Nükleobazlar (Nükleotit Bazları)
Ziyaretçi
Nükleobazlar
(veya nükleotit bazları)
Sponsorlu Bağlantılar
DNA ve RNA’lar oluşturan nükleotidler, aromatik heterosiklik bileşikler olan pürin ve pirimidinlerin birer türevidirler. Konsantrasyon bakımından hücrede daha yoğun bulunmasından dolayı birçok kitapta bunlar nükleobaz olarak da adlandırılmaktadır.
Pürin ve pirimidinler planar konfigürasyonda bulunan moleküllerdir. Azot içeren bu heterosiklik moleküllerin numaralandırılması oldukça önemli olup pürinlerde saat yönünün tersi ve pirimidinlerde saat yönüne doğru yapılır. Pürin ve pirimidin bazları hidrofobik ve nötral pH’da suda çözünemeyen bir karaktere sahiptirler. Alkali pH’da pürin ve pirimidinler yüklü hale geçmekte ve sudaki çözünürlüğü artmaktadır. Hidrofobik karakterlerinden dolayı bunların düzlemsel yapılarının üst üste yığılması (para yığını gibi) van der Waals ve dipol-dipol etkileşimleri sonucu meydan gelir. Baz yığılmaları ile ortaya çıkan etkileşimler su ile teması azaltmaktadır ve bu nükleik asitlerin 3- boyutlu yapısının stabilizasyonunda oldukça önemlidir Sahip oldukları heterosiklik yapılarından dolayı pürin ve pirimidin bazları 260 nm’deki ışığı absorblama özelliği de gösterirler.
Pürin ve pirimidinler planar konfigürasyonda bulunan moleküllerdir. Azot içeren bu heterosiklik moleküllerin numaralandırılması oldukça önemli olup pürinlerde saat yönünün tersi ve pirimidinlerde saat yönüne doğru yapılır. Pürin ve pirimidin bazları hidrofobik ve nötral pH’da suda çözünemeyen bir karaktere sahiptirler. Alkali pH’da pürin ve pirimidinler yüklü hale geçmekte ve sudaki çözünürlüğü artmaktadır. Hidrofobik karakterlerinden dolayı bunların düzlemsel yapılarının üst üste yığılması (para yığını gibi) van der Waals ve dipol-dipol etkileşimleri sonucu meydan gelir. Baz yığılmaları ile ortaya çıkan etkileşimler su ile teması azaltmaktadır ve bu nükleik asitlerin 3- boyutlu yapısının stabilizasyonunda oldukça önemlidir Sahip oldukları heterosiklik yapılarından dolayı pürin ve pirimidin bazları 260 nm’deki ışığı absorblama özelliği de gösterirler.
Bir riboz veya deoksiriboz şekerinin 1' karbonuna bağlı bir baz nükleozit olarak adlandırılır. Bir nükleozitin 5' karbonuna bir veya daha fazla fosfat grubu bağlanmış hali nükleotit olarak adlandırılır.
Adenin ( A), guanin ( G), sitozin ( C), timin ve urasil ( U) bazlarını taşıyan nükleozitler, sırası ile, adenozin, guanozin, sitidin, timidin ve uridin olarak adlandırılır.
DNA ve RNA sentezlendikten sonra yukarıda sayılan bazların bazıları, belli enzimlerin etkisiyle kimyasal değişime uğrayabilirler. DNA'da bulunan tek değişik baz, 5-metilsitozin (m5C)'dir. RNA'da pekçok değişim görmüş baz vardır, bu bazların ait oldukları nükleozitler ların arasında psödouridin (Ψ), dihidrouridin , inosin , ribotimidin (rT) ve 7-metilguanozin (m7G) sayılabilir.
Hipoksantin ve ksantin, mutagen etkisiyle meydana gelen pekçok bazdan ikidisir, her ikisi de deaminasyon (bir amin grubunun hidroksil grubu ile değişmesi) ürünleridir. Hipoksantin adeninden, ksantin ise guaninden meydana gelir. Benzer şekilde, sitozinin deaminasyonundan urasil oluşur.
Son düzenleyen Safi; 13 Haziran 2016 03:14
formülünde pürin baz. Adenin canlı hücrenin temel bileşenidir; biyokimyasal rolleri çok önemli olan adenozinin ve dezoksıadenozinin oluşumunda görev alır. Nükleik Asit ve benzeri biyolojik önemi olan bir çok Maddede bağlanmış olarak bulunur.1897'de Alman kimyacı Emil Fischer tarafından sentez yoluyla üretildi. Biyokimyasal rolleri çok önemli olan adenozinin ve deoksiadenozinin oluşumunda görev alır. Adenin bileşikleri arasında öldürücü Kansızlığa karşı etkili olan B12 vitamini , adenozin trifosfat ve başka koenzimler vardır. Adenin, toplam iki tane olan pürin bazlarından biridir. DNA ve RNA nükleik asitlerinin nükleotidlerinde bulunur. Adenin, DNA’da timine, RNA’da ise urasile Hidrojen bağlarıyla bağlanarak içinde bulunduğu nükleik asidin yapısını sabitleştirir. Adenin, riboz’a bağlandığında bir nükleosit olan adenozin’i, deoksiriboz’a bağlandığında deoksiadenozin’i oluşturur. Adenozine üç fosfat grubu bağlanınca adenozin trifosfat (ATP) oluşur. ATP, hücre metabolizmasında tepkimeler arasında enerji taşınmasını sağlayan temel yöntemlerden biri olarak kullanılır. Geçmişte adenin, literatürde bazen vitamin B4 olarak adlandırılmaktaydı, ancak artık gerçek bir vitamin olarak düşünülmemektedir.
olan pirimidinsel baz; ( 2-oksi-4-oksi-5-metilpirimidin, 2,4-dioksi-5-metilpirimidin, 5-metilurasil), DNA'daki nükleik asitlerin bazlarından birisidir. Adenin ile bir baz çifti oluşturabilir. Adenin ile aralarında 2 adet zayıf Hidrojen bağı bulunur.
(2-amino-6-oksipürin) olan dört asıl azotlu bazlardan biridir; purinin bir türevi olan bu bileşik, adını aldığı guanoda bulundu. Guanin, ribo- ve dezoksiribo- nükleik asitlerin (DNA, RNA) bileşiminde bulunur; ikili DNA sarmalında sitozinin karşısında yer alır. Bir pürin çeşidi olan guanin, Watson-Crick baz eşleşmesinde sitozin ile hidrojen bağı kurar. Bu nükleoside guanozin denir. En etkin biyolojik biçimi, trifosfat nükleozittir (G.T.P). Guanin özellikle örümceğimsilerde görülen azotlu bir dışkıdır, ûte ki türlerde, özellikle balık ve sürüngenlerde, altderide beyazımsı kristaller halinde birikerek ışık kırınımı ya da girişimle "fiziksel renklenmelere" yol açar.
. Bir heterosiklik aromatik halka ve iki substituentten (4. pozisyona bağlanmış bir amin ve 2. pozisyona bağlanmış keton) oluşan bir pirimidin türevidir. Sitozin'in nükleosidi sitidin'dir ve Watson-Crick baz eşleşmesine göre guanin ile 3 hidrojen bağı ile bağlanmış baz çifti kurar. Sitozin Albrecht Kossel tarafından 1894 yılında, buzağının timüs dokusundan hidrolize edilerek keşfedilmiştir. 1903 yılında yapısı bulunmuş ve aynı yıl içinde laboratuvarda sentezlenmiştir. Sitozin son zamanlarda kuantum ölçümlerinde kullanım bulmuştur. Molekülün kuantum mekanik özelliklerinden yararlanılarak ilk kez bilginin kullanılması, 1 Ağustos 1998'de, Oxford Üniversitesinden araştırmacılar, David Deutsch'ın algoritmasını, 2 qubit'lik NMRQC (Nükleer Manyetik Rezonans Kuantum Bilgisayarı)'nda sitozin molekülüne dayanarak uyguladığında başarılmıştır. Sitozin DNA, RNA ya da bir nükleotidin parçası olarak bulunabilir. Sitidin Trifosfat (CTP) olarak bazı enzimlerin kofaktörü olabilir ve Adenozin Difosfat (ADP) molekülüne bir fosfat aktararak Adenozin Trifosfat (ATP)'ye dönüşmesini sağlayabilir.
. Canlıların kalıtsal özelliklerini belirleyen kimyasal yapılara gen denir. Hücrelerde bulunan genler DNA ya da RNA üzerinde dizilidir. DNA ve RNAyı oluşturan 5 temel organik baz vardır. Urasil bu bazlardan biridir; ancak yalnızca RNAda bulunur. 1901 yılında izole edilen urasil renksiz, kristal yapıda bir baz molekülüdür. 
