde, Bolonya'da Bibliotheque de l'Universite'de, Viyana'da Nationalbibliothek'de, Dresden'de Staatbibliotek'de, Paris'de Bibliotheque Nationale'de, Londra'da British Museum'da, Oxford'da Bodlein Library'de, Baltimore'da Walters Art Gallery'de bulunur. İkinci kitabın suretleri İstanbul'da Topkapı Sarayı'nda, Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa Kütüphanesi'nde, Süleymaniye Kütüphanesi'nde ve Paris Kütüphanesi'nde bulunurlar.

Piri Reis'in Haritası (İlk Dünya Haritası)


Piri Reis Haritası günümüze kalan, Amerika kıtasını gösteren en eski haritalardan biridir.. Osmanlı amirali Piri Reis tarafından 1513'de çizilmiş olup, Avrupa ve Afrika'nın batı kıyılarını ve Güney Amerika'nın doğu kıyılarını gösterir. Aralarında Kristof Kolomb'a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağı bütünleştirerek hazırlanmış, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren değerli bir tarihi belgedir.
Bu madde Piri Reis'in birinci haritası hakkında bilgi vermektedir. Piri Reis 1528'de Amerika'yı gösteren ikinci bir harita yapmıştır.

Haritanın kaynakları


Kenar notları bu haritanın, bir kısmı Akdeniz'de ele geçirilmiş İspanyol ve Portekiz gemilerinde bulunmuş olan, yaklaşık 20 haritanın bir birleşimi olduğunu belirtmektedir. Bunların arasında sekiz 'Caferiye' haritası, dört Portekiz haritası, güney Asya'ya ait bir Arap haritası ve Kristof Kolomb'a ait bir Amerika haritası vardır. Caferiye haritaları, çok eskiye dayanan, Abbasi halifelerinden Me'mun zamanında kopyalanmış olan, Büyük İskender zamanına ait haritalardır.

Piri Reis, haritasının Orta Amerika kısmının kaynağının Kristof Kolomb olduguna bu satırlarla belirtir: "Bu isimler ki mezbur cezairde ve kenarlarda kim vardır, Kolonbo komuştur ki anınla malûm oluna. Ve hem Kolonbo ulu müneccim imiş. Mezbur hartide olan bu kenarlar ve cezireler kim vardır, Kolonbonun hartisinden yazılmıştır."

Piri Reis haritasının Kristof Kolomb haritasından kaynaklandığının önemli bir delili, Küba'nın yokluğudur. Kristof Kolomb seyahatnamelerinde Küba'nın bir ada değil, kıtanın uzantısı oldugunu yazmıştır ve Piri Reis haritasında da Küba bu şekilde gösterilir.

Notlarda "Antilya" olarak değinilen Karayipler hakkında çeşitli bilgiler verilir. Bir kenar notunda adı geçen "Izle de Spanya", (günümüzde Dominik Cumhuriyeti ve Haiti'nin bulunduğu) Hispanyola adasına karşılık geldiği anlaşılabilse de, bu kenar notunun yanındaki adanın şekli Japonya'ya benzemektedir. Macellan'ın seyahatlerinden önceki dönemde Atlas Okyanusu'nun batı kıyısında Asya olduğu kanısı yaygındı. Çin'e varmak amacıyla yola çıkan Kristof Kolomb'un yanına Uzak Doğu Asya haritaları almış oldugu bilinir, bu Kolomb'un Doğu Asya kıyılarını gösteren haritalara kendi keşfettiği yerleri eklemiş olması muhtemeldir. Haritanın bu bölgesindeki pek çok kıyı şekli Asya'nın doğu kıyılarına karşılık gelmektedir.

Karayipler'in çiziminde Piri Reisin iki haritadan yararlandığı anlaşılabilir. Sancuvano Batisdo adı iki farklı ada için (biri günümüz Porto Riko'sunda bulunan San Juan Bautista, öbürü Küçük Antiller'de yer alan Santa Maria de Guadalupe) kullanılmıştır, ayrıca Virgin Adaları iki kere çizilmiştir.

Güney Amerika'nın içerlerinde görülen dağlar Caneiro haritasında da görüldüğünden dolayı, Piri Reis’in kaynaklarından biri muhtemelen onun türevlerindendir. Brezilya kıyıları konusundaki kenar notunda bu kıyıları kazara keşfetmiş Portekiz kaşiflerin ayrıntılı anlatılarından yararlandığını belirtir. Söz konusu kaşif şüphesiz 1500’de Hindistan’a giderken Brezilya'yı keşfeden Pedro Alvares Cabral'dir.

Haritadaki bazı yörelerin kaşiflerin Ceneviz Cumhuriyetili olduğuna dair övücü ifadeler bulunması, ayrıca Kristof Kolomb'dan onun İtalyanca'da kullanılan adı olan 'Kolombo' olarak bahsetmesi Piri Reis'in Cenevizli kaynaklardan da yararlandığına işaret eder.

Haritanın kaynakları hakkında diğer teoriler


Piri Reis haritası 1960'lı yıllarda bazı bilim ötesi teorilere ilham kaynağı olmuştur. Charles Hapgood, haritada Güney Amerika'nın güney ucundan doğuya doğru olan uzantıyı, 16. yüzyılda henüz varlığı bilinmeyen Antarktika olarak yorumlamıştır. Bu kara parçasının haritada buzlu görünmemesi, Sahra çölünde ise göllerin görünmesi yüzünden Hapgood, Piri Reis'in kullandığı kaynaklar arasındaki bir haritanın, dünyanın onbin yıl önceki, ikliminin günümüzden çok farklı olduğu, bir dönemine ait olduğunu öne sürmüştür. Bu iddiaya göre Piri Reis, tarih öncesi çağlarda yaşamış bir medeniyetten kalma bir haritadan yararlanmıştır. Erich von Daniken ise Tanrıların Arabaları adlı kitabında, Piri Reis haritasındaki bazı şekil bozukluklarını açıklamak için, uzaylı bir medeniyetin uzaydan çektiği dünya fotoğraflarından yararlanılmış olduğunu iddia etmiştir.

Ancak, bu görüşler bilimsel çevrelerderde destek bulmamışlardır. Örneğin, haritada gösterildiği biçimiyle Nijer nehrinin yatağı, Sahra'da olmuş olabilecek göllerden beslenemeyecek kadar yüksek bir irtifadadır. Haritanın pek çok ayrıntısı dünyanın uzaydan görünümüne uymacak derecede hatalıdır. Üstelik, Antarktika teorisiyle çelişkili olarak, Piri Reis'in kendisi, bir notunda haritanın alt kısmındaki kara parçası hakkındaki bilgileri rotalarından çıkıp kaybolmuş Portekizli denizcilerden aldığını, onların dediğine göre o yörenin çok sıcak olduğunu yazar.

Haritada Güney Amerika kıyılarının doğuya doğru dönmesinin bir açıklaması, Güney Amerika'nın doğru çizilmesi halinde haritanın üzerine çizildiği kıymetli ceylan derisinde ona yer kalmayacağıdır. Bu görüşe göre Piri Reis, haritaya bir ekleme yapıp onun güzelliğini bozmaktansa Güney Amerika kıyılarını haritasının alt kısmına kaydırmıştır.

Sonuç


Piri Reis haritası, yapıldığı dönemdeki yirmi haritadaki coğrafya bilgilerini, yanlışları ve doğruları ile bütünleştirmiş tarihî bir belgedir. Bu haritaların bir kısmının düşman sırrı olması ve kenar notlarının tutsak edilmiş İspanyol ve Portekizli denizcilerin ifadelerini de içermesine bakılırsa, bu aynı zamanda değerli bir denizcilik istihbarat çalışmasıdır. Bunca malzemenin bir elde toplanabilmesi Osmanlı Bahriyesinin 16. yy'daki askeri gücünün bir göstergesi olarak görülebilir.

Piri Reis'in Haritası (İkinci Dünya Haritası)


Osmanlı Amirali Piri Reis'in 1528'de çizdiği ikinci dünya haritasından günümüze kalan parça, büyük bir haritanın kuzeybatı köşesi olup, Orta Amerika'nın yeni keşfedilmiş kıyılarını, Florida'yı, Kanada'nın kuzeydoğu köşesini, ve Grönland'ı gösterir. Piri Reis in Kanuni Sultan Süleyman'a armağan ettiği haritanın bu parçası, Piri Reis'in 1513'te çizdiği ilk dünya haritasıyla beraber halen Topkapı Sarayı'nda bulunur.

Ceylan derisine 8 renkli olarak çizilmis haritanın parçası 69 x 70 cm ebatlarındadır. Bu harita da birinci harita gibi portolan tarzında, dört büyük, iki de küçük pusula gülü çizilerek yapılmıştır. Kenar notlarından biri bu haritanın Piri Reis tarafından yapıldığını belirtir. Diğer kenar notları çesitli açıklayıcı bilgiler içerir.

Grönland'ın güneyinde görünen, Kanada'daki Newfoundland, "Terra Nova", Labrador da "Baccalao" isimleri ile gösterilir ve buraların Portekizliler tarafından keşfedildiği yazılıdır. Terra Nova 1500'de Portekizli Carl Real, Labrador da 1501'de kardeşi Miguel Real tarafından keşfedilmişlerdir. Orta Amerika hizasında bir notta karadan giderek okyanusa ulasmayı amaçlayan bir kaşiften söz edilir. Bu muhtemelen 1513'de karadan Büyük Okyanusa ulaşan Portekizli Balboa'dır.

Piri Reis'in ikinci dünya haritasında adalar ve kıyılar son keşiflere dayalı olarak çizilidir. Birinci haritasında Porto Riko'da gösterilen San Juan Batisto, bu haritada Florida'da gösterilmiştir. Kristof Kolomb'un hatalı haritasından etkilenmiş olan birinci haritasının aksine, bunda Bahama, Antiller, Haiti ve Küba oldukça doğru çizilmişlerdir. 1517 ve 1519'da keşfedilmiş olan Yukatan ve Honduras yarım adaları da mevcutturlar. Küba "Isla di vana" diye adlandırılmıştır. İlk haritada olmayan Yengeç Dönencesi bu haritada (enlemi biraz hatalı olarak) çizilmiştir. Piri Reis bunu "Günuzadısı" olarak adlandırıp yanına "Bu hat gün gayet uzadığı yere işarettir" yazmıştır.

Piri Reis bu haritasında keşfedilmeyen yerleri beyaz bırakarak, kenar notlarında bunları bilinmediği için çizmediğini belirtir. İlk haritasından daha büyük ölçekli ve gelişkin olan ikincisi, teknik olarak döneminin en ileri örneğidir.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 3 üye beğendi.
Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 22:17 Sebep: başlık ve sayfa düzeni
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
27 Nisan 2012       Mesaj #6
Misafir - avatarı
Ziyaretçi

Pirî Reis


MsXLabs.org

Osmanlı amirâllerinden. Aynı zamanda dünyânın en büyük kartograf ve coğrafyacılarından biridir. Karamanlı Hacı Ali Mehmed’in oğlu olup, 1475’te Gelibolu’da doğdu. Muhiddîn Pîrî adı verilen geleceğin büyük denizcisi, çocuk yaşında deniz seferlerine başladı. Meşhûr denizci Kemal Reis, Pîrî Reis’in amcasıydı. Onu yetiştirmeyi tamâmen üzerine alan Kemâl Reis, 1501’de Navarin’i Venediklilerden geri alınca, müjdeyi bildirmek için yeğenini İstanbul’a gönderdi. Sultan İkinci Bâyezîd Hanın huzûruna çıkan Pîrî Reis, mükâfatlandırılarak, hayır duâ aldı. Akdeniz’i karış karış dolaşan Kemâl Reis’in yanında ölümüne kadar kalan Pîrî Reis, uğradıkları her limanı inceleyerek haritalarını yaptı. 16 Ocak 1511’de Kemâl Reis’in şehit olması üzerine birkaç yıl seferlere çıkmayarak kitap ve haritalarla uğraştı.

Gazâya alışmış, denizlere tutkun Pîrî Reis, deryâlardan fazla uzak kalamayarak, Oruç Reis’in emrine girdi. Onun tarafından 1516’da İstanbul’a gönderildi ve Yavuz Sultan Selim Hanın huzûruna kabul edildi. Aynı sene Mısır fethine çıkan Osmanlı donanmasında amirâl olarak vazîfelendirildi. Daha sonraki senelerde hizmetlerine devâm ettikten sonra, Süveyş’teki Osmanlı donanmasına Hind Kaptan-ı deryâsı olarak tâyin edildi (1547). Daha önce Aden’i alan Portekizlilerden, 26 Şubat 1548’de burasını geri aldı. Umman kıyılarında daha önce Portekizlilerin elde ettikleri yerlerin hepsini geri alarak Umman Denizi'nden onları attı.

Maskat’taki Portekiz Garnizonunu zaptetti. Basra Körfezinde bâzı yerleri de fethettikten sonra, Katar Yarımadasını, Bahreyn Adalarını, Lahsa (Hasâ) kıyılarını Türk hâkimiyetine soktu. İhtiyârlığına rağmen mücâdelelerine yılmadan devâm eden Pîrî Reis, 27 parça gemisini Basra’da bırakıp, üç kadırga ile Süveyş’e dönmesi yanlış anlamalara ve ithamlara sebep oldu. Ömrünü denizlerde yılmadan mücâdele ile geçiren Pîrî Reis, 1555’te öldüğü zaman, ardında, o güne kadar bilinmeyen birçok deniz bilgileriyle dolu ciltlerce eserle, bugün bile hayranlıkla seyredilen haritalar bıraktı. Pîrî Reis’in eserleri, çeşitli dillere çevrilerek basılmış ve onun şöhreti bilhassa 20. asırda dünyâya yayılmıştır. Türk denizcileri arasında başarılı bir kaptan-ı deryâ olan Pîrî Reis, aynı zamanda bir ilim adamı olarak bıraktığı eserlerle târihin sayfalarında unutulmazlar arasına girmiştir.

Eserleri


Akdeniz kıyılarını ve adalarını bütün teferruatı ile gösteren Kitâb-ı Bahriye en önemli eseridir. Pek çok deniz haritasından meydana gelen geniş ve hacimli eser, alâka çekici açıklamalarla süslenmiştir. Pîrî Reis’in 1521’de tamamladığı bu eserinde, Amerika kıtasının keşfi ve dünyânın yuvarlak olduğu kesin şekilde anlatılmaktadır. Kânûnî Sultan Süleyman Hana, bâzı düzeltmeler yapıldıktan sonra, 1525’te sunulan eser, pâdişâh tarafından beğenilerek takdir edilmiştir.

O günkü teknik ve bilgilere göre akıl almaz doğrulukta olan, deri üstüne çizdiği haritalar ise, tek kelime ile şâheserdir. 1513 yılında yaptığı haritasında, Atlas Okyanusu ve yeni keşfedilen Amerika da yer almaktadır. Haritayı yaptığı târihten henüz yirmi beş yıl önce keşfedildiği iddiâ edilen bu kıtanın, teferruatları ile îzâh edilmesi düşündürücü ve bu yerlerin daha önceden bilindiğinin, tahmin edildiğinin açık işâretleridir. Bu haritayı, üzerinde gerekli düzeltmelerden sonra 1528’de tekrar yapmıştır. Her ikisi de, büyük haritalar şeklinde sekiz renk üzerine deriye işlenmiştir. Bütün dünyâda büyük hayranlık uyandıran bu büyük eserde Grönland’dan Florida’ya kadar olan kısımlar, büyük bir doğrulukla çizilmiştir. Topkapı Müzesinin düzenlenmesi esnâsında, diğer târihî kıymetli eserler arasında ele geçen, deri üstüne yapılmış haritalar, 1929’da, olduğu gibi yayınlanarak dünyâ milletlerinin tetkikine sunulmuştur.
Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 21:50 Sebep: başlık ve sayfa düzeni
Mira - avatarı
Mira
VIP VIP Üye
13 Haziran 2012       Mesaj #7
Mira - avatarı
VIP VIP Üye

Piri Reis (1465 Gelibolu-1554 Kahire)

Ad:  Piri_Reis.JPG
Gösterim: 2677
Boyut:  24.9 KB

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Osmanlı denizcisi ve haritacısı. Ünlü Osmanlı denizcilerinden Kemal Reis'in yeğeniydi. Kemal Reis'in yanında denizciliğe başladığı tahmin edilmektedir. Kemal Reis ile birlikte Osmanlı Devleti hizmetine girdi. Kemal Reis'in ölümünden sonra da Osmanlı Devleti donanmasında çalışmaya devam etti. Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi'ne katıldı; Mısır'ın fethinden sonra Nil Irmağı'nın haritasını çıkardı. Kanunî Sultan Süleyman devrinde Mısır'a giden Sadrazam İbrahim Paşa'yı Mısır'a götüren gemiye kılavuz olarak katıldı. Bundan sonra Kızıldeniz'deki Osmanlı filosuna kaptanıderya oldu. Bu makamdayken Aden Kalesi'ni ele geçirdi. Bir süre sonra 30 gemiyle Umman'da Maska Kalesi'ni aldı. Portekizlilerin elinde olan Hürmüz Kalesi'ni kuşattıysa da ele geçirmeyi başaramadı. Kuşatmayı kaldırarak donanmasıyla Basra'ya çekildi. Ancak bir Portekiz donanmasının yaklaştığını haber alınca filosunu Basra'da bırakarak üç gemiyle Mısır'a döndü. Bu hareketi yüzünden Kanunî'nin emriyle idam edildi. Piri Reis denizciliğinin yanı sıra haritacılığı ve denizcilikle ilgili bir kitabıyla da ünlüdür. Piri Reis'in "Kitabı Bahriye" adlı yapıtı bir coğrayfa kitabı olduğu kadar denizciler için bir elkitabıdır. Ayrıca kendisinin iki parça haritası zamanımıza kadar kalmıştır. Bunlardan biri İspanya, Kuzey Afrika, Atlas Okyanusu, Amerika ve Antil Adaları'nı içine almaktadır. Piri Reis'in diğer bir haritasının parçası Atlas Okyanusu'nun kuzey sahilleriyle Grönland'dan Florida'ya kadar olan Kuzey Amerika kıyılarını içermektedir.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 2 üye beğendi.
Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 22:22 Sebep: başlık ve sayfa düzeni
theMira
büşra_sarah - avatarı
büşra_sarah
Ziyaretçi
15 Temmuz 2012       Mesaj #8
büşra_sarah - avatarı
Ziyaretçi

Piri Reis


Osmanlı İmparatorluğu tarihine damgasını vurmuş ve günümüzde çizdiği dünya haritasıyla hala birçok tarihçi ve bilim adamları tarafından büyük bir araştırma konusu olan Piri Reis, gizemleri ve trajik hayatıyla her zaman insanların ilgi kaynağı olmuş bir karakterdir. Piri Reis öncelikle bir deniz korsanı, sonrasında Osmanlı denizcisi, bir araştırmacı, macera tutkunu, döneminin ileri derece bilgi sahibi bir bilim adamı ve gizemli hikayelerin başrol oyuncusudur.

Doğum tarihi hakkında her ne kadar farklı rivayetler olsa da, kesin olarak hangi tarihte doğduğu bilinmemektedir ancak ölümü Osmanlı tarihçileri tarafından binlerce defa araştırılan bir konu olduğundan çok iyi bilinmektedir. Barbaros’un ölümü ardından 1546 yılında Mısır Kaptanlığına getirilen Piri Reis, yaşlılık döneminde çıktığı son Mısır seferindeki başarısızlığı nedeniyle 1554 yılında Kanuni Sultan Süleyman’ın fermanıyla idam edilmiştir.

Piri Reis bilinen insanlık tarihinin en büyük kartograflarından biri belki de en iyisidir. Dünya tarihinin en kapsamlı ve birçoğuna göre gerçek anlamda ilk denizcilik kitabı olan Kitab-ı Bahriye, Piri Resi tarafından yazılmıştır. Amerika Kıtası’nın keşfinden önceki dönemlerde çizdiği dünya haritasında son derece detaylı bir şekilde Amerika’nın doğu kıyılarını nasıl gösterdiği, günümüzde gizemini hala koruyan en büyük sırlarından biridir. Çoğu tarihçiye göre gençlik yıllarında Akdeniz’in en ünlü korsanlarından biri olan Piri Reis, Christoph Colomb’u ele geçirdiğinde ondan aldığı haritalar yardımıyla dünya haritasını tamamlamıştır.

Gerçek anlamda ilk dünya haritasını gerek korsanlık yıllarında ele geçirdiği haritaları kullanarak gerekse de kendi gözlemlerinden yararlanarak 1513 yılında üç parçalı olarak çizmiştir. Atlas Okyanusu, İber Yarımadası, Afrika Kıtası’nın batısı ve Amerika Kıtası’nın doğu kısımlarının yer aldığı bu haritanın günümüzde yalnızca bir parçası bulunmaktadır. Diğer parçası ile ilgili çeşitli rivayetler vardır. Bu rivayetlerden biri; Kanuni Sultan Süleyman’ın haritaya bakarak; “Dünya ne kadar küçük, bize lazım olan doğu kısmıdır” dediği ve daha sonra haritayı ortadan ikiye yırttığı yönündedir. Diğer bir iddia ise bir Hindistan seferi nedeniyle diğer parçanın ordu içerisinde kullanıldığıdır.
Son düzenleyen Baturalp; 9 Kasım 2016 21:26
Baturalp - avatarı
Baturalp
Ziyaretçi
9 Kasım 2016       Mesaj #9
Baturalp - avatarı
Ziyaretçi

Piri Reis

Ad:  Piri_Reis.JPG
Gösterim: 2437
Boyut:  29.9 KB

(d. y. 1470, Gelibolu - ö. 1554, Kahire, Mısır)
Osmanlı, denizci. Dünya haritaları ve Denizcilik kitabıyla tanınmıştır.


Doğum tarihi kesin olarak bilinmiyor. 1465-1470 arasında Gelibolu'da doğdu. Kahire'de öldü. Asıl adı Muhiddin Pirî'dir. Karamanlı Hacı Ali Mehmed'in oğlu ve ünlü Osmanlı denizcisi Kemal Reis'in yeğenidir. Akdeniz de korsanlık yapmakta olan amcasının yanında yaklaşık 1481'den sonra denize açıldı. 1487'de onunla birlikte İspanya'daki Müslümanlar'ın yardımına gitti. 1491-1493 arasında Sicilya, Sardunya, Korsika adalarına ve güney Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldı. Amcasıyla birlikte Osmanlı Devleti'nin hizmetine girerek 1499-1502 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda bir savaş gemisinde kaptanlık yaptı. 1511'de amcasının ölümü üzerine Gelibolu'ya çekilerek Kitab-ı Bahriye (Denizcilik Kitabı) üzerinde çalıştı ve 1513'te bir dünya haritası çizdi.

1516 Mısır seferinde Osmanlı donanmasında kaptan olarak savaştı. 1517'de ilk çizdiği haritayı I. Selim'e (Yavuz) sundu. 1521'de Kitab-ı Bahriye'yi tamamladıktan sonra 1522'de Rodos seferine katıldı.1524'te sadrazam Makbul İbrahim Paşa'yı Mısır'a götüren gemiye kılavuzluk etti. Sadrazamın ilgilenmesi üzerine 1525'te Kitab-ı Bahriye'yi yeniden düzenleyerek onun aracılığıyla I. Süleyman'a (Kanuni) sundu 1528'de çizdiği ikinci haritasını da padişaha armağan etti. 1528'den sonra güney denizlerinde görev yaptı. Portekizlilerin Aden'i alması üzerine Süveyş'teki Osmanlı donanmasına kaptan atanarak 26 Şubat 1548'de Aden'i geri aldı. 1552'de önemli bir Portekiz üssü olan Maskat'ı ve ardından Kişm Adası'nı alarak Hürmüz Kalesi'ni kuşattı. Portekizliler'in Basra Körfezi'ni kapatmak istediklerini duyarak kuzeye yöneldi. Katar Yarımadası'na, Bahreyn Adası'na egemen olarak Mısır'a geçti. Donanmayı Basra Körfezi'nde bıraktığı için sefer sırasında kendisinden yardımını esirgeyen Basra Valisi Kubâd Paşa'nın da girişimleriyle suçlu görülerek idam edildi.

Büyük bir denizci olduğu kadar büyük bir haritacı olan Pirî Reis, korsanlık günlerinden başlayarak gezip gördüğü yerleri yabancı kaynaklardan da yararlanarak tarihi ve coğrafi özellikleriyle birlikte kitabında anlatmış ve haritalarını çizmiştir. Kitab-ı Bahriye'nin nazımla yazılan ve denizcilikle ilgili tüm bilgilerin toplandığı başlangıç bölümünde, genel açıklamalardan sonra Ege ve Akdeniz adaları tanıtılarak denizle ilgili gözlem ve deneyim önemi vurgulanır. Fırtına, rüzgâr çeşitleri, pusula ve haritanın tanımından sonra dünyayı kaplayan denizler ve karaların oranı belirtilir. Portekizliler'in denizcilikteki ilerlemeleri ve keşifleri, Çin Denizi, Hint Okyanusu, Akdeniz ve Ege Denizi'ndeki rüzgârlar, Basra Körfezi, Atlas Okyanusu ayrıntılı biçimde anlatılır.

Düz yazı ile anlatımın başladığı haritalı bölüm asıl metni oluşturur. Bu bölümde Çanakkale Boğazı'ndan başlayarak Ege Denizi kıyı ve adaları, Adriyatik denizi kıyıları, Batı İtalya, Güney Fransa, Doğu İspanya kıyılarıyla çevresindeki adalara ilişkin tarihi, coğrafi bilgiler verilerek kuzey Afrika kıyıları, Filistin, Suriye, Kıbrıs ve Anadolu kıyıları izlenerek Marmaris'te tüm Akdeniz'in havzası noktalanır.

1513'te çizdiği ilk haritasında Kristof Kolomb'un 1498'de çizdiği Amerika haritasından, Portekiz ve Arap haritalarından yararlandığını belirtir. Elde kalan parçası Avrupa ve Afrika'nın batı kıyılarıyla Atlas Okyanusunu, Antil Adalarını, orta ve Güney Amerika'yı gösterir. 1528'de çizdiği ikinci haritasından günümüze kalan parça, büyük bir dünya haritasının kuzey batı köşesi olup Atlas Okyanusu'nun kuzeyini, kuzey ve orta Amerika'nın yeni keşfedilmiş kıyılarını ve Grönland'dan Florida'ya uzanan kıyı şeridini içerir. Adalar ve kıyılar son keşiflere dayalı olarak daha doğru çizilidir. Keşfedilmeyen yerler ise beyaz bırakılarak, bilinmediği için çizilmediği belirtilir. İlk haritadan daha büyük ölçekli ve gelişkin olan ikincisi, teknik olarak döneminin en ileri örneğidir.

BaşlıcaYapıtları:
Kitab-ı Bahriye, (ö.s.), 1935, (Yeni harflerle, Denizcilik Kitabı, 2 kitap, Y. Senemoğlu (haz), ty.)
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Umutcan - avatarı
Umutcan
Ziyaretçi
23 Nisan 2018       Mesaj #10
Umutcan - avatarı
Ziyaretçi

Benzer Konular

9 Kasım 2016 / Misafir Cevaplanmış
18 Kasım 2009 / Misafir Türkiye Cumhuriyeti
9 Kasım 2016 / selena Cevaplanmış
11 Nisan 2018 / Misafir Cevaplanmış