“Çok Büyük Adamız Biz Var Ya” Serisinden / Bölüm 5
- Ticaret mi? O Bizim İşimiz -
Son yapılan tespitlere göre Türkiye nüfusunun % 53’ü, direkt ya da dolaylı bir şekilde ticaretle meşgul. Bu sayı, akıl almaz derecede büyük bir çoğunluk. Peki, nedir bizi ticarete iten ve bize ticareti sevdiren sebepler? Şimdi sıkı durun. Sizin için hazırlamış olduğum bu araştırma sayesinde, merak ettiğimiz tüm soruların köklerine ineceğiz.
—Ticareti seviyoruz. Çünkü basittir. Herkes Ticaret Yapabilir.
Evet. Ticaret basittir. Al gülüm, ver gülüm. Tüm mesele bundan ibaret. Çocuk yaşta da olsak, genç yaşta da olsak, geçkin bir yaşta da olsak ticaret yapabiliriz ve yapıyoruz. Daha bebek denilebilecek yaşlardaki çocuklar bile ticaret yapıyor ebeveyniyle. Akşam misafirliğe gidilen komşuda uslu durma sözünü verip, karşılığında ertesi sabah parka götürülme sözü alıyor annesinden. Ya da ilkokul çağındaki, sokakta gazoz kapağı, misket oynayan çocukları ele alalım. Onların aralarında da mükemmel bir ticari savaş vardır. Birbirleri ile ortak olurlar, değiş tokuş yaparlar. Alırlar, verirler. E çocuk yaşta böyle yetişen bir toplum, büyüyünce neden değişsin ki?
—Ticarete İhtiyacımız Var. Çünkü Kârlı İş.
Sonra bu çocuklar büyüyüp, lise çağındaki gençler oluyorlar. Özendikleri ve sahip olmak istedikleri şeyler çoğaldığından, evden aldıkları harçlık az gelmeye başlıyor. Ve tek çare olarak, bebekliklerinden bu yana geliştirdikleri ticari zekâlarına başvuruyorlar.
Liselerin bahçelerinde sıkça görülürdü önceden; (şimdi durum nedir bilmiyorum
) Öğrencilerden bazıları ceplerinden bir paket sigara çıkarıp, cebinde sigara ile okula gelme cesareti gösteremeyen öğrencilere “tek sigara” satarlardı. Böylece hem kendi tiryakiliklerine hizmet edip, hem de ciddi şekilde kâr elde etmiş olurlardı. Düşünsene, içinde 20 adet sigara olan paketi 100 kuruşa alıyorsun. Okulda tanesini 10 kuruşa satıyorsun. Üstüne üstlük sermayeden canın çektikçe tüketebiliyorsun da. Bu ticari bir dâhilik değil de nedir? Okuyucu sorar: İyide, okuldaki öğrenciler arasında sigara içenler az sayıda ise ne olacak? Gümledi mi yani şimdi kâr elde etme işi?
Cevap: Sen anlamadın galiba. Ticaret konusunda birer dâhi dedik bu gençler. Sigara olmazsa sınav zamanlarında sınıf arkadaşlarına kalem satar, 0,5 – 0,7 uç satar. Kopya satanı bile gördüm ben yahu. Sen hiç lise okumadın galiba?
—Ticaret Çekicidir. Çünkü Risklidir.
Türk milletinin ortak tutkusudur risk almak. İşte bu yüzden ticaret çekici gelir bize. Bazen gaza geliriz. Atılımlar yaparız. Elimizdeki sermayeyi bir yerlere yatırırız. Batarız ya da çıkarız. Budur iş hayatımıza heyecan katan.
Kıssadan Hisse;
Necmi kara kara düşünüyordur dükkânının önünde. Ne olacak bu işler diye. Derken birden kardeşi Hilmi gelir koşarak. Sevinçli bir havadisi vardır ağabeyine.
Hilmi: Abi az önce çarşıdaki ayakkabıcıdaydım. Dükkân tıka basa dolu. Adam paraya para demiyor.
Necmi: Yok ya. Ne diyormuş peki?
Hilmi: Ya abi dalga geçme. Ben çok ciddiyim. Gel kapatalım şu dükkânı. Biraz da bankadan kredi alalım. Bizde açalım bi ayakkabıcı.
Necmi: Oğlum biz ne anlarız o işten. Bu işi öğrenene kadar bile 20 yılım geçti benim.
Hilmi: Abi anlaşılmıcak ne var ya. Ticaret değil mi altı üstü. Al gülüm ver gülüm işte. Bu işin profesörü değimlisin sen? Bak iyi düşün abi. Burada haftada kazandığımızı, orda günde kazanırız diyorum.
Necmi: Bu mahallede tutmaz oğlum o iş.
Hilmi: Peşin yargılı olma abi. Ne demiş Nasrettin Hoca; ya tutarsa?
Necmi: Nasrettin Hoca tutturmuş mu bari?
Hilmi: Bilmiyorum. Ama biz kesin tuttururuz. Güven sen şu kardeşine.
Aradan bir yıl geçer. Necmi, bu sefer borçlarından ötürü kapatılmış olan ayakkabıcı dükkânının önünde oturup kendi kendine konuşuyordur.
— Ulan Necmi. Çocukluğundan beri ticaretle uğraşırsın. Daha küçücük yaşlarda, arkadaşlarına misket satardın. Liseye başladın, sigara ticareti sayesinde maddi sınıf atladın. Askerde yazıcıydın, ailelerinden gelen mektupları bile tost, kola karşılığında verirdin askerlere. Ticaret profesörüydün lan sen. Şimdi nerde hata yaptın anlamadım ki. Neyse, Hilmi’nin bahsettiği şu bilgisayarcı işine bakalım birde. Yeni nesil oraya takılıyormuş. Onu kesin beceririz. Hilmi’nin de dediği gibi; nede olsa ticaret denilen meretin ustası benim. (Ah be Necmi. Bide bu kadar çabuk gaza gelmesen
) Kozmik BiLincH'in "Çok Büyük Adamız Biz Var Ya.." İsimli Kitabından Alıntıdır..
